Jak zaznaczył dyrektor Książnicy Cieszyńskiej, Krzysztof Szelong, jedną z idei wydawnictwa „Bibliotheca Tessinensis” jest wydawanie źródeł do zagadnień, które są w dużym stopniu zmitologizowane i stanowią pole uprzedzeń i stereotypów, zwłaszcza w kwestiach narodowościowych i religijnych. – Myślę, że dzisiaj prezentowana książka właśnie do tej kategorii należy – stwierdził. Kontekst historyczny, w jakim zakładano organizacje czeskiej Macierzy, a zatem również Śląską Macierz Oświaty Ludowej jeszcze przed powstaniem państwa czechosłowackiego oraz w jakim działały po jego powstaniu, przybliżył z kolei wiceprezes Kongresu Polaków, historyk, Józef Szymeczek. Potem głos już należał do autora, Grzegorza Gąsiora.
– To nie jest książka łatwa. Jest to edycja dokumentów w oryginalnym języku, czyli w języku czeskim. Zawiera też jednak ulotki polskojęzyczne wydane w sekrecie przez „Maticę” w celach propagandowych, oraz jeden niemieckojęzyczny załącznik. Umiejętność pisania ludzi, którzy tworzyli te dokumenty, czasami była ograniczona i ich styl jest ciężki. Różne były też umiejętności językowe miejscowych ludzi, którzy na Śląsku Cieszyńskim przyłączyli się do czeskiej narodowości. Często mieszali dialekt z językiem czeskim, wtrącali niemieckie słowa, w związku z czym czasem trudno zrozumieć, o co im chodziło – zaznaczył historyk.
Według Gąsiora, zebrane dokumenty odsłaniają prawdziwą twarz „Maticy” śląskiej jako organizacji agresywnej, nacjonalistycznej i bezkompromisowej, która w bardzo przemyślany sposób wprowadzała czechizację do wszystkich wiosek i miast Śląska Cieszyńskiego, ingerując w życie zwykłych ludzi.
Promocja książki Grzegorza Gąsiora w Książnicy Cieszyńskiej spotkała się z dużym zainteresowaniem publiczności. Po wykładzie wywiązała się dość długa dyskusja. Pytano m.in. o możliwości rozpowszechnienia publikacji w czeskim środowisku. Prezes Kongresu Polaków, Mariusz Wałach, zaproponował np., żeby takie spotkanie autorskie zorganizować po czesku w Bystrzycy. Józef Szymeczek zapewnił z kolei, że czeska promocja odbędzie się również w Ostrawie.
O promocji najnowszej publikacji z serii „Bibliotheca Tessinensis” piszemy więcej w weekendowym wydaniu naszej gazety.