środa, 11 września 2024
Imieniny: PL: Dagny, Jacka, Prota| CZ: Denisa
_-_transp.png){kind=spacer}
/ 
Potomkowie Piastów cieszyńskich | 01.07.2024
Dokładnie w
110. rocznicę zamachu w Sarajewie, do którego doszło 28 czerwca 1914 roku, na
parterze budynku PZKO przy ul. Strzelniczej w Czeskim Cieszynie została zainstalowana
wystawa przypominająca sylwetki Franciszka Ferdynanda d’Este, jego żony Zofii
Chotek oraz ich trojga dzieci – pierwszych sierot Wielkiej Wojny.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 45 s
Wystawę w budynku PZKO w Czeskim Cieszynie można zwiedzać do 24 lipca. Fot. BEATA SCHÖNWALD
– To kolejna
wystawa z cyklu „Potomkowie Piastów cieszyńskich”, ponieważ jak udało mi ustalić,
zarówno arcyksiążę Franciszek Ferdynand d’Este, jak i Zofia Chotek wywodzili
się z tego rodu. Ich przodkami byli Mieszko I cieszyński, Kazimierz I i jego
córka Anna, księżna legnicka – podkreśla autor wystawy, pracownik Ośrodka
Dokumentacyjnego Kongresu Polaków oraz Archiwum Zarządu Głównego PZKO Marian
Steffek.
Chociaż Zofia Chotek mogła pochwalić się takimi przodkami, jak m.in. król Polski Bolesław Chrobry, król Czech Wacław II czy cesarz rzymski Karol IV Luksemburski, to kiedy poznała na przyjęciu w Pradze swojego przyszłego męża była zwykłą hrabianką, damą dworu arcyksiężnej Izabeli, żony księcia cieszyńskiego Fryderyka Habsburga. Był to powód, dla którego para starała się utrzymać swój związek w tajemnicy. Sprawa jednak wyszła na jaw, a cesarz Franciszek Józef postawił swojemu bratankowi jasny warunek. Ślub z Zofią będzie oznaczać równoczesne pozbawienie ich potomstwa prawa do tronu. To nie przeszkodziło jednak ich małżeńskiemu szczęściu.
Z wystawy dowiadujemy się, że dzień 28 czerwca był dla Franciszka Ferdynanda i jego przyszłej żony datą symboliczną i fatalną zarazem. Trzy dni przed ślubem 28 czerwca 1900 roku arcyksiążę musiał złożyć przysięgę, że nigdy nie będzie dążył do podniesienia statusu żony i uwzględnienia przyszłych dzieci jako swoich następców. Zaś 28 czerwca 1914 roku ich szczęśliwe małżeństwo zakończył niespodziewanie zamach w Sarajewie, w którym oboje zginęli. Ten dzień uważany jest za początek pierwszej wojny światowej.
Na ekspozycji zobaczymy zdjęcia wykonane w Sarajewie owego tragicznego dnia, jak również fotografię sarkofagów małżonków na zamku Artstetten w Austrii, opatrzonych wymownym napisem: „Złączeni w małżeństwie, złączeni tym samym losem”. Są też kopie tytułowych stron prasy cieszyńskiej, która zaraz w pierwszych dniach lipca rozpisywała się o tragedii. O śmierci następcy tronu donosiły zarówno „Gwiazdka Cieszyńska”, jak i „Dziennik Cieszyński”, „Głos Ludu Śląskiego” czy „Poseł Ewangelicki”.
Wystawa przybliża również losy dzieci pary książęcej – ur. w 1901 roku Zofii Hohenberg, ur. w 1902 roku Maksymiliana Hohenberg i ur. w 1904 roku Ernesta Hohenberg, którzy w dniu zamachu przebywali na zamku Chlumec w Czechach. Zaraz po tym wydarzeniu sierotami zaopiekowali się siostra matki Maria Henrieta z mężem Jarosławem Thun-Hohensteinem. Autor wystawy opisuje również ich dalsze dzieje – założenie własnych rodzin czy aresztowania braci w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Chociaż Zofia Chotek mogła pochwalić się takimi przodkami, jak m.in. król Polski Bolesław Chrobry, król Czech Wacław II czy cesarz rzymski Karol IV Luksemburski, to kiedy poznała na przyjęciu w Pradze swojego przyszłego męża była zwykłą hrabianką, damą dworu arcyksiężnej Izabeli, żony księcia cieszyńskiego Fryderyka Habsburga. Był to powód, dla którego para starała się utrzymać swój związek w tajemnicy. Sprawa jednak wyszła na jaw, a cesarz Franciszek Józef postawił swojemu bratankowi jasny warunek. Ślub z Zofią będzie oznaczać równoczesne pozbawienie ich potomstwa prawa do tronu. To nie przeszkodziło jednak ich małżeńskiemu szczęściu.
Z wystawy dowiadujemy się, że dzień 28 czerwca był dla Franciszka Ferdynanda i jego przyszłej żony datą symboliczną i fatalną zarazem. Trzy dni przed ślubem 28 czerwca 1900 roku arcyksiążę musiał złożyć przysięgę, że nigdy nie będzie dążył do podniesienia statusu żony i uwzględnienia przyszłych dzieci jako swoich następców. Zaś 28 czerwca 1914 roku ich szczęśliwe małżeństwo zakończył niespodziewanie zamach w Sarajewie, w którym oboje zginęli. Ten dzień uważany jest za początek pierwszej wojny światowej.
Na ekspozycji zobaczymy zdjęcia wykonane w Sarajewie owego tragicznego dnia, jak również fotografię sarkofagów małżonków na zamku Artstetten w Austrii, opatrzonych wymownym napisem: „Złączeni w małżeństwie, złączeni tym samym losem”. Są też kopie tytułowych stron prasy cieszyńskiej, która zaraz w pierwszych dniach lipca rozpisywała się o tragedii. O śmierci następcy tronu donosiły zarówno „Gwiazdka Cieszyńska”, jak i „Dziennik Cieszyński”, „Głos Ludu Śląskiego” czy „Poseł Ewangelicki”.
Wystawa przybliża również losy dzieci pary książęcej – ur. w 1901 roku Zofii Hohenberg, ur. w 1902 roku Maksymiliana Hohenberg i ur. w 1904 roku Ernesta Hohenberg, którzy w dniu zamachu przebywali na zamku Chlumec w Czechach. Zaraz po tym wydarzeniu sierotami zaopiekowali się siostra matki Maria Henrieta z mężem Jarosławem Thun-Hohensteinem. Autor wystawy opisuje również ich dalsze dzieje – założenie własnych rodzin czy aresztowania braci w obozie koncentracyjnym w Dachau.
.png "Fot. canva")
