Uruchomiony w ubiegłym tygodniu portal Instytutu Polonika służy ewidencjonowaniu polskiego dziedzictwa kulturowego. Można znaleźć w nim obiekty znajdujące się na terenie 58 państw, w tym w Republice Czeskiej. To m.in. zinwentaryzowane latem ubiegłego roku polskie nagrobki na cmentarzach w Karwinie-Kopalniach, Karwinie-Meksyku, Czeskim Cieszynie i Ligotce Kameralnej.

Otwierając stronę www.baza.polonika.pl wystarczy wpisać w katalogu poloników na przykład słowo „Karwina”, by zobaczyć polskie miejsca pochówku na nekropolii w Kopalniach. Można też skorzystać z opcji „Zobacz na mapie” zaznaczając np. „Karta dokumentacyjna pomnika nagrobnego”, by trafić na cmentarz w Ligotce Kameralnej. Informacje są szczegółowe – prócz zdjęć nagrobka są dane na temat jego stanu technicznego, wyrytej inskrypcji, wymiarów, materiałów, z jakich został wykonany, a nieraz i informacji na temat pochowanej osoby. Są też dane o cmentarzu, rok założenia, powierzchnia, a także jego plan.

– To nowoczesne narzędzie, które służy do szybkiego i skutecznego uzyskania informacji dotyczących polskiej spuścizny kulturowej poza granicami Polski – mówi Lukrecja Jaszewska, rzecznik prasowy Instytut Polonika. Dodaje, że portal służy też udostępnianiu dokumentacji o polonikach stanowiąc zarazem źródło wiedzy dla naukowców, pasjonatów historii jak i osób zgłębiających rodzinne genealogie. Przede wszystkim ma upowszechniać wiedzę o polskim dziedzictwie kulturowym znajdującym się poza granicami kraju.

Prace na cmentarzach na Zaolziu rozpoczęły się w roku 2022. Były możliwe dzięki współpracy Kongresu Polaków w RC z Narodowym Instytutem Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”, który bada, chroni i popularyzuje polskie dziedzictwo kulturowe za granicą.

Grupa studentów z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie pod nadzorem dr Bartłomieja Gutowskiego inwentaryzowała nagrobki związane z polskim dziedzictwem kulturowym powstałe przed 1945 rokiem (rozstrzygającym kryterium był napis w języku polskim). Pisaliśmy o tym ---> kliknij tutaj

Lukrecja Jaszewska zaznacza, że baza cały czas jest rozbudowywana o nowe materiały. Obecnie znaleźć można w niej 44 293 wpisy w tym m.in. dokumentację 168 cmentarzy cywilnych, 10 752 karty nagrobków wraz z informacjami o 26 617 osobach na nich spoczywających oraz 246 kart cmentarzy wojennych, a także informacje o 9100 osobach spoczywających na nich. Udostępnionych zostało 300 poloników (z listy liczącej na ten moment 1000 obiektów).

W przyszłości portal ma być repozytorium projektów konserwatorskich, badawczych i popularyzatorskich realizowanych przez Instytut Polonika.