O wyjątkowym chłopskim rodzie Buzków z Końskiej, który zrobił karierę wbrew stereotypowym wyobrażeniom o chłopach, opowiedział podczas przedświątecznego Spotkania Szersznikowskiego w Cieszynie Maksymilian Stańczak, pracownik Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej w Górkach Wielkich, które jest oddziałem Muzeum Śląska Cieszyńskiego.
Spotkanie Szersznikowskie poświęcone „Karierom cieszyńskich chłopów na przykładzie dziejów rodziny Buzków”, przyciągnęło do sali rzymskiej Muzeum Śląska Cieszyńskiego sporo osób, w tym grupę przedstawicieli rodziny Buzków. Maksymilian Stańczak na początku wykładu zaznaczył, że porównując Buzków do innych, bardziej znaczących rodów chłopskich Księstwa Cieszyńskiego, którzy już na przełomie XVIII i XIX wieku posiadali własne folwarki, Buzkowie wcale nie byli rodem najbogatszym, choć byli majętni w rodzinnej Końskiej. Najciekawsze jednak jest to, że byli rodem, którego kolejni przedstawiciele byli niezwykle przedsiębiorczy, chętni do samorozwoju i żądni wiedzy.
I to właśnie zdaniem Maksymiliana Stańczaka sprawiło, że co najmniej kilku przedstawicieli Buzków żyjących w XX wieku można zaliczyć w poczet elit odrodzonego w 1918 roku państwa polskiego. Przykładami są m.in. Józef Buzek, poseł, senator, a także twórca i pierwszy dyrektor Głównego Urzędu Statystycznego, czy były premier RP Jerzy Buzek, który w latach 2009-2012 był przewodniczącym Parlamentu Europejskiego.
Skąd właściwie Buzkowie się wzięli? Stańczak nie rozwodził się na temat teorii o ich pochodzeniu oceniając, że to temat słabo udowodniony naukowy.
– Pewne jest, że w XVIII wieku Buzkowie byli najliczniejszym i najzamożniejszym rodem chłopskim w Nieborach. W 1910 roku, jeszcze podczas ostatniego austriackiego spisu narodowościowego, w Nieborach mieszkały 962 osoby. Dwie identyfikowały się jako Niemcy, a cała reszta, czyli 960 ludzi, jako Polacy – wskazał Stańczak.
Jak ustalił historyk Michael Morys Twardowski, w pierwszej połowie XVIII wieku około 16 proc. mieszkańców Nieborów nosiło nazwisko Buzek. Do Buzków należało 6 z 36 nieruchomości we wsi, w tym 2 z 6 gruntów pełnorolnych, a także młyn.
– Sądząc po dość wysokiej pozycji majątkowej wydaje się, że Buzkowie z Nieborów żenili się często z córkami bogatych chłopów z okolicznych wiosek i przeprowadzali się do rodzinnych miejscowości swoich małżonek. I w ten spos