Placówka jest niezwykłą biograficzną pamiątką po słynnej pisarce, bo przekraczając jego próg ma się wrażenie, że czas zatrzymał się tu w 1968 roku, kiedy zmarła Zofia Kossak. Wszystko wygląda dokładnie tak, jak wtedy, gdy mieszkała tu i tworzyła, jak gdyby wyszła z niego tylko na moment i zaraz miała wrócić.

Muzeum znajduje się przy dworze Anny i Tadeusza Kossaków w służbowym mieszkaniu dawnego ogrodnika. Ten niewielki domek był jedynym możliwym miejscem, w którym Zofia i Zygmunt Szatkowscy po powrocie z Anglii w 1957 roku mogli zamieszkać w Górkach Wielkich. Domek, który był usytuowany pomiędzy parkiem a sadem po zachodniej stronie ruin dworu, wymagał remontu i dostosowania do potrzeb pisarki. Ostatecznie Szatkowscy wprowadzili się do niego pod koniec 1958 roku.

 

Jak podkreślają przedstawiciele Muzeum Śląska Cieszyńskiego, choć był urządzony skromnie, to jednak promieniował energią, ciepłem i życzliwością. Jego wyposażenie stanowiły stare cenne meble przywiezione przez Szatkowskich z Anglii obok których znalazły się proste, drewniane, wykonane przez miejscowych stolarzy. A portrety rodzinne, książki, porcelana, pamiątki z egzotycznych miejsc czyniły go podobnym do dawnych, starych, wiejskich dworków. Takim nawiązaniem było wyjście z jadalni prosto to do ogrodu pełnego słodkich zapachów lata i kipiącego kolorami kwiatów i krzewów.

 

Zofia Kossak zmarła 9 kwietnia 1968 roku w Bielsku-Białej. Pochowana została na cmentarzu parafialnym w Górkach Wielkich obok ojca, Tadeusza Kossaka, i syna, Juliusza Szczuckiego. Jej mąż Zygmunt Szatkowski chcąc ocalić od zapomnienia twórczość i miejsce w którym żyła i pracowała, utworzył w domku ogrodnika muzeum. W 1973 roku stało się oddziałem Muzeum w Cieszynie (dziś Muzeum Śląska Cieszyńskiego).

Wyposażenie Muzeum stanowią w większości eksponaty przekazane przez Zygmunta Szatkowskiego i jego dzieci na rzecz skarbu państwa oraz rodzinne depozyty oddające otoczenie i atmosferę, w której pisarka spędziła swoje ostatnie lata. Archiwum Muzeum zawiera bogatą korespondencję, rękopisy i inne materiały, które stanowią nieoceniony warsztat pracy badawczej.

Muzeum Zofii Kossak czynnej jest we wtorki, czwartki i soboty od 9.00 do 15.00, w środy od 9.00 do 16.00, a w niedziele od 10.00 do 14.00. W poniedziałki nieczynne. Bilety w cenie 5 zł (ok. 27 koron), ulgowy 3 zł (ok. 16 koron). Opłata za przewodnika 25 zł (ok. 132 korony).