– Obszar, którego dotyczy projekt i nasza mapa interaktywna, to dzisiejsza dzielnica Karwina 2-Kopalnie. Do 1948 roku rozciągało się tam samodzielne miasto. W 1948 roku, z ważnością od 1949, połączono gminy Karwina, Frysztat, Stare Miasto, Darków oraz Raj i powstała nowa Karwina. Karwina i Frysztat były wcześniej odrębnymi miastami. Frysztat znany jest od średniowiecza jako centrum administracyjne, lecz w XX wieku, w okresie międzywojennym, większe znaczenie gospodarcze osiągnęła Karwina, która miała także więcej ludności. Gminy połączono w sytuacji, kiedy stało się oczywiste, że stara Karwina będzie stopniowo wyburzana.

– Sięgają 2002 roku. Wtedy pod kierownictwem ówczesnej pracownicy archiwum, Veroniki Matroszowej, informatyka Marka Trojaka i z pomocą Františka Sochora urządziliśmy wystawę krajoznawczą, na której pokazaliśmy ciekawe miejsca w nieistniejącym już mieście. Okazało się, że popyt na informacje o zlikwidowanej gminie jest ogromny, że ludzi to interesuje. Później powstała strona internetowa Stara Karwinna, uruchomiona w 2010 roku. Przed niespełna rokiem ulepszyliśmy ją, ponieważ grafika komputerowa zrobiła w tak zwanym międzyczasie duży skok do przodu. Przy tej okazji Marek Trojak utworzył mapę interaktywną. Już wcześniej na stronie było mnóstwo archiwalnych zdjęć, ale teraz są one umieszczone w kontekście mapy. Użytkownik może posuwać się po mapie, klikać w poszczególne punkty i poznawać nieistniejące miejsca. Do fotografii są dodane opisy.

 

 

– Za podstawę wzięliśmy mapę z lat 40. ub. wieku, kiedy Karwina była pod niemiecką okupacją. Z tego powodu, że mapa ta jest bardzo przejrzysta. Do niej „wkładaliśmy” poszczególne fotografie archiwalne. Mamy także wspaniałą mapę katastralną z początków ub. wieku z numerami domów. A ponieważ dysponujemy także dokumentacją ze spisu powszechnego w 1921 roku, gdzie obok numerów są informacje o obiektach, możemy bez większego trudu ustalić, gdzie się co znajdowało. Dalej korzystaliśmy z literatury – przede wszystkim z następujących pozycji: „Vzpomínky na starou Karvinnou – O starej Karwinie wspomnienia” Františka Sochora, „Karviná” Ireny Hajzlerowej i Veroniki Matroszowej oraz z wydanej przed dwoma laty książki kilkorga autorów „Karvinské hornické kolonie”, nad którą także współpracowałam.

– Mamy tu wysokiej jakości zdjęcia wielkoformatowe poszczególnych miejsc, jak wyglądały one w 1956 roku, nim rozpoczęto wyburzanie Karwiny. Wówczas Instytut Projektów Miast i Wsi w Ostrawie sporządził dokumentację fotograficzną całej Karwiny. Z materiałów tych korzystano przy podejmowaniu decyzji o dalszych losach tych obiektów. Jest na przykład fotografia panoramiczna, na której widzimy kościół pw. św. Piotra z Alkantary, czerwoną i białą szkołę, cmentarz, który do dziś się tam znajduje, szyb kopalni Franciszka. Widać także kościół pw. św. Henryka, który był co prawda nowszy, ale w końcu to on został zburzony, a kościół Piotra z Alkantary uratowano.

Pod linkiem archives.cz/starakarvinna znajdziemy projekt poświęcony dawnej Karwinie. Wystarczy kliknąć w zakładkę „Fotografie”. Po jej otwarciu pokażą się linki do dwóch map interaktywnych: centrum Karwiny oraz jej zachodniej części. Wschodnia i południowa część są w przygotowaniu. A dlaczego w nazwie projektu pojawia się Karwinna (Karvinná) z podwójnym „n”? Otóż tak brzmiała dawniejsza nazwa miasta. Drugie „n” usunięto dopiero w 1949 roku.