Przełom roku obfitował w książki poświęcone historii polskich organizacji w Republice Czeskiej. Oprócz jubileuszowej monografii „PZKO – 70 lat na straży dziedzictwa kulturowego Polaków w RC” ukazała się także publikacja poświęcona jednej z form społecznikostwa – śpiewaniu. Polski Związek Kulturalno-Oświatowy wydał książkę Józefa Wierzgonia „Z dziejów polskiego, społecznego ruchu śpiewaczo-muzycznego na Śląsku Cieszyńskim – Zaolziu w Republice Czeskiej”. Tytuł nieco za długi i lekko skomplikowany, lecz – z drugiej strony – dokładnie oddający treść. W dolnej części okładki znajdziemy jeszcze dopisek: „od Wiosny Ludów 1848 do końca 2012 roku”.

Dlaczego opisana w publikacji historia nie obejmuje ostatnich pięciu lat? Autor wyjaśnił w rozmowie z „Głosem”, że publikacja została przygotowana na 85. rocznicę powstania Związku Polskich Chórów w Czechosłowacji, lecz wówczas nie było funduszy na jej wydanie. Dopiero w 2017 r. mogła się ukazać dzięki pomocy finansowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Funduszu Rozwoju Zaolzia Kongresu Polaków w RC. Dlatego też autor dołączył do gotowego od pięciu lat materiału rozdział, w którym przedstawił sytuację w zaolziańskim śpiewactwie na przestrzeni ostatnich pięciu lat i zamieścił spis chórów działających aktualnie w ramach Sekcji Śpiewaczo-Muzycznej przy ZG PZKO oraz pozostałych chórów polskich. W sumie jest ich 19.

Przedstawiając dzieje cieszyńskiej chóralistyki, Wierzgoń cofa się do końca XIX wieku, do okresu tajnej działalności stowarzyszenia „Jedność”, które założyli młodzi Polacy kształcący się w niemieckich szkołach. Przed I wojną światową działały polskie chóry w Jabłonkowie, Nawsiu, Bystrzycy, Koszarzyskach, w Starym i Nowym Boguminie, w Lutyni Niemieckiej, Orłowej, Łazach, Rychwałdzie, Błędowicach, Suchej Górnej, Darkowie, Gruszowie.

Największy rozkwit ruchu chóralnego przypada na lata międzywojenne. Wiodącą rolę odgrywali nauczyciele. W 1927 r. został założony Związek Polskich Chórów w Czechosłowacji, a jego pierwszym prezesem został Piotr Feliks, dyrektor Polskiego Gimnazjum Realnego im. J. Słowackiego w Orłowej. Wierzgoń poświęca dużo uwagi działalności ZPCh, przytacza statystyki, na uwagę zasługuje aneks zawierający szczegółowe informacje o poszczególnych chórach, ich dyrygentach oraz liczbie członków. W 1937 roku do Związku Polskich Chórów należały 102 zespoły liczące w sumie 3,9 tys. członków.

Kolejny rozdział poświęcony jest powojennemu ruchowi śpiewaczemu w ramach Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego i Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej. Obszerny rozdział został poświęcony najnowszej historii, po 1989 r. – zmianom organizacyjnym, usamodzielnieniu się Zrzeszenia Śpiewaczo-Muzycznego, nowym, młodzieżowym chórom zakładanym przez Leszka Kalinę, rozwijającej się współpracy z Polską. Również do tej części książki został dołączony aneks, zawierający wykaz ważnych wydarzeń muzycznych w okresie od 1945 do 2012 r. oraz spis zespołów chóralnych i ich dyrygentów. Książka zawiera również materiał zdjęciowy. Na pewno można ją uznać za cenną publikację, podającą kompleksowe informacje o chóralistyce polskiej na naszym terenie.