niedziela, 5 maja 2024
Imieniny: PL: Irydy, Tamary, Waldemara| CZ: Klaudie
Glos Live
/
Nahoru

Polski Sejm wybrał! Znamy patronów 2024 roku | 03.08.2023

Sejm RP podjął uchwały, na mocy których 2024 rok będzie Rokiem Marka Hłaski, Arcybiskupa Antoniego Baraniaka, Romualda Traugutta, Wincentego Witosa, Kazimierza Wierzyńskiego, Melchiora Wańkowicza, Rodziny Ulmów, Zygmunta Miłkowskiego i Polskich Olimpijczyków. Poniżej przedstawiamy ich sylwetki z wykorzystaniem materiałów opublikowanych przez Kancelarię Sejmu.

Ten tekst przeczytasz za 5 min.
Fot. glos.live/wikimedia commons/arc

Marek Hłaskobył wybitnym prozaikiem i autorem scenariuszy filmowych. Do jego dorobku literackiego należą takie dzieła jak, „Baza Sokołowska”, zbiór opowiadań „Pierwszy krok w chmurach”, „Drugie zabicie psa” czy „Piękni dwudziestoletni”. Jak podkreślili posłowie, pisarz potrafił „nasycić banalne motywy i tematy zaczerpnięte z potocznego życia głęboką treścią egzystencjalną, dzięki czemu jego twórczość ma wymowę uniwersalną”. W 2024 roku przypada 90. rocznica jego urodzin.

Abp Antoni Baraniak, doktor prawa kanonicznego, przed II wojną światową sekretarz prymasa Polski kard. Augusta Hlonda. W 1953 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy bezpieki jako jeden z najbardziej zaufanych współpracowników kard. Stefana Wyszyńskiego. Mimo okrutnych tortur nie zdradził prymasa ani Kościoła. W 1957 roku został arcybiskupem, metropolitą poznańskim. W przyszłym roku przypada jego 120. rocznica urodzin.

Romuald Traugutt, dyktator Powstania Styczniowego, który oddal życie, walcząc o odzyskanie przez Polskę niepodległości. W swojej działalności kładł szczególny nacisk na finanse, wojsko oraz sprawę chłopską. 5 sierpnia 1864 roku na stokach warszawskiej Cytadeli został powieszony wraz z członkami i pracownikami Rządu Narodowego.

Wincenty Witos, trzykrotny premier, wybitny mąż stanu, działacz samorządowy i przywódca ruchu ludowego. W 1920 roku, gdy Armia Czerwona stała na przedpolach Warszawy, Rząd Obrony Narodowej pod jego kierownictwem doprowadził do jej odwrotu. Z kolei podczas zamachu majowego dymisja jego rządu zapobiegła wojnie domowej. Po procesie brzeskim udał się na emigrację do Czechosłowacji. W 2024 roku obchodzić będziemy 150. rocznicę jego urodzin.

Kazimierz Wierzyński, w młodości zaangażowany w konspirację niepodległościową, pod koniec I wojny światowej, po wyjściu z niewoli rosyjskiej podjął działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wstąpił w szeregi Wojska Polskiego. Zadebiutował w 1919 roku tomem wierszy „Wiosna i wino". Wpływ na jego twórczość miała pasja sportowa, w późniejszych latach odnosił się w niej do losów Ojczyzny. Po II wojnie światowej pozostał na uchodźstwie, gdzie tworzył poezję, prozę, felietony i recenzje. Upominał się o prawdę o zbrodni katyńskiej. W przyszłym roku minie 130 lat od jego urodzin.

Melchior Wańkowicz, pisarz, jeden z najwybitniejszych polskich dziennikarzy w historii, nazywany ojcem reportażu. – Pisząc „Sztafetę”, „Dzieje rodziny Korzeniowskich”, „Westerplatte” czy „Bitwę o Monte Cassino”, miał świadomość, że czyni to zarówno dla współczesnych, jak i dla potomnych – stwierdzili posłowie. Podpisanie „Listu 34” w proteście przeciwko polityce kulturalnej PRL spowodowało, że stał się ofiarą nagonki i został skazany na trzy lata więzienia. Wobec powszechnego oburzenia spędził w areszcie tylko pięć tygodni. W 2024 roku przypomnimy sobie 50. rocznicę jego śmierci.

Rodzina Ulmówzostała zamordowana 24 marca 1944 roku przez żandarmerię niemiecką. Wiktoria i Józef Ulmowie, kierowani miłością bliźniego, prawdopodobnie od grudnia 1942 roku ukrywali Żydów z trzech rodzin: Goldmanów, Didnerów i Grünfeldów. Kiedy zostali skazani na zagładę, spodziewali się siódmego dziecka. Od 2016 roku w Markowej działa Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów.

Zygmunt Fortunat Miłkowskibył żołnierzem, pisarzem i działaczem niepodległościowym. W czasie studiów w Odessie i Kijowie organizował konspirację niepodległościową. Walczył w Powstaniu Styczniowym, a po jego upadku działał we Francji i Szwajcarii. Ostro krytykował bierną obronę i politykę ugody z zaborcami, był współtwórcą założonej w Zurychu tajnej organizacji Liga Polska, której program zakładał odbudowę Polski jako demokratycznej republiki. Pod pseudonimem Teodor Tomasz Jeż napisał 80 powieści. W 2024 roku przypada 200. rocznica jego urodzin.

Polscy Olimpijczycypo raz pierwszy zdobyli medale na VIII Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu w 1924 roku. Drużyna kolarzy torowych w składzie: Józef Lange, Jan Łazarski, Tomasz Stankiewicz i Franciszek Szymczyk wywalczyła srebro, a Adam Królikiewicz na koniu Picador brąz w skokach. Z kolei pierwszy złoty medal olimpijski dla Polski zdobyła cztery lata później w Amsterdamie dyskobolka Halina Konopacka. W zimowych igrzyskach po pierwszy krążek sięgnął w 1956 roku we włoskiej Cortinie d’Ampezzo Franciszek Gąsienica-Groń, zaś pierwszy złoty medal z igrzysk zimowych przywiózł do Polski w 1972 roku z Sapporo skoczek narciarski Wojciech Fortuna. Dotychczas w 23 letnich i 24 zimowych igrzyskach olimpijskich wystąpiło łącznie 3012 polskich sportowców, którzy zdobyli 321 medali: 79 złotych, 96 srebrnych i 146 brązowych.