Czeski Cieszyn: Urodziny kawiarni i angielskiej pisarki | 15.06.2025
Czytelnia
i Kawiarnia „Avion” w Czeskim Cieszynie ma już 15 lat. Jej „urodziny”obchodzono w sobotnie przedpołudnie w nietradycyjny sposób – na
spotkaniu z brneńskim stowarzyszeniem miłośników twórczości angielskiej pisarki
Jane Austen.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 45 s
Urodziny "Avionu" odbywały się w atmosferze angielskich salonów z XIX wieku. Fot. Danuta Chlup
Kawiarnia
zbudowana nad Olzą, przy samej czesko-polskiej granicy, jest repliką innej
kawiarni o tej samej nazwie, wzniesionej w 1933 roku przez żydowską
przedsiębiorczynię z Czeskiego Cieszyna Rosalię Wiesner. Na początku drugiej
wojny światowej budynek został zniszczony, a jego właścicielka zginęła w obozie
koncentracyjnym Auschwitz. Przypomina ją kamień z imieniem i nazwiskiem, tak
zwany Stolperstein, wsadzony do bruku przed dzisiejszą kawiarnią.
Spotkanie
było dwujęzyczne, czesko-polskie. Zainaugurowała je Dana Zipserowa, dyrektorka
Biblioteki Miejskiej w Czeskim Cieszynie, ponieważ „Avion” jest jedną z
bibliotecznych placówek. Co miesiąc odbywa się tu szereg wydarzeń kulturalnych
– spotkania autorskie, koncerty, dyskusje, wystawy.
–
Upłynęło piętnaście lat od czasu, gdy kawiarnia „Avion” była najpierw tylko
pomysłem, później realnym projektem, następnie trzeba było zdobyć pieniądze na
jej budowę – i wreszcie w 2010 roku udało się ją zrealizować. W ciągu piętnastu
lat odbyło się tu niesamowicie dużo interesujących wydarzeń i inicjatyw –
przypomniała Zipserowa. Wyraziła przekonanie, że także nowa kawiarnia ma ów
genius loci, jaki posiadała jej przedwojenna poprzedniczka.
Renata Putzlacher-Buchtowa i Dana Zipserowa przypomniały dawny i dzisiejszy „Avion”. Fot. Danuta Chlup
„Matką
duchową” odbudowanej kawiarni nazwała dyrektorka biblioteki polonistkę, poetkę
i tłumaczkę Renatę Putzlacher-Buchtową, autorkę książki o przedwojennym
„Avionie” i jego budowniczej. Putzlacher-Buchtowa
przygotowała prezentację o „Avionie” i miejscu, na którym go przed ponad 90
laty wybudowano. Następnie cofnęła się o kolejne półtora wieku, do 1775 roku,
kiedy to urodziła się sławna angielska pisarka Jane Austen – druga bohaterka
spotkania. Prelegentka przypomniała, jak wyglądał Cieszyn i co się działo w
mieście w roku urodzenia Austen oraz w czasach jej dzieciństwa i młodości.
– W
1775 roku władze uruchomiły międzynarodowe targi w Cieszynie. W tym samym roku
zaczęto budować cesarką drogę, która połączyła Wiedeń z Lwowem przez Cieszyn i
Bielsko. W tym roku zaprowadzono też stałe połączenia pocztowe – wymieniła.
Członkowie
stowarzyszenia Jana Austen CZ z Brna wyczarowali w „Avionie” atmosferę angielskiego
salonu z pierwszej połowy XIX wieku. Pokazali ówczesną modę, etykietę, zaprosili uczestników spotkania do tańca. Zabrzmiały fragmenty powieści Austen
w trzech językach: angielskim, czeskim i polskim.