piątek, 19 kwietnia 2024
Imieniny: PL: Alfa, Leonii, Tytusa| CZ: Rostislav
Glos Live
/
Nahoru

Kareł | 07.09.2019

Stoi przedy mnóm mały, drobny chłopek w rużowym tryczku, wygajdanych klotach zawieszónych na hozyntregach, ze sandałami na nogach, fuseklami wycióngniónymi aż kajsi pod kolana i szyrokóm gymbóm wyśmiotóm jako miesiónczek. Już bydzie mioł naisto po szejesióntce, ale je to fórt gibczok a miynśnie na nogach to mo wypracowane jako profesjonalny cyklista. Dyć też bez ustanku gatrzi po całej dziedzinie na tym swoim bicyklu. 

Ten tekst przeczytasz za 4 min. 15 s
Fot. ARC

„Witej Kareł! Jak sie mosz? Kaj żeś sie w sobote smykoł, że cie nie było na strziganiu owiec? Mógłeś pojeść placków abo baranigo gulaszu a jakisi to małe piwo też by ci pezetkaowcy uloli. Mógłeś sie podziwać, jako idzie strzigoczóm strzigani a muzynkantóm grani i śpiywani. Mógłeś z nami pobyć na posiónku przi owcach." – Kareł wzruszo ramiónami, wykrziwio gymbe i macho rynkóm kajsi w stróne Praszywej. Nima możne, żeby o strziganiu nie wiedzioł! Przeca to je prowie ón, kiery sie dycki jako jedyn z piyrszych dowiy, co sie kaj po Nydku szuśnie i potym roznoszo nowiny. Jak kiery w dziedzinie umrze, to Kareł krziżuje rynce na piersiach, mówi „uja nima" a potym macho rynkóm w stróne, kany niebożczyk miyszkoł i ukazuje czy był gruby abo chudy, czy mioł fusy, łysine abo palce uwalóne na hoblówce. Jak chce powiedzieć, że sie kajsi dziecko urodziło, tóż robi kolybke z rónk, ruszo nimi, jakoby niemowloka piastowoł i mówi przi tym „hoj, hoj". Nejraczy mo ale wiesiela, bo wtedy może szloge robić i od wiesielników cosi piyniónżków wybrać. Kiejsi stowoł na mostku pod nydeckim rynkym, ale tam go szoferzi przeganiali. Teraz przeważnie czako przed kościołym w Bystrzicy. Nie wiym jako to robi, ale dycki sie jakosi dowiy, kiej jaki wiesieli bedzie i do teraz isto jyny Ewie Farnej sie podarziło aji naszego Karła wykiwać i termin swoigo ślubu przed nim utaić. 

Nejdelsze zdani, kiere żech od niego słyszoł, było „Be,be, betyja, hip, hip", kiej mi przijechoł powiedzieć, że mi owce (ty bestyje) uciykły. Nikiedy je ale aktywny aż za moc. Latoś na wiosne chciała Milka Martynkowo z Nowosady, coby im nasze owce wypasły zogrode. Tóż my ze Zbychym przikludzili owieczki i przegnali ich przez wónski wrótka do Martynków. Ani ni za dwacet minut Martynkula zaś woło cało nieszczynśliwo, że owiec w zogrodzie nima, bo Kareł isto jechoł na kole pod Ostry, uwidzioł nasze owce w jejich zogrodzie, uznoł, że tam nimajóm co robić i tóż ich powyganioł i dobrze za nimi wrótka zawrził. I tak my musieli owce zaganiać jeszcze roz. Ale cóż, mógli my se za to sami, bo my to Karłowi nie nagłosili. Muszym ale prziznać, żech je aji rod, że mi aspóń kapke na owce doglóndo i od czasu do czasu mu za to dóm dwacet korón abo podarujym jakómsi rzecz na to jego koło.

Teraz też mi przipómino, żech mu obiecoł zegnać nowe gumy do hamulców. „Ej, przebocz, ale przi tym gwołcie w ostatních dniach, żech na to ganc zapómnioł". Kareł sie śmieje i klepie se po czole palcym (to jako że jo uż je ganc gupi) a po tym nim trzi razy robi małe kółko przed sobóm (że to niechómy do prziszłego razu). Kiwiym główóm, że rozumiym a ón wyskakuje na bicykiel i upaluje dalij swoimi chodniczkami. Burczy se przi tym na gymbie, jakoby na motorce jechoł. Coby mu to lepij cióngło, tóż pod kopcym przeszaltruje - na kole ponikiedy, ale na gymbie dycki.

Posłóchóm to oddalajónce sie Karłowe burczyni… Mosz dobre pluca ty łato i mosz też niaobadane szczynści, że żyjesz tu na dziedzinie, kaj możesz gatrzić na kole, burczeć i powrzaskować, kaj mosz swobode, kiero je dlo nas góroli tak zocno i ważno. A tyś przeca też je jednym z nas. Tyś też przeca je górol. 

A Nydek też mo hrómski szczynści, żo cie mo. Bo gdóż by tu robił to wszecko, co robisz ty? Gdóż by tu po ranu holofił na Nowosadzie? Gdóż by burczoł po dziedzinie a bynzyny przi tym nie polił? Gdóż by pómykoł krowe od Kłody i wrzeszczoł jak pawian, jak owce od Milerskigo abo od Kubika ucieczóm z rajczule? Kogóż by nasz fojt brónił, jak zaś na gmine przidóm jacysikej wykendziorze ze skargóm, że nóm po dziedzinie jeździ na kole jakisi ubezwłasnowolnióne i naisto straszliwie niebezpieczne indywiduum. Gdóż by dowoł ludzi w dziedzinie do kupy, już jyny tym, że go tu wszecy znajóm. Kareł, sóm my radzi, żeś tu je z nami. Niech sie ci darzi, chłopie! A na rok przidź na strzigani! Latoś żeś nóm tam chybioł.
 
***


Słowniczek: wygajdany – wyciągnęty (o ubraniu); kloty – krótkie spodenki; hozyntregi – szelki; gatrzić – jeździć szybko tam i z powrotem; szloga – szlaban, brama weselna; przeszaltrować – zmienić bieg; zocny - cenny



Może Cię zainteresować.