czwartek, 25 kwietnia 2024
Imieniny: PL: Jarosława, Marka, Wiki| CZ: Marek
Glos Live
/
Nahoru

Nauczyciel i kolekcjoner starych czasów | 17.04.2018

Ten tekst przeczytasz za 3 min. 15 s
Wystawa w siedzibie Kongresu Polaków w Czeskim Cieszynie przedstawia życie i twórczość Karola Piegzy. Fot. Beata Schönwald

W Ośrodku Dokumentacyjnym Kongresu Polaków w Czeskim Cieszynie otwarto niedawno wystawę poświęconą Karolowi Piegzie w związku z 30. rocznicą jego śmierci. Po jej obejrzeniu można stwierdzić, że niewiele jest spraw na Zaolziu, w których Piegza nie maczałby palców.

 

Karol Piegza tak jak wielu zaolziańskich „goroli” pochodził z „dołów”. Urodził się w 1899 r. w Łazach. W Łazach uczęszczał do szkoły ludowej, w Orłowej zaś do gimnazjum. Tam, gdzie uczył się pierwszych liter, tam wrócił jako nauczyciel. Pierwszą posadą, którą Karol Piegza otrzymał po zdaniu matury w seminarium nauczycielskim w Bobrku koło Cieszyna, była posada w szkole ludowej w Łazach. Jako nauczyciel wrócił też na krótko do swojego gimnazjum, uczył w Uzupełniającej Szkole Przemysłowej w Orłowej, a po otwarciu w 1925 roku nowej Szkoły Wydziałowej Macierzy Szkolnej w Łazach na jakiś czas związał się z tą placówką. Został nawet jej wicedyrektorem, by w 1938 roku wspiąć się jeszcze o jeden szczebel wyżej i stać się dyrektorem Polskiej Szkoły Wydziałowej w Stonawie. Tam zastał go wybuch II wojny światowej.

Drugą połowę swojego życia Karol Piegza przeżył w Jabłonkowie. Zaraz po przeprowadzce zaangażował się w życie miejscowej polskiej społeczności, a po założeniu Miejscowego Koła PZKO w Jabłonkowie został jego członkiem. Chociaż związany dotąd z „dołami”, był jednym z pomysłodawców zorganizowania w Jabłonkowie Gorolskigo Święta.

O Karolu Piegzie, nauczycielu, malarzu, fotografiku, etnografie i folkloryście, śmiało można powiedzieć, że to człowiek Renesansu. W latach międzywojennych niewiele bowiem było polskich organizacji, w których Piegza aktywnie by nie działał.  O tym, gdzie sięgały zainteresowania Karola Piegzy, świadczy w dużym stopniu jego twórczość. Oprócz jego zbiorów prozy i poezji, takich jak „Sękaci ludzie”, „Opowiadania beskidzkie”, „Tam pod Kozubową”, „Echa spod Kozubowej” i „Echa spod hałdy”, są to broszury „Malarze śląscy”, „Kozubowa”, „Ceramika cieszyńska”, „Nakrycia głowy kobiet cieszyńskich” czy „Cieszyńskie skrzynie malowane”. Okładki tych wydawnictw, jak również fragmenty jego poezji i prozy, można zobaczyć w gablotach wystawy w siedzibie Kongresu Polaków.

Zdjęcia zamieszczone na planszach przedstawiają z kolei Karola Piegzę jako aktywnego uczestnika przed- i powojennego zaolziańskiego życia kulturalno-artystyczno-oświatowego. Widzimy go na nich razem z Fierlą, Świdrem, Jasiczkiem, Wawroszem i wielu innymi. – Karol Piegza świętował swoje okrągłe i półokrągłe jubileusze życiowe wystawami swojej twórczości plastycznej i fotograficznej. Ostatnia taka wystawa została zorganizowana z okazji jego 85. urodzin. Kolejnej nie doczekał. Zmarł w wieku 88 lat – powiedział Marian Steffek, autor wystawy o Karolu Piegzie, którą można odwiedzać do 10 maja. Dodajmy, że została ona przygotowana przy wykorzystaniu zbiorów Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków, Archiwum Zarządu Głównego PZKO, MK PZKO Jabłonków, Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Jabłonkowie, Polskiej Szkoły Podstawowej w Bukowcu, Heleny Hrnčíř i Erny Wratnej.


Może Cię zainteresować.