wtorek, 11 lutego 2025
Imieniny: PL: Bernadetty, Marii, Olgierda| CZ: Božena
Glos Live
/
Nahoru

Przenieśmy się w czasie do Sibicy. Okazją jest napisana przez Władysławę Magierę saga Górniaków | 20.12.2024

Historyczka i pisarka Władysława Magiera wzięła na warsztat jeden z najbardziej zasłużonych cieszyńskich rodów. Właśnie ukazała się jej „Saga rodu Górniaków z Sibicy”. Książka ma formę powieści historycznej.

Ten tekst przeczytasz za 4 min. 15 s
Władysława Magiera z nową powieścią historyczną. Fot. Danuta Chlup

Dlaczego autorka licznych publikacji poświęconych osobistościom Śląska Cieszyńskiego pochyliła się nad losami Górniaków, właścicieli nieistniejącej już cegielni w Sibicy, znanymi ze swej filantropii?
– Wcześniej zetknęłam się z paniami z tego rodu, a mianowicie z Niną Górniak i Marią Górniak-Cieńciałową, pisałam o nich krótkie biografie popularno-naukowe do Cieszyńskiego Szlaku Kobiet. Mają one zresztą swoje lampy na Uliczce Cieszyńskich Kobiet. Z Franciszkiem Górniakiem także się już wcześniej zetknęłam, ponieważ Macierz Ziemi Cieszyńskiej wydała o nim niewielką broszurę, a oprócz tego jego tablica została odsłonięta w stulecie oddania do użytku Domu Narodowego w Cieszynie – tłumaczy autorka w rozmowie z „Głosem”.

Nina Górniak, zdjęcie z albumu rodzinnego z XX wieku. Fot. Wikimedia Commons

Przypomnijmy, że Franciszek Górniak, któremu Magiera poświęca całą jedną część książki, był właścicielem cegielni w Sibicy, znanym działaczem narodowym, filantropem, jednym z głównych fundatorów Domu Narodowego. On, jak i jego następcy, mieli ogromne zasługi dla całego Śląska Cieszyńskiego. Wspierali liczne stowarzyszenia i instytucje. – Franciszek Górniak wypalił w cegielni nawet popiersia znanych Polaków, których projekty zamówił w Krakowie, a które zdobiły do 1939 roku salę widowiskową Domu Narodowego. Później Niemcy je zniszczyli – zwraca uwagę historyczka.

Magiera opisała w liczącej przeszło 400 stron książce dzieje biznesu Górniaków, jednak przede wszystkim skupiła się na ich działalności filantropijnej i narodowej. A ponieważ jest to saga, czyli przedstawienie losów rodziny na przestrzeni kilku (w tym wypadku czterech) pokoleń, pokazała także perypetie rodzinne i miłosne swoich bohaterów. 

– Uważam, że motywem łączącym bohaterów tej książki jest chęć posiadania dzieci. Wszyscy chcieli mieć ich dużo. Choć nie zawsze tak się to kończyło, ponieważ na pewne rzeczy nie można mieć wpływu, tym bardziej w XIX wieku, kiedy stan medycyny był, jaki był – stwierdza autorka.

Atrakcyjną, a zarazem tragiczną postacią jest Nina Górniak. Atrakcyjną dlatego, że była projektantką mody kształcącą się w Wiedniu i Krakowie, tragiczną ze względu na zgon w młodym wieku, w pierwszych dniach drugiej wojny światowej.
– Nina Górniak mnie wyjątkowo zafrapowała. Zachował się w części jej pamiętnik. Zamieściłam w książce jego fragmenty. Pisała go dziewczyna, która skończyła polską szkołę podstawową w Czeskim Cieszynie i po niej wyjechała do szkoły artystycznej w Wiedniu, później naukę kontynuowała w Krakowie. Pamiętnik pisała w Wiedniu, po polsku. I jest napisany niesłychanie piękną polszczyzną – podkreśla Władysława Magiera.

Jedna z plansz wystawy przygotowanej w 2020 roku przez Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków w RC. Fot. ARC

W kwerendzie najbardziej pomogły autorce dwie osoby: Marian Steffek z Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w Czeskim Cieszynie, który przygotował wcześniej wystawy poświęcone poszczególnym osobistościom z rodu Górniaków, oraz prawnuczka Franciszka Górniaka – Anna, przechowująca pamiątki pozostałe po przodkach. Niestety część rzeczy zostało spalonych na podwórzu domu w Sibicy, kiedy w 1939 roku Górniakowie zostali wysiedleni przez Niemców.
Magiera nie pisze o losach rodziny zawieszonej w próżni, przybliża czasy, w jakich przyszło żyć poszczególnym jej pokoleniom. Całości dopełniają fotografie archiwalne, mini-słowniczek gwarowy oraz cieszyńskie przepisy kulinarne, głównie na ciasteczka świąteczne.

Okładka najnowszej książki Władysławy Magiery. Fot. ARC

Książka została wydana w Bielsku-Białej, ze wsparciem Funduszu Rozwoju Zaolzia Kongresu Polaków w RC. Jest już w sprzedaży w cieszyńskich księgarniach, od początku stycznia będzie dostępna także w Księgarni Wirthów w Czeskim Cieszynie oraz w sieci dystrybucyjnej w całej Polsce.




Może Cię zainteresować.