wtorek, 10 września 2024
Imieniny: PL: Eligii, Irmy, Łukasza| CZ: Irma
_-_transp.png){kind=spacer}
/ 
80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego | 01.08.2024
80
lat temu w Warszawie wybuchło powstanie – największy zryw w okupowanej przez
Niemców Europie. 1
sierpnia 1944 r. o godzinie 17.00 na mocy decyzji dowództwa Armii Krajowej w
Warszawie rozpoczęło się powstanie. Przez 63 dni trwała heroiczna i osamotniona
walka z Niemcami. Celem była w pełni niepodległa Polska, wolna od niemieckiej
okupacji i sowieckiej dominacji.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 15 s
Fot. ARC
– Nikt
w Warszawie w te słoneczne dni lipcowe – gdy nocą słychać było dudnienie
artylerii na wschodzie – nie zdawał sobie sprawy, że najgorsze było jeszcze
przed nami. Nikt w najśmielszych myślach nie przypuszczał, że agonia miasta i
jego mieszkańców dopiero miała nadejść – wspominał po latach powstaniec
Zbigniew Mróz. Był jednym z około 40 tysięcy żołnierzy Armii Krajowej, którzy w
napięciu oczekiwali na rozkaz podjęcia walki po pięciu latach brutalnej
okupacji niemieckiej.
Rozkaz
o wybuchu powstania wydał 31 lipca 1944 r. dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski
„Bór”, uzyskując akceptację Delegata Rządu Jana S. Jankowskiego. 1
sierpnia 1944 r. do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców.
Jednak zaledwie co czwarty z nich mógł liczyć na to, że rozpocznie ją z bronią
w ręku. Powstańcom nie udało się osiągnąć żadnego z kluczowych celów, między
innymi opanowania jednego z mostów lub lotniska. Na wyzwolonym terenie kilku
dzielnic udało się jednak stworzyć namiastkę niezawisłych władz
Rzeczypospolitej.
Przez
63 dni powstańcy, wspierani nielicznymi zrzutami uzbrojenia alianckiego,
prowadzili heroiczny i niemal całkowicie samotny bój z wojskami niemieckimi.
Ostatecznie wobec braku perspektyw dalszej walki 2 października 1944 r.
przedstawiciele KG AK płk Kazimierz Iranek-Osmecki „Jarecki” i ppłk Zygmunt
Dobrowolski „Zyndram” podpisali w kwaterze SS-Obergruppenfuehrera Ericha von
dem Bacha w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie.
W
czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało
rannych. Poległo również ok. 3,5 tys. żołnierzy z Dywizji Kościuszkowskiej.
Straty ludności cywilnej wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu
mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po powstaniu
zostało niemal całkowicie zburzone. Do
niemieckiej niewoli poszło ponad 15 tys. powstańców, w tym 2 tys. kobiet. Wśród
nich niemal całe dowództwo AK, z gen. Komorowskim, mianowanym przez prezydenta
RP Władysława Raczkiewicza 30 września 1944 r. naczelnym wodzem.
