Sztandar 4. Pułku Strzelców Podhalańskich z Cieszyna został odkryty w maju tego roku pod Tomaszowem Lubelskim w rejonie ostatnich walk cieszyńskiego pułku. Znaleźli go Maciej Podgórski, właściciel prywatnego Muzeum 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu i towarzyszący mu Piotr Szymala. W resztkach zakopanego w ziemi tornistra najpierw natrafili na proporzec z szarfami 21. Dywizji Piechoty Górskiej, a później 4. Pułku Strzelców Podhalańskich.

Cenne znalezisko trafiło do pracowni konserwatorskiej, gdzie poddawane jest renowacji. Z okazji przypadającego 26 września święta pułkowego sztandar 4. Pułku Strzelców Podhalańskich z Cieszyna został po raz pierwszy od 1939 roku zaprezentowany po wstępnych pracach konserwatorskich. W tym wydarzeniu wzięła udział delegacja rodzin żołnierzy (Marek Gawlas, syn sierż. Antoniego Gawlasa, który często występował w składzie pocztu sztandarowego pułku), Muzeum 4. Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie, a także dyrektor Muzeum w Tomaszowie Lubelskim, konserwator Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz przedstawiciele 21 Brygady Strzelców Podhalańskich i 21 Lekkiego Batalionu Górskiego. 

– Po raz pierwszy d 1939 roku ten sztandar jest dostępny publicznie, więc przyjechaliśmy go odwiedzić. Sztandar, jak na ten okres 86 lat przebywania w ziemi, jest w bardzo dobrym stanie. Wygląda przepięknie, jest jednym z najlepiej zachowanych w ziemi sztandarów – mówi w rozmowie z „Głosem” Krzysztof Neścior, właściciel Muzeum 4. Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie. 

Wyjaśnia, że sztandar oraz proporzec mistrzowski są już po pierwszym etapie prac konserwatorskich. Specjalistom udało się zatrzymać procesy degradacji po okresie długotrwałego pobytu w ziemi oraz uratować efektowny wygląd użytych materiałów. 

– To bardzo duże przeżycie, a przede wszystkim historyczna chwila dla Ziemi Cieszyńskiej – dzieli się wrażeniami Krzysztof Neścior. - To niesamowite świadectwo i pamiątka poświęcenia cieszyniaków i mieszkańców Zaolzia w kampanii wrześniowej w obronie Ojczyzny, która zastała odnaleziona i wraca do nas – podkreśla.

Podczas spotkania został ustalony dalszy zakres prac konserwatorskich, którego końcowym etapem będzie ponowne złożenie sztandaru, którego płaty w trakcie konserwacji zostały rozdzielone. Następnie trafi on do specjalnej do gabloty. A w 2026 roku przyjedzie do Cieszyna. Krzysztof Neścior zapowiada, że podczas uroczystości na cieszyńskim Rynku sztandar otrzyma kokardę Orderu Virtutti Militari za kampanię wrześniową, jaką pułk z Cieszyna został odznaczony. Nigdy tego nie zrobiono, bo nie było sztandaru, który został ukryty prawdopodobnie w nocy z 20 na 21 września 1939 roku przez grupę żołnierzy na czele z kpt. Władysławem Kronholdem. Choć w latach 60. weterani próbowali go odnaleźć, nie byli w stanie zlokalizować miejsca, gdzie został zakopany. Po 86 latach dokonali tego Maciej Podgórski i Piotr Szymala.

Sztandar został ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Cieszyńskiej, a wykonany przez siostry Felicjanki z nieistniejącego już klasztoru w Czechowicach-Dziedzicach. Dzięki użyciu wysokiej jakości materiałów, w tym złotych i srebrnych nici, jest najlepiej zachowanym sztandarem wydobytym z depozytu ziemnego. 

Proporzec mistrzowski towarzyszący sztandarowi był co roku wręczany pułkom 21. Dywizji Piechoty Górskiej za najlepsze osiągnięcia w szkoleniu strzeleckim. Ostatni raz został wręczony w 1938 r. 4. Pułkowi Strzelców Podhalańskich z Cieszyna. W 1939 r. był przechowywany wraz ze sztandarem. Szarfy ze sztandaru pułku znalezione razem z proporcem były nieodłączną częścią sztandaru wraz z drzewcem i orłem. Zostały wręczone w 1924 r. wraz ze sztandarem i posiadały napis: „Ziemia Cieszyńska” oraz „4 P. Strzel. Podhal.”.