poniedziałek, 16 czerwca 2025
Imieniny: PL: Aliny, Anety, Benona| CZ: Zbyněk
Glos Live
/
Nahoru

Czeski Cieszyn: Urodziny kawiarni i angielskiej pisarki  | 15.06.2025

Czytelnia i Kawiarnia „Avion” w Czeskim Cieszynie ma już 15 lat. Jej „urodziny”obchodzono w sobotnie przedpołudnie w nietradycyjny sposób – na spotkaniu z brneńskim stowarzyszeniem miłośników twórczości angielskiej pisarki Jane Austen.

Ten tekst przeczytasz za 2 min. 45 s
Urodziny "Avionu" odbywały się w atmosferze angielskich salonów z XIX wieku. Fot. Danuta Chlup
Kawiarnia zbudowana nad Olzą, przy samej czesko-polskiej granicy, jest repliką innej kawiarni o tej samej nazwie, wzniesionej w 1933 roku przez żydowską przedsiębiorczynię z Czeskiego Cieszyna Rosalię Wiesner. Na początku drugiej wojny światowej budynek został zniszczony, a jego właścicielka zginęła w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Przypomina ją kamień z imieniem i nazwiskiem, tak zwany Stolperstein, wsadzony do bruku przed dzisiejszą kawiarnią.
Spotkanie było dwujęzyczne, czesko-polskie. Zainaugurowała je Dana Zipserowa, dyrektorka Biblioteki Miejskiej w Czeskim Cieszynie, ponieważ „Avion” jest jedną z bibliotecznych placówek. Co miesiąc odbywa się tu szereg wydarzeń kulturalnych – spotkania autorskie, koncerty, dyskusje, wystawy.
– Upłynęło piętnaście lat od czasu, gdy kawiarnia „Avion” była najpierw tylko pomysłem, później realnym projektem, następnie trzeba było zdobyć pieniądze na jej budowę – i wreszcie w 2010 roku udało się ją zrealizować. W ciągu piętnastu lat odbyło się tu niesamowicie dużo interesujących wydarzeń i inicjatyw – przypomniała Zipserowa. Wyraziła przekonanie, że także nowa kawiarnia ma ów genius loci, jaki posiadała jej przedwojenna poprzedniczka.


Renata Putzlacher-Buchtowa i Dana Zipserowa przypomniały dawny i dzisiejszy „Avion”. Fot. Danuta Chlup

„Matką duchową” odbudowanej kawiarni nazwała dyrektorka biblioteki polonistkę, poetkę i tłumaczkę Renatę Putzlacher-Buchtową, autorkę książki o przedwojennym „Avionie” i jego budowniczej. Putzlacher-Buchtowa przygotowała prezentację o „Avionie” i miejscu, na którym go przed ponad 90 laty wybudowano. Następnie cofnęła się o kolejne półtora wieku, do 1775 roku, kiedy to urodziła się sławna angielska pisarka Jane Austen – druga bohaterka spotkania. Prelegentka przypomniała, jak wyglądał Cieszyn i co się działo w mieście w roku urodzenia Austen oraz w czasach jej dzieciństwa i młodości.
– W 1775 roku władze uruchomiły międzynarodowe targi w Cieszynie. W tym samym roku zaczęto budować cesarką drogę, która połączyła Wiedeń z Lwowem przez Cieszyn i Bielsko. W tym roku zaprowadzono też stałe połączenia pocztowe – wymieniła.
Członkowie stowarzyszenia Jana Austen CZ z Brna wyczarowali w „Avionie” atmosferę angielskiego salonu z pierwszej połowy XIX wieku. Pokazali ówczesną modę, etykietę, zaprosili uczestników spotkania do tańca. Zabrzmiały fragmenty powieści Austen w trzech językach: angielskim, czeskim i polskim.