czwartek, 24 kwietnia 2025
Imieniny: PL: Bony, Horacji, Jerzego| CZ: Jiří
Glos Live
/
Nahoru

Wystawa w Domu Narodowym: Strój cieszyński w wielu różnych odsłonach | 20.10.2024

Tym razem to nie Cieszyn zaprosił Zaolzie, ale Zaolzie mieszkańców z obu brzegów Olzy. W Centrum Folkloru Śląska Cieszyńskiego Domu Narodowego w Cieszynie odbył się w sobotę wernisaż wystawy stroju cieszyńskiego i jego elementów. Jej pomysłodawczyni Danuta Chwajol nazwała ją „Zaolzie zaprasza”. Było co oglądać.

Ten tekst przeczytasz za 4 min. 15 s
Danuta Chwajol przyjmuje podziękowania od córki Joanny Iwanuszek. Fot. BEATA SCHÖNWALD
Ceniona pediatra z Orłowej Danuta Chwajol postanowiła podzielić się swoją kolekcjonerską pasją z okazji jubileuszu życiowego oraz 40-lecia zgłębiania tajników kobiecego stroju cieszyńskiego. Wystawę objął patronatem konsul RP w Ostrawie Stanisław Bogowski.

W temat stroju cieszyńskiego jako jednego ze składników dziedzictwa kulturowego i duchowego Śląska Cieszyńskiego wprowadził tłumnie zgromadzoną publiczność prof. Daniel Kadłubiec. Przypomniał słowa prof. Jana Szczepańskiego pochodzącego z Ustronia, który powiedział, że dla cieszyniaków tradycja kulturowa zawarta w stroju ludowym, ale też w gwarze, obrzędach i zwyczajach jest tradycją ocalenia narodowego.

                           Solo Jolanty Iwanuszek. Fot. BEATA SCHÖNWALD  

– Przez tę wystawę dzisiejszą oddajemy hołd strojowi cieszyńskiemu, który jest jednym z najwyraźniejszych wyznaczników naszej tożsamości regionalnej, ale też narodowej, polskiej – podkreślił. Profesor wspomniał również o jego funkcji estetycznej, emocjonalnej, a także roli wyznacznika statusu społecznego i cywilnego, jako że strój cieszyński nie zawsze był strojowi cieszyńskiemu równy. – Tą jego najważniejszą funkcją pozostaje jednak funkcja tożsamościowa. Strój cieszyński należy czcić, przechowywać, upowszechniać, w nim trzeba chodzić, pokazywać, mówić o jego wartości, bo to jest spuścizna naszych przodków – podsumował folklorysta.

Jak prezentuje się strój cieszyński w tańcu, pokazali członkowie ZR „Błędowice”, którzy wystąpili razem z kapelą „Partyja”. Solo zaśpiewała wnuczka Danuty Chwajol Jolanta Iwanuszek. Wiersz pt. „Strój śląski” Anieli Kupiec zarecytowała Ester Pyszko, a Krystian Niedoba powiedział wiersz „Do smreka” Ewy Milerskiej. Oboje są uczniami Polskiego Gimnazjum w Czeskim Cieszynie, zaś na wernisaż przyjechali z Jabłonkowa ubrani w strój górali Beskidu Śląskiego.

                            ZR "Błędowice" zaprezentował strój cieszyński w tańcu. Fot. BEATA SCHÖNWALD     

Po części oficjalnej, która miała miejsce w sali estradowej, uczestnicy wernisażu przeszli do pomieszczeń Centrum Folkloru Cieszyńskiego. Danuta Chwajol przeczytała tam fragment tekstu Zofii Kossak-Szczuckiej-Szatkowskiej dotyczącego stroju cieszyńskiego. Chociaż sama w nim nie chodziła, jak nikt potrafiła docenić jego walory. Tak samo zresztą jak właścicielka wystawionych eksponatów, na co zwróciła uwagę jej córka Joanna Iwanuszek.

– Chciałam ci podziękować za to, że dostrzegasz to piękno i bogactwo naszej ziemi przejawiające się w rozmaitości tych cudownych strojów ludowych, otaczając je wręcz matczyną opieką i głęboko szanując. Z biegiem czasu uświadomiłam sobie, jak to jest ważne dla mnie, dla moich dzieci i dla całego społeczeństwa, że tak umiejętnie potrafisz przekazywać miłość do tego skrawka naszej ziemi – powiedziała.

                           Czepce z kolekcji Danuty Chwajol. Fot. BEATA SCHÖNWALD

Uczestnicy wernisażu jeszcze długo podziwiali poszczególne okazy z kolekcji Danuty Chwajol. – Jest ich tutaj niezliczona ilość. Na pewno zmieściło się w tej małej przestrzeni 20 sukien. Mamy tutaj żywotki cieszyńskie zdobione zarówno haftami kolorowymi, jak i haftami złotymi, które są najstarsze i najcenniejsze. Prócz tego są tutaj fortuchy, przeposki, bielizna, szatki, ponad trzydzieści czepców i kilka par hoczków. Natomiast biżuterię prezentuje niejako na żywo rodzina pani Danuty, która przyszła tutaj w strojach – poinformowała „Głos” kuratorka wystawy Agnieszka Pawlitko.

Wystawę pn. „Zaolzie zaprasza” można zwiedzać do końca br., natomiast 13 listopada o godz. 14.00 będzie na niej gościć etnografka Małgorzata Kiereś, która opowie o stroju cieszyńskim i przybliży tajniki czepienia.


Może Cię zainteresować.