Bolesław Chrobry został pierwszym królem Polski. Mogło to się stać 18 kwietnia 1025 roku | 18.04.2025
Tysiąc lat temu, 18
kwietnia 1025 roku, była Wielkanoc. Głównie na tej podstawie oparte jest
twierdzenie, że tego właśnie dnia Bolesław Chrobry koronował się na króla. Bez
względu na to, czy ta data jest prawdziwa, sama koronacja jest jednym z
najważniejszych wydarzeń w historii Polski.
Ten tekst przeczytasz za 3 min.
Bolesław Chrobry. Fot. ARC
Historycy
mają kłopot nie tylko z ustaleniem dokładnej daty koronacji, ale nie wiedzą
też, kiedy się urodził pierwszy król Polski. Najwięcej przemawia za tym, że
stało się to w 966 lub 967 roku, czyli wtedy, gdy jego ojciec – ożeniony z
czeską księżniczką Dobrawą książę Mieszko I – przyjął już chrzest.
We wczesnym
dzieciństwie, od 973 roku, został oderwany od rodziców. Wysłano go do Niemiec
na dwór cesarski w roli zakładnika-gwaranta pokoju zawartego między Mieszkiem a
niemieckim margrabią Hodonem. Tego typu praktyka była dość częsta w
średniowiecznej Europie. Jako następca tronu Bolesław z pewnością cieszył się
podczas pobytu w Niemczech znaczną swobodą ruchów i miał okazję do nauczenia
się różnych rzeczy, które mu się przydały po powrocie do kraju.
W pewnym
momencie jego szanse na sukcesję po Mieszku jednak mocno zmalały. W 977 r.
zmarła bowiem Dobrawa, a Mieszko wkrótce doczekał się potomstwa z nową
małżonką, Odą, której zależało na tym, by władzę odziedziczyły jej dzieci.
Nie ma
stuprocentowej pewności, gdzie po wyjeździe z Niemiec przebywał Bolesław. Jedna
z teorii mówi, że zamieszkał w Pradze u swego dziadka, Bolesława I. Bardziej
prawdopodobne jest jednak, że Mieszko osadził go w niedawno zdobytym Krakowie.
Zdaniem historyków potwierdzeniem tej drugiej wersji jest to dokument z 990 r.
„Dagome iudex”, w którym Mieszko, Oda i ich synowie zawierzali swoje państwo
papiestwu. Imię Bolesława w tym dokumencie nie padło, a w opisanych granicach
państwa nie wspomniano o Krakowie. Na tej podstawie historycy wnioskują, że
Bolesław w momencie wydania tego dokumentu nie był szykowany przez Mieszka I na
kolejnego władcę. Przydzielono mu jednak we władanie odrębną dzielnicę.
Na
realizację starań o koronę królewską Bolesław Chrobry praktycznie nie mógł
liczyć tak długo, gdy cesarzem był jego zacięty wróg - cesarz Henryk II. Okazja
nadarzyła się za to wkrótce po śmierci Henryka (w lipcu 1024 r.), bo nowy
cesarz Konrad II początkowo całą uwagę skupił na sprawach wewnętrznych. Finał
tych starań miał nastąpić w Wielkanoc, 18 kwietnia 1025 r. Ten dzień przez
wielu historyków jest przyjmowany jako data królewskiej koronacji Bolesława
Chrobrego. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie istnieją żadne dokumenty, które by
poświadczały, że do koronacji doszło akurat 18 kwietnia 1025 r.
Tomasz
Borowski, współautor i kurator wystawy „1025. Narodziny Królestwa” w Muzeum
Historii Polski w rozmowie z Polską Agencją Prasową kilka miesięcy temu zwrócił
uwagę, że Chrobry używał tytułu królewskiego jeszcze przed rokiem 1025. – O tej
z 1025 mówią jednak źródła Bolesławowi nieprzychylne, co w jakimś sensie tym
bardziej potwierdza, że rzeczywiście była istotna. Dzięki koronacji z roku 1025
Polska zyskiwała nowy, wyższy status także w oczach ośrodków Piastom
nieprzychylnych – przyznał Borowski.