wtorek, 18 lutego 2025
Imieniny: PL: Konstancji, Krystiana, Sylwany| CZ: Gizela
Glos Live
/
Nahoru

Co będziemy świętować i o czym decydować w 2025 roku | 02.01.2025

W środę powitaliśmy Nowy Rok, dziś wyrywamy trzecią kartkę z tegorocznego kalendarza. Co zostanie zapisane na pozostałych 362 oraz o jakich wydarzeniach z przeszłości będą nam one przypominały? Niektóre odpowiedzi na te pytania znajdą Państwo w poniższym zestawieniu.

Ten tekst przeczytasz za 8 min. 15 s
W Republice Czeskiej wybory do Izby Poselskiej Parlamentu RC odbędą się na przełomie września i października. Fot. Szymon Brandys
Z 14 świąt trzy przypadną na weekend

W Republice Czeskiej 2025 rok nie będzie się pod tym względem różnić od poprzednich. W kalendarzu znajdzie się 14 świąt wolnych od pracy. Tradycyjnie większość z nich przypadnie na dni robocze, choć pojawią się też „niemiłe niespodzianki”. 5 i 6 lipca, czyli Święto Apostołów Cyryla i Metodego oraz Dzień Spalenia Mistrza Jana Husa to dni weekendowe. Również 28 września, obchodzony jako Dzień Czeskiej Państwowości związany ze wspomnieniem św. Wacława, wypada na niedzielę. Po Nowym Roku, który powitaliśmy w ub. środę, wciąż jednak pozostaje nam jeszcze 10 dni, kiedy będziemy mogli wypocząć „w środku tygodnia”. Są to 18 kwietnia (Wielki Piątek), 21 kwietnia (Poniedziałek Wielkanocny), dwie środy 1 i 8 maja, kiedy obchodzimy Święto Pracy i Dzień Zwycięstwa, wtorek 28 października, czyli Dzień Powstania Czechosłowacji oraz poniedziałek 17 listopada, w którym przypominamy sobie Dzień Walki o Wolność i Demokrację. Wigilia oraz święta Bożego Narodzenia obchodzone w dniach 24-26 grudnia wypadają natomiast na środę, czwartek i piątek.

Fot. gov.pl

Pod przewodnictwem Polski

Przez pierwszą połowę br. Polska będzie sprawować prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Podobnie jak miało to miejsce w 2. połowie 2011 roku, kiedy po raz pierwszy przypadło jej w udziale to zadanie, trio prezydencji będzie tworzyć wspólnie z Danią i Cyprem i razem z nimi będzie przewodniczyć posiedzeniom Rady UE. Prezydencja w Radzie UE sprawowana jest w systemie rotacyjnym kolejno przez wszystkie państwa członkowskie po 6 miesięcy każde, zawsze od stycznia i od lipca danego roku.

Polacy wybiorą prezydenta

Najprawdopodobniej na przełomie maja i czerwca poznamy nazwisko nowego prezydenta RP. Termin wyborów zostanie ogłoszony już niebawem przez marszałka Sejmu Szymona Hołownię, który musi to uczynić w okresie od 6 stycznia do 6 lutego. Z przepisów wynika również, że głosowanie powinno odbyć się w jedną z czterech niedziel maja – za tę najbardziej prawdopodobną uważana jest niedziela 18 maja. W tej sytuacji druga tura wyborów odbyłaby się 1 czerwca. Jak dotąd oficjalnie ogłosili swoją kandydaturę Sławomir Mentzen z Konfederacji, Marek Jakubiak, kandydat Wolnych Republikanów, Szymon Hołownia, kandydat Polski 2050, zwycięzca prawyborów w Koalicji Obywatelskiej Rafał Trzaskowski, Karol Nawrocki startujący z poparciem PiS oraz kandydatka Lewicy Magdalena Bielat. Prawdopodobnie jednak lista ta nie jest jeszcze kompletna. Dotychczasowy prezydent RP Andrzej Duda opuści Pałac Prezydencki po 10 latach.

Walka o czeski parlament

W Republice Czeskiej wybory do Izby Poselskiej Parlamentu RC odbędą się na przełomie września i października, najpóźniej zaś w piątek i w sobotę 3 i 4 października. Ich dokładny termin ogłosi prezydent Petr Pavel. Stawką będzie 200 miejsc w ławach poselskich. Główna bitwa, podobnie jak przed czterema laty, zostanie stoczona między ugrupowaniem ANO 2011 oraz koalicją SPOLU, która obecnie jest u władzy.

Ostatni Zjazd PZKO odbył się w 2021 roku. Prezesem została Helena Legowicz. Fot. Łukasz Klimaniec

Kiedy poznamy prezesa PZKO?

W tym roku wybory odbędą się również na naszym zaolziańskim podwórku. W sobotę 15 listopada odbędzie się XXV Zjazd Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Jak na razie nie jest jeszcze znane miejsce tego wydarzenia – w grę wchodzi każda miejscowość na Zaolziu, gdzie znajduje się sala o odpowiedniej liczbie miejsc. W obradach weźmie udział 150-200 delegatów – wyłonionych przez poszczególne miejscowe koła PZKO oraz członków ustępującego Zarządu Głównego i Komisji Rewizyjnej. To oni wybiorą nowe władze związkowe oraz zadecydują o ewentualnych zmianach w Statucie PZKO. Jedną z nich może być powrót do sytuacji, kiedy prezesa PZKO nie wybierał Zjazd, ale nowo wybrany Zarząd Główny ze swojego gremium. Mając to na uwadze, na chwilę obecną nie mamy pewności, czy już 15 listopada poznamy nazwisko nowego prezesa tej organizacji. Ostatni XXIV Zjazd PZKO odbył się w 2021 roku. Prezesem została Helena Legowicz.

Co, gdzie, kiedy na Zaolziu?

Zjazd PZKO będzie tylko jednym z wielu wydarzeń, o których będzie w tym roku głośno na Zaolziu. Od stycznia do grudnia zostanie bowiem zorganizowanych wiele imprez, które odbywają się co roku i cieszą się dużą popularnością w naszym regionie. Oto informacje o niektórych z nich: 1 lutego, Złoty Groń w Istebnej i na Kubalonce, 50. Zjazd Gwiaździsty; 1-3 sierpnia, Lasek Miejski w Jabłonkowie, 78. Gorolski Święto; 21 czerwca, Park im. B. Němcowej w Karwinie, 14. Dolański Gróm; 9 listopada, „Strzelnica” w Czeskim Cieszynie, Tacy Jesteśmy 2025 Kongresu Polaków w RC.  

„Hołd pruski” namalowany przez Jana Matejkę. Fot. ARC

Historyczne wydarzenia z dwoma zerami

2025 rok będzie rokiem jubileuszowym dla wielu wydarzeń, które miały miejsce przed stu, pięciuset i więcej laty. Najbardziej odległym, które miało miejsce 1700 lat temu, był pierwszy w historii chrześcijaństwa sobór powszechny. Odbył się on w Nicei z udziałem 250 biskupów. Ogłoszono na nim dogmat o boskości Chrystusa i jego równości z Ojcem oraz zredagowano tzw. credo nicejskie, które jest wyznaniem wiary wszystkich katolików. Tysiąc lat temu miało natomiast miejsce wydarzenie, mające być potwierdzeniem znaczenia i suwerenności młodego państwa polskiego. Była nim koronacja Bolesława Chrobrego na pierwszego króla Polski. Prawdopodobnie została ona przeprowadzona w Wielkanoc 18 kwietnia 1025 roku w archikatedrze gnieźnieńskiej. Pół wieku dzieli nas natomiast w tym roku od innego wydarzenia znanego nam z lekcji historii – „hołdu pruskiego”, który pośrednio doprowadził do likwidacji państwa krzyżackiego, czyniąc jego spadkobiercę, świeckie państwo pruskie, krajem zależnym od Polski. Hołd lenny złożył królowi Zygmuntowi I Staremu książę Albrecht Hohenzollern 10 kwietnia 1525 roku w Krakowie. Z kolei z kart czeskiej historii warto wspomnieć, że przed 900 laty z chwilą śmierci autora kończą się zapisy w Kronice Kosmasa będącej najwybitniejszym dziełem wczesnej historii czeskiej. Z kolei przed stu laty koło Pawlowa i Wiestonic Dolnych na Morawach zespół prof. Karola Absolona odkrył figurkę paleolitycznej Wenus datowaną na czasy 29 tys.-25 tys. lat p.n.e.

Pomniki ofiar II wojny światowej są rozsiane po całym Zaolziu. Fot. Beata Schönwald

Minęło 80 lat od zakończenia wojny

Przed 80 laty zakończyła się najstraszliwsza wojna w dziejach ludzkości, która rozpoczęła się 1 września 1939 roku atakiem Niemiec na Polskę. Koniec II wojny światowej nastąpił w Europie 8 maja 1945 roku w momencie podpisania kapitulacji przez Niemcy, 2 września zaprzestano walk na Pacyfiku, co zostało poprzedzone m.in. sierpniowym atakiem atomowym USA na japońskie miasta Hiroszimę i Nagasaki. 1945 rok, oznaczający kres wojny, stał się również początkiem wielu nowych przedsięwzięć. Jednym z nich, będącym bezpośrednią konsekwencją minionych sześciu lat, było powołanie do życia Organizacji Narodów Zjednoczonych, której celem było stworzenie takiego mechanizmu, który zapewniłby trwały pokój i zapobiegał wojnom w przyszłości. 26 czerwca 1945 roku została podpisana Karta Narodów Zjednoczonych przez przedstawicieli 50 państw. Oficjalna data powstania ONZ to jednak 24 października, kiedy Kartę ratyfikowały Chiny, Francja, Związek Radziecki, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii, Stany Zjednoczone i większość sygnatariuszy. Koniec wojny wyzwolił działania również wielu lokalnych środowisk. 9 czerwca 1945 roku ukazał się we Frysztacie pierwszy numer „Głosu Ludu”, który funkcjonuje obecnie pod nazwą „Głos”.  



Może Cię zainteresować.