Wenus dokładnie przebadana | 21.08.2024
Licząca od
25 do 29 tys. lat figurka Wenus z Věstonic Dolních w Południowych Morawach,
wykonana z ceramiki, nie zawiera w sobie kości mamuta, tylko fragmenty skał i
mikroskopijne skamieniałości – twierdzą naukowcy z Muzeum Morawskiego. Wewnątrz
posążku stwierdzili oni również pęknięcia.
Ten tekst przeczytasz za 2 min.
Figurka Wenus, wraz z kilkoma znalezionymi w pobliżu, jest najstarszą znaną ceramiką na świecie. Fot. Wikimedia Commons
Wenus z
Věstonic została znaleziona w 1925 r. przez zespół archeologa Karla Absolona w
pozostałościach prehistorycznego paleniska w osadzie łowców mamutów między
Pavlovem a Věstonicami Dolními wraz z kamiennymi narzędziami i kośćmi
zwierząt. Figurka o długości 11,5 cm jest dowodem na początki ceramiki i ma
około 25 000 do 29 000 lat.
Posążek ten
poddano analizie z wykorzystaniem rentgenowskiej mikrotomografii komputerowej,
która pozwala nieinwazyjnie zbadać strukturę figurki: skład masy ceramicznej i
lepiej poznać technologię jej powstawania. Wnioski z tych prac przedstawiono na
łamach pisma „Journal of Archaeological Science" (https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S030544032400102X).
Autorzy
badania przypomnieli wcześniejsze podejrzenia, że figurka Wenus mogła być
wykonana z mieszanki pokruszonych kłów i kości mamuta.– Teorię tę
należy jednak wykluczyć – zaważają.
Z nowego
badania wynika, że masa ceramiczna na posążek powstała z osadów lessowych – a
więc takich, które występowały w rejonie znaleziska. Masa zawiera drobne
kamyki, mikroskopijne skamieniałości i fragmenty skał węglanowych. Badacze nie
znaleźli jednak fragmentów kości mamucich ani szczątków innych zwierząt. Ustalili
też, że cały posążek Wenus został uformowany z jednego kawałka masy. Zdaniem
naukowców wymagało to wielkich umiejętności i artystycznego talentu.
Badacze
ostrzegają zarazem, że figurka może łatwo pęknąć. Według archeologa Petra
Nerudy z Muzeum Morawskiego, nawet niewielkie uderzenie w twardą powierzchnię
lub nagła zmiana ciśnienia może spowodować całkowite zniszczenie bezcennego
posążka.
Muzeum
Morawskie w Brnie przechowuje posąg Wenus z Věstonic w skarbcu. Jest on
wystawiany tylko sporadycznie. Niewykluczone, że Wenus będzie można zobaczyć w
przyszłym roku, w setną rocznicę odkrycia Karla Absolona.