Naukowcy zbadali zapach starożytnych mumii | 14.02.2025
Międzynarodowy zespół naukowców przeanalizował zapachy
zmumifikowanych ciał znajdujących się w Muzeum Egipskim w Kairze. Wyniki badań
dostarczyły nowych informacji na temat starożytnej praktyki balsamacji, a w
przyszłości mogą przyczynić się do prezentacji zwiedzającym dziedzictwa poprzez
zapachy. O analizach poinformował Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie,
uczelnia, z którą związany jest jeden z zaangażowanych w projekt naukowców – dr
hab. Tomasz Sawoszczuk.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 15 s
Mumifikacja była ważną praktyką pogrzebową stosowaną w starożytnym Egipcie. Fot. Janusz Bittmar
Dziewięć
starożytnych mumii zbadali za pomocą nowoczesnych technik sensorycznych i
chemicznych badacze z Polski, Egiptu, Wielkiej Brytanii i Słowenii. Wśród wykrytych przez zespół aromatów mumii dominowały nuty
drzewne, ostrawe i słodkie. Przeanalizowane zapachy opisane zostały jako
przyjemne, co wiązano głównie z wykorzystaniem w procesie balsamowania żywic i
olejków z drzew iglastych, takich jak sosna, cedr i jałowiec, kadzideł
żywicznych, a także wosków.
Fot. Janusz Bittmar
Naukowcy przeprowadzili również identyfikację poszczególnych
związków chemicznych emitowanych przez mumie. Następnie skategoryzowali je na
podstawie ich pochodzenia, dzieląc na oryginalne materiały mumifikacyjne,
ochronne olejki eteryczne i produkty aktywności mikroorganizmów. Jak wskazała
uczelnia, była to pierwsza tego rodzaju analiza mumii w historii.
Mumifikacja była ważną praktyką pogrzebową stosowaną w
starożytnym Egipcie. Jego mieszkańcy wierzyli, że zachowanie ciała w dobrym
stanie ma kluczowe znaczenie dla życia pośmiertnego. W tym celu przeprowadzali
złożony rytuał, w trakcie którego wykorzystywali oleje, woski i balsamy.
Profesor UEK Tomasz Sawoszczuk zaznaczył, że zadaniem
badaczy było przeprowadzenie pełnej analizy mikrobiologicznej materiału
pobranego nieinwazyjnie z mumii oraz z trumien, żeby ocenić poziom
zanieczyszczenia mikrobiologicznego. – Braliśmy również czynny udział w analizie instrumentalnej
i sensorycznej zapachów pobranych z mumii, tak aby można było porównać wyniki
uzyskane w obu laboratoriach. Dzięki zbudowanej przez nas kilka lat temu bazie
danych mogliśmy wskazać, które ze zbadanych zapachów są produktami aktywności
mikroorganizmów – wskazał.
Fot. Janusz Bittmar
Badania naukowców dostarczyły cennych informacji na temat
starożytnej praktyki balsamacji i zabiegów konserwatorskich stosowanych w
muzeach egipskich. W przyszłości mogą też umożliwić zwiedzającym poznawanie
starożytnych rytuałów poprzez zapachy. Badacze planują zrekonstruować zapach
zmumifikowanych ciał, z użyciem bezpiecznych substancji.