Ekspozycja przygotowana przez Renatę Czyż, Agnieszkę Laskowską i Klaudię Mach zachęca do refleksji nad początkami polskiej państwowości oraz rolą, jaką Śląsk Cieszyński odegrał w dziejach monarchii piastowskiej. Przedstawia bowiem również początki Księstwa Cieszyńskiego jako ziemi głęboko zakorzenionej w dziedzictwie dynastii Piastów i w słowiańskiej tradycji.

Wprowadzenie do wystawy stanowi prezentacja dziejów dawnych ludów słowiańskich, które zamieszkiwały Europę Środkowo-Wschodnią jeszcze przed uformowaniem się struktur państwowych. Kolejna część ekspozycji prowadzi zwiedzających przez wczesne dzieje ziem polskich, zamieszkiwanych m.in. przez plemiona Polan i Wiślan, równolegle koncentrując ich uwagę na ziemiach Śląska Cieszyńskiego – od najdawniejszych śladów osadnictwa, aż po uformowanie się samodzielnego księstwa.

Natomiast ostatnia część ekspozycji została poświęcona odrodzeniu idei słowiańskiej w XIX wieku, która – inspirowana romantyzmem, a następnie pozytywizmem – odegrała istotną rolę w kształtowaniu nowoczesnej tożsamości narodowej. Idea ta, szczególnie silnie oddziałująca w wielonarodowej Monarchii Habsburskiej, miała wszak ogromne znaczenie dla budowania świadomości narodowej na Śląsku Cieszyńskim i sprzyjała dążeniu do przyszłego zjednoczenia z Polską.

– To właśnie w okresie tworzenia się ruchu narodowego odwoływanie się do piastowskiego dziedzictwa i historii Księstwa Cieszyńskiego stanowiło jeden z filarów kształtowania się nowoczesnej świadomości narodowej, głęboko osadzonej w historii regionu i ściśle związanej z dziejami Polski. Intencją tych działań było ukazanie mieszkańcom ich przynależności do polskiej wspólnoty narodowej, nie zaś tworzenie odrębnej, odizolowanej tożsamości – podkreśla Agnieszka Laskowska. – Wystawa „Królewski szczep piastowy” to zaproszenie do odkrywania wspólnych korzeni – Korony, jak i Księstwa. Przenosząc zwiedzających od symbolicznej koronacji Bolesława Chrobrego, przez narodziny Księstwa Cieszyńskiego, aż po XIX-wieczne odrodzenie idei słowiańskiej, ekspozycja pokazuje, jak splecione losy Polski i regionu cieszyńskiego zbudowały wspólnotę kulturową, historyczną i narodową – dodaje autorka.

Zwiedzający zobaczą cały szereg artefaktów archeologicznych, archiwaliów oraz materiałów źródłowych, takich jak „Kronika śląska” Jakuba Schickfussa z 1625 roku czy oryginał trzytomowej kroniki Cieszyna autorstwa Alojzego Kaufmanna.

Wystawa będzie czynna do końca października, od wtorku do soboty, w siedzibie Książnicy Cieszyńskiej przy ul. Menniczej 46.