Turystyczna „Mapa Wierzniowic w gwarze cieszyńskiej” to efekt dziesięciu lat pracy Marcela Balcarka, który gromadząc materiał m.in. przepytywał najstarszych mieszkańców, potomków wierzniowickich gospodarzy.

– Wspólnie z Otylią Tobołą i Bronisławem Ondraszkiem pracowaliśmy nad jej wydaniem od około roku – przyznaje. – Takiej mapy gwarowej nie ma nikt w powiecie karwińskim – zaznacza.

Wskazuje, że kiedyś Wierzniowice były najmniejsza gminą w powiecie, a mimo to udało się zebrać ok. 250 nazw! Z mapy można dowiedzieć się, gdzie znajdowały się takie miejsca jak np. Zimno Wódka, Połómane, Dół, Zadki, Rzyczyska, Pod Tabulóm, albo Zopłóć (Zapłoci), Brzyg, Pod Bertusiym, Czyściczka, czy Koczowiec. To nazwy, jakimi dawni gospodarze mieszkający tu z dziada pradziada ochrzcili miejscowe łąki, pola, lasy, zakątki, a które to nazwy przez lata były używane przez kolejne pokolenia.

– Chciałem to jeszcze jakoś zachować, bo za chwilę o tym się zapomni. Stwierdziłem, że jeśli tego nie zrobi się teraz, to nigdy. A za 20 lat zamiast 250 nazw, będzie pamiętało się o 50, może o 30. A te polskie nazwy mogą całkowicie zniknąć – przyznaje Marcel Balcarek.

Najbardziej pomogli mu dziadkowie – Alojzy i Danuta Nierychlowie. To dzięki nim zainteresował się historią swojej miejscowości, a także sąsiedniej Lutyni Dolnej i uzyskał najwięcej nazw. Przy okazji wydarzeń w MK PZKO mieszkańcy mogli zobaczyć wstępną mapę i uzupełnić ją o nazwy miejsc, które sami pamiętali. Ale zainteresowanie nie było duże.

Na mapie są wyodrębnione współczesne granice, jak i te sprzed 1958 r., gdy doszło do korekty granic między Polską, a Czechosłowacją (część terenów w efekcie tej korekty została za Olzą). Jest też zabudowa Wierzniowic z czasów międzywojennych – można zobaczyć, gdzie mieszkali gospodarze, gdzie były gospody, gdzie stał młyn, a gdzie kuźnia. Prócz walorów historycznych (mapa zawiera unikatowe zdjęcie sprzed lat) wydawnictwo ma także wartość turystyczną, wskazuje lokalizację pamiątek i zabytków znajdujące się w Wierzniowicach – m.in. figurę św. Jana Nepomucena z przełomu XVIII i XIX w., na którą podczas orania pola natrafił miejscowy rolnik, czy pomnik ofiar wojny prusko-austriackiej z 1866 r.

Na wydanie mapy udało się zdobyć dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Zaolzia. Została wydrukowana w liczbie 200 egzemplarzy. Marcel Balcarek nie przewiduje jej dodruku.

– Mapę dostanie każdy członek naszego koła. Chciałbym 30-50 sztuk rozdać do różnych instytucji – archiwów, do Książnicy, do bibliotek, do najbliższych szkół. Wszystko po to, żeby w ten sposób mapa ocalała i została w pamięci – przyznaje pomysłodawca.