Cieszyn: Po 80 latach od zakończenia II wojny światowej sprawiedliwości dziejowej wreszcie stało się zadość | 20.12.2024
W czwartek w kościele pw. św. Marii Magdaleny w
Cieszynie została odsłonięta tablica upamiętniająca 33 niezłomnych księży
katolickich ze Śląska Cieszyńskiego, którzy w czasie okupacji niemieckiej
oddali swoje życie za wiarę i polskość tej ziemi. 13 z nich pochodziło z
Zaolzia.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 45 s
W czwartek w kościele w Cieszynie odsłonięto tablicę zamordowanych duchownych katolickich. Z prawej Jan Kawulok. Fot. Beata Schönwald
W cieszyńskim
kościele parafialnych aż do tej pory wisiała tablica z 1946 roku
z siedmioma nazwiskami związanych z przedwojennym Cieszynem księży
katolickich, zamordowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej. W
czwartek zastąpiła ją nowa. – Przygotowania do
dzisiejszej uroczystości trwały pięć lat – powiedział Jan Kawulok, jeden z
inicjatorów. Pomogła im w tym lektura opracowania Jana Szymika pt. „Zginęli za
Boga i lud” wydana w 1998 roku w Czeskim Cieszynie.
– Potem były kolejne źródła, współpraca z Książnicą
Cieszyńską i Instytutem Pamięci Narodowej. Lista ofiar miała różne kształty. Kiedy
stwierdziliśmy, że więcej nie uzyskamy, została zamknięta – dodał. Wykaz
duchownych, którzy zginęli w czasie II wojny światowej, nadal jednak nie jest
kompletny. Pozostały ofiary okupacji sowieckiej, nie są przebadane losy księży
i kleryków przymusowo wcielonych do armii niemieckiej.
Czwartkowa uroczystość odbyła się z udziałem pocztów sztandarowych. Fot. Fot. Beata Schönwald
Czwartkowa uroczystość odbyła się z udziałem wikariusza
generalnego diecezji bielsko-żywieckiej ks. Marka Studenskiego, miejscowego
proboszcza ks. Jacka Gracza, proboszcza parafii ewangelicko-augsburskiej w
Cieszynie Marcina Brzóski, przedstawicieli władz powiatowych, miasta Cieszyna, Biura
Upamiętnienia Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach, Wojska Polskiego i pocztów
sztandarowych. Jej pierwszą część stanowił wykład Stefana Króla przybliżający
rolę polskich księży katolickich jako znaczącej warstwy inteligencji polskiej,
która od połowy XIX wieku miała wpływ m.in. na kształtowanie świadomości
narodowej na Śląsku Cieszyńskim.
Uroczystemu aktowi odsłonięcia i poświęcenia tablicy
niezłomnych księży katolickich towarzyszyła modlitwa, w intencji ofiar została
później odprawiona również msza święta. Zabrzmiały nazwiska wszystkich 33
duchownych, rok śmierci oraz miejsce ich kaźni. Należało do nich 26 kapłanów
diecezjalnych, dwóch kapelanów wojskowych, pięcu ojców zakonnych, jeden brat
zakonny i jeden kleryk. Trzech było ofiarami działań wojennych, trzech zginęło
ze względu na czynny udział w konspiracji, pozostali „zawinili” tym, że byli
Polakami i katolikami. 31 urodziło się na Śląsku Cieszyńskim, a 13 z nich na lewym
brzegu Olzy. Do najbardziej znanych należeli ks. Ludwik Wrzoł, wykładowca i
rektor seminarium w Widnawie oraz ks. Rudolf Tomanek, znany publicysta, autor
śpiewnika „Chwalcie Pana” oraz jeden z kontynuatorów dzieła ks. Józefa
Londzina.