Badanie: Rezultaty odwyku od social mediów | 14.11.2023
Tygodniowa przerwa w korzystaniu z mediów społecznościowych
skutkuje bardzo niespodziewanymi rezultatami, jeśli chodzi o nastrój i
odczuwane emocje – informuje pismo „Plos One”.
Ten tekst przeczytasz za 3 min. 30 s
Fot. Pixabay
Para psychologów z Uniwersytetu w Durham w Wielkiej Brytanii
przeprowadziła eksperyment z udziałem tzw. intensywnych użytkowników mediów
społecznościowych. Zainspirowały ich wcześniejsze badania, sugerujące, że
niektóre aspekty korzystania z social mediów przypominają zachowania związane z
uzależnieniem. Ciekawiło ich, czy rzeczywiście osoby, które na co dzień bardzo
dużo czasu poświęcają na tego typu rozrywkę (nawet do 9 godzin dziennie), po
odstawieniu czynnika potencjalnie uzależniającego będą odczuwały objawy
odstawienia, niepokój, rozdrażnienie, zmiany nastroju.
Wyniki zaskoczyły samych naukowców. Okazało się bowiem, że
po pierwsze – objawów odstawienia nie było, po drugie – osoby po tygodniowej
przerwie rzeczywiście rzadziej odczuwały negatywne emocje, ale także rzadziej
doświadczały tych pozytywnych.
Fot. Pixabay
Eksperyment przeprowadzono na 51 ochotnikach, którzy na
przeglądaniu mediów społecznościowych spędzali od 30 minut do 9 godzin każdego
dnia. Osoby te przez sześć dni miały powstrzymać się od korzystania z mediów
społecznościowych. Przez cały ten czas, jak również przez cztery kolejne dni,
naukowcy monitorowali dobrostan psychiczny i nastrój uczestników.
Jak się okazało, w zasadzie wszyscy badani zgłosili, że mają
znacznie mniej niż się spodziewali problemów w związku z nagłym zaprzestaniem
korzystania z mediów społecznościowych. Nie doświadczyli objawów odstawienia
lub odczuwali je w bardzo małym zakresie, co nie wpływało negatywnie na ich
dobrostan. Zgodnie z oczekiwaniami naukowców wszyscy stwierdzili, że po
tygodniu odczuwają mniej negatywnych emocji. Jednak, co zaskoczyło badaczy,
odczuwali także mniej emocji pozytywnych. Do tego raportowali, że czują się
mniej znudzeni w ciągu dnia i mają niższe poczucie bycia samotnymi.
Zdaniem naukowców może to wynikać z faktu, że ograniczenie
korzystania z mediów społecznościowych może jednocześnie usuwać doświadczenia,
które wywołują negatywne emocje (np. porównywanie się z innymi, FOMO itp.), ale
także te, które wywołują doznania pozytywne (np. aprobata społeczna).
Fot. Pixabay
Jak podsumowują autorzy publikacji, Michael Wadsley and
Niklas Ihssen, korzystanie z mediów społecznościowych nie wydaje się być
uzależniające dla ogółu ludzi, nawet w przypadku bardzo intensywnego ich
użytkowania. Przyznają jednak również, że u większości uczestników przynajmniej
raz doszło do „nawrotu”, co oznacza, że w czasie eksperymentalnego tygodnia
zalogowali się do co najmniej jednego portalu społecznościowego.
„Nasze badanie wskazuje, że powstrzymywanie się od
korzystania z social mediów lub ograniczanie go przez tydzień nie jest związane
z żadnym istotnym wpływem na reakcje afektywne lub motywacyjne” – piszą
naukowcy na łamach „PLoS ONE”. „Co ważne, w przeciwieństwie do postawionych
hipotez, nie znaleźliśmy dowodów na to, że z bardzo intensywnym korzystaniem z
social mediów wiążą się jakieś efekty podobne do odstawienia. To sugeruje, że podobnie
jak w przypadku niedawnego konsensusu dotyczącego wytycznych diagnostycznych
dla zaburzeń związanych z grami wideo, w których zrezygnowano z używania
kryteriów odstawienia, w przypadku diagnozy problematycznego korzystania z
social mediów koncepcja odstawienia może być mało istotna” – zauważają.