Gmach muzeum pochodzi z 1886 roku. Wybudował go architekt Alois Jedek. Poszczególne jego części rozsprzedał prywatnym właścicielom. To spowodowało, że kiedy w 1998 roku rozpoczęto remont generalny muzeum (korzystało ono z budynku od 1951 roku), niedługo potem trzeba było przerwać prace do czasu, nim zostaną ustalone prawa własności. 

– Trzeba było poszukać wszystkich współwłaścicieli, co było bardzo czasochłonne, ponieważ wielu z nich ma spadkobierców w Stanach Zjednoczonych, Argentynie, Izraelu (właściciele byli w większości Żydami). Później na podstawie ustawy o restytucjach trzeba było ogłosić dwuletni okres, podczas którego właściciele, do których nie udało się dotrzeć, mogli jeszcze zgłosić roszczenia majątkowe. Te sprawy na wiele lat wstrzymały remont – dyrektor muzeum, Zbyšek Ondřeka, wyjaśnił komplikacje w rozmowie z „Głosem”.

 

 

 

Muzeum Ziemi Cieszyńskiej przez wiele lat działało w prowizorycznych warunkach, dopiero w 2016 roku rozpoczęto realizację nowego projektu remontu i modernizacji gmachu. 

W efekcie powstała nowoczesna placówka, odpowiadająca współczesnym wyobrażeniom o standardach muzealnych. Twórcy wystawy stałej nie ograniczyli się do rozmieszczenia eksponatów i tablic z tekstami, lecz zastosowali także elementy multimedialne i interaktywne, holograficzne, trójwymiarowe modele. Ekspozycja została rozmieszczona na czterech kondygnacjach: w piwnicach znajduje się część poświęcona górnictwu, na pierwszym piętrze mamy prehistorię oraz wystawę poświęconą przyrodzie Śląska Cieszyńskiego, na drugim piętrze dzieje Księstwa Cieszyńskiego, genealogię rodu Piastów, zabytki sakralne regionu (z najcenniejszym – „Cierlicką Madonną”), na trzecim nowoczesną historię – przede wszystkim przełom XIX i XX wieku, podział Cieszyna i Śląska Cieszyńskiego, pierwszą Republikę Czechosłowacką. Na parterze znajduje się recepcja, w której prócz biletów wstępu można kupić także różnorodne publikacje nt. historii regionu oraz sala, w której będą się odbywały wystawy czasowe. Pierwsza z nich będzie miała wernisaż 28 lipca i będzie poświęcona stuleciu Czeskiego Cieszyna. 

W muzeum będzie działała Biblioteka „Silesia”, powstanie zaplecze edukacyjne dla szkół.