Podstawowym warunkiem głosowania poza krajem jest złożenie wniosku o wpisanie osoby na Specjalną Listę Wyborców prowadzoną przez czeską placówkę dyplomatyczną w kraju, gdzie wyborca przebywa. Rejestracja może się odbyć osobiście, pisemnie (pocztą), za pośrednictwem skrzynki danych lub on-line w Portalu Obywatela, ewentualnie poprzez pełnomocnika.

Po rejestracji trzeba podać drugi wniosek – o głosowanie korespondencyjne. Formy są takie same. Czeska ambasada lub konsulat generalny prześlą wyborcy najpóźniej 25 dni przed wyborami pakiet zawierający instrukcję głosowania korespondencyjnego, kartę identyfikacyjną wyborcy oraz dwie koperty: urzędową i pocztową.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych RC podkreśla, że warunkiem korespondencyjnego głosowania jest podanie miejsca zamieszkania za granicą. – Miejscem zamieszkania nie jest pokój hotelowy podczas krótkiego urlopu letniego – zwraca uwagę MSZ. Dodaje, że z opcji korespondencyjnego głosowania mogą natomiast skorzystać studenci wyjeżdżający za granicę na kilkumiesięczne pobyty, na przykład w ramach programu Erasmus.

Ewa Chlup z Suchej Górnej studiuje w irlandzkim mieście Galway położonym na zachodnim wybrzeżu wyspy. Do stołecznego Dublina, gdzie mogłaby głosować w Ambasadzie RC, jechałaby dwie i pół godziny autobusem. Dlatego zdecydowała się na głosowanie korespondencyjne.

– To będą moje pierwsze wybory. Trochę szkoda, że nie pójdę z kartą do urny, ale przynajmniej w taki sposób zagłosuję – mówi studentka. Wszystko postanowiła załatwić w najprostszy i najwygodniejszy sposób – elektronicznie.

– Zapisałam się już na Specjalną Listę Wyborców. Zalogowałam się za pomocą tożsamości bankowej do Portalu Obywatela, wybrałam z oferty spraw do załatwienia wybory i wypełniłam formularz. Właściwie tylko dopisałam irlandzki adres, pozostałe dane zostały automatycznie przejęte z centralnego rejestru ludności. Teraz czekam na potwierdzenie. Kiedy je otrzymam, będę mogła złożyć wniosek o głosowanie korespondencyjne – opisała sposób, w jaki załatwia sprawę.

Obywatele czescy, którzy pójdą do wyborów za granicą (lub wezmą w nich udział korespondencyjnie), będą głosowali na kandydatów z województwa wylosowanego przez Państwową Komisję Wyborczą. Dla Europy Zachodniej wylosowano województwo morawsko-śląskie.

Inaczej będzie w Polsce czy na Słowacji, zaliczanych do tak zwanej „Reszty Europy”. – Państwowa Komisja Wyborcza wylosowała dla Obszaru 2 „Reszta Europy” (w tym dla Polski) województwo południowomorawskie. To oznacza, że czescy obywatele w Polsce będą w wyborach do Izby Poselskiej Parlamentu RC w 2025 roku wybierali kandydatów z województwa południowomorawskiego – informuje Ambasada RC w Warszawie na stronie internetowej.

Ambasada będzie jedynym miejscem na terenie Polski, gdzie można będzie głosować fizycznie, zatem opcja głosowania korespondencyjnego może być ciekawa na przykład dla zaolziańskich studentów przebywających w Krakowie, Katowicach czy Wrocławiu, o ile nie zamierzają przyjechać w terminie wyborów (4-5 października br.) do Republiki Czeskiej.