Jak dowiadujemy się z wystawy, Henryka Pustowójtówna zaangażowała się w powstanie styczniowe tuż po jego wybuchu. W męskim przebraniu jako Michał Smok została adiutantem mjr. Dionizego Czachowskiego, a następnie samego dyktatora powstania Mariana Langiewicza. Jeździła z rozkazami, opatrywała rannych, zdobywała żywność, brała udział w bitwach pod Małogoszczem, Pieskową Skałą, Chrobrzem i Grochowiskami, gdzie 19 marca 1863 roku została razem z Langiewiczem aresztowana przez Austriaków. Po zwolnieniu z aresztu mieszkała najpierw w Pradze, potem w Szwajcarii i w Paryżu. Tam w czasie wojny francusko-pruskiej i Komuny Paryskiej ryzykowała życie w roli sanitariuszki. We Francji wyszła za mąż za poznanego w czasie powstania dr. Stanisława Loewenharda i urodziła czwórkę dzieci. Zmarła nagle w wieku niespełna 43 lat.

Bohaterka powstania styczniowego pochodziła z rodziny polsko-węgierskiej. Jej ojciec Teofil Pusztay, oficer carski, zmienił nazwisko na Pustowójtow. Matka Marianna była córką uczestnika powstania listopadowego, mjr. Mariana Kossakowskiego i Brygidy z Rzewuskich.


To babcia Brygida wychowywała ją w polskim duchu patriotycznym. U niej, w Lublinie, zaangażowała się w organizację manifestacji patriotycznych. Za swoją działalność została skazana na zesłanie do klasztoru prawosławnego w głębi Rosji, czego dzięki poocy znajomych i fałszywemu paszportowi udało się jej uniknąć. Na emigracji w Mołdawii powzięła postanowienie, że w przyszłym zrywie narodowym weźmie udział z bronią w ręku.

Henryka Pustowójtówna była postacią, o której pisała również współczesna prasa cieszyńska. Była na tyle znana, że 1 września 1925 roku Helena Pustówka założyła w Łazach Żeńską Drużynę Harcerską im. Henryki Pustowójtówny, która działała aż do rozpoczęcia okupacji niemieckiej. Z podziwem pisała o niej również prasa czeska i morawska jako o bohaterce Jindřišce Pustovojtovej.