Szanowny Panie Premierze

W pierwszej kolejności pragnę podziękować za zainteresowanie działalnością Kongresu Polaków w Republice Czeskiej, które przejawiło się między innymi wstępnym potwierdzeniem pana udziału na Zgromadzeniu Ogólnym KP zaplanowanym na 3 października br. Mam nadzieję, że przy tej okazji będziemy mogli pana premiera dokładnie zaznajomić z działalnością naszej organizacji, skupiającej ponad 20 polskich organizacji działających w Republice Czeskiej, i przybliżyć panu specyfikę czesko-polskiego pogranicza na Śląsku Cieszyńskim.

 ***

Zwracam się do pana w sprawie, która zmartwiła mieszkańców na czesko-polskim pograniczu na Śląsku Cieszyńskim. Chodzi o sytuację, która w znaczący sposób wpłynęła na życie mieszkańców tego regionu. Śląsk Cieszyński jest regionem bardzo specyficznym; nie ma innego podobnego regionu w całej RC. To obszar podzielony po I wojnie światowej pomiędzy Czechosłowację i Polskę, który wciąż zachował mocne więzi rodzinne, kulturowe, biznesowe i pracownicze. Wręcz idealnym przykładem na to, jak wyglądają te więzi, jest miasto Cieszyn. Z punktu widzenia urbanistycznego jedno miasto i jeden żywy organizm, podzielony jednak na dwa państwa. Dla większości mieszkańców tego regionu, a zwłaszcza dla Polaków mieszkających w Republice Czeskiej, których interesów broni Kongres Polaków w RC, zamknięcie granic, jak również obowiązek posiadania negatywnego testu na koronawirusa podczas przekraczania granicy, jest bolesną próbą. To obostrzenie w drastyczny sposób wpływa na codzienne życie po obu stronach Olzy. Dla człowieka mieszkającego poza naszym regionem te sprawy muszą być trudne do zrozumienia. Warto w tym miejscu dodać, że z ogromną radością oczekiwaliśmy na obiecywane przez rząd otwarcie granic zaplanowane na 15 czerwca 2020 roku.

***

Jak grom z jasnego nieba spadła na nas wiadomość z dnia 13 czerwca 2020, że na podstawie decyzji rządu czesko-polska granica w obrębie województwa śląskiego zostaje w dalszym ciągu zamknięta, podobnie jak dla obywateli kilku innych państw, w którym panuje trudna sytuacja epidemiologiczna, czyli Szwecji, Wielkiej Brytanii czy Belgii. Do naszej organizacji natychmiast napłynęły dziesiątki listów od rozgoryczonych mieszkańców, w których proszą nas o podjęcie kroków w tej sprawie.

Niestety, część społeczeństwa traktuje tę decyzję jako polityczną i niedostatecznie udokumentowaną z punktu widzenia epidemicznego. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że sytuacja epidemiczna w województwie śląskim po polskiej stronie jest poważna, tak samo jak w powiecie karwińskim, który do tej pory nie był odizolowany od reszty kraju. Oba regiony wykazują podobne liczby zachorowań w przeliczeniu na 100 tysięcy obywateli, przy czym pewna (nie tak znacząca) przewaga śląskiego województwa w tych statystykach może być spowodowana testowaniem na dużą skalę w konkretnych strefach przemysłowych w województwie śląskim. Trudno zrozumieć, w jakim stopniu szerzeniu zakażenia mogą zapobiec testy na koronawirusa, które są ważne aż 30 dni, a także zamknięcie tylko niektórych przejść granicznych, które mieszkańcy mogą ominąć jadąc przez Słowację albo skorzystać z innych przejść granicznych w województwie opolskim.

*** 

Z związku z powyższym uprzejmie proszę pana premiera w imieniu Kongresu Polaków w RC, który reprezentuje interesy Polaków mieszkających w Republice Czeskiej, o ponowne przeanalizowanie decyzji dotyczącej ograniczeń na czesko-polskiej granicy w obrębie województwa śląskiego. Chociaż zdajemy sobie sprawę z pańskiej odpowiedzialności za ochronę naszych obywateli, uważamy wprowadzone obostrzenia za nieefektywne z punktu widzenia epidemicznego, w dodatku za bardzo uciążliwe dla wielu mieszkańców regionu. Niestety te regulacje prawne w rzeczywistości szkodzą też dobrym czesko-polskim relacjom, w których budowaniu Kongres Polaków w RC od wielu lat partycypował. Nie sądzimy, że głównym motywem działania jest zniszczenie dobrych relacji na pograniczu, niemniej jednak nie możemy nie zauważyć, że wielu mieszkańców odczuwa utrudnienia na granicy jako przejaw uprzedzeń wobec Polski, które w czasach normalizacji były pielęgnowane, a niestety czasami jeszcze dziś można się z nimi spotkać.

Panie premierze, będę panu bardzo wdzięczny, jeśli zaznajomi się pan z powyższą problematyką i ponownie rozważy pan adekwatność obostrzeń na czesko-polskiej granicy w obrębie województwa śląskiego z punktu widzenia ich efektywności epidemicznej, jak również wynikających z tego faktu poważnych i bolesnych konsekwencji dla mieszkańców Śląska Cieszyńskiego.

Mariusz Wałach, prezes Kongresu Polaków w Republice Czeskiej