Zaczęło się odliczanie do emerytury | 04.01.2025
Wyższa płaca minimalna, waloryzacja wypłacanych emerytur, wdrożenie pierwszych ustaleń reformy emerytalnej – to najważniejsze zmiany, które obowiązują w 2025 roku w Republice Czeskiej w sferze zarobków i ubezpieczeń społecznych
Ten tekst przeczytasz za 4 min. 30 s
Emerytury wzrosły. Ale praca zarobkowa wykonywana przez emerytów nie będzie już skutkowała wzrostem otrzymywanych przez nich świadczeń. Fot. Pixabay
Miesięczna płaca minimalna brutto podniosła się począwszy od 1 stycznia z 18 900 koron do 20 800 koron i odpowiada 42,2 proc. średniej krajowej. Dane te opublikowało Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych. O 1400 koron wzrosły ryczałtowo wynagrodzenia pracowników administracji publicznej i państwowej. Rząd uchwalił przed świętami projekt Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych przewidujący waloryzację taryf płacowych od 1,8 do 11,5 procenta. Wyjątek stanowią pedagodzy w szkolnictwie regionalnym oraz wykładowcy państwowych uczelni. Ich taryfy wzrosną o 7 proc., w absolutnych kwotach o 1090 do 4040 koron.
– Wyraźnie poprawią się zarobki najgorzej wynagradzanych pracowników, mianowicie kucharek szkolnych, woźnych i pracowników niepedagogicznych czy też protokolantek sądowych – podał przykłady minister pracy i spraw socjalnych Marian Jurečka.
Emerytury wzrosły od stycznia przeciętnie o 358 koron. Kosmetyczna zmiana dotyczy dodatku wychowawczego do emerytur – podniesiono go z 500 koron na jedno dziecko do 503. Czeski Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzi waloryzację emerytur automatycznie, świadczeniobiorcy nie muszą składać wniosków. Dodatek wychowawczy, w zdecydowanej większości przysługujący kobietom, w przyszłości dozna zmian. Docelowo ma być nowym emerytkom przyznawany tylko za trzecie i kolejne dziecko.
Nagrodą za wychowanie nowych potencjalnych podatników ma być, według uchwalonej na początku grudnia reformy emerytalnej, przede wszystkim wprowadzenie tak zwanej rodzinnej podstawy emerytalnej, która ma być dla matek – emerytek bardziej korzystna. Powoli będą wdrażane także inne zapisy reformy. Już w 2025 roku zmienią się m.in. warunki pracujących emerytów – nie będą oni musieli uiszczać składek na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 6,5 proc. z wynagrodzenia brutto, przez co wzrosną ich płace netto.
Jest też druga strona medalu. Praca zarobkowa wykonywana przez emerytów nie będzie już skutkowała wzrostem otrzymywanych przez nich świadczeń. Począwszy od br. będzie się stopniowo podnosił o 1 miesiąc w skali roku wiek emerytalny dla osób urodzonych po 1965 roku. Jego maksymalna granica ma wynosić 67 lat. Dotyczy ona osób urodzonych w 1989 roku lub później. Od 1 lutego wzrosną opłaty za dostarczanie emerytur w gotówce. Aktualnie jedno doręczenie kosztuje 35 koron, wkrótce będzie kosztowało 78. Podwyżka dotyczy zarówno świadczeń odbieranych na poczcie, jak i tych, które listonosz przynosi do domu.
Nowa wysokość opłaty została ustalona na podstawie negocjacji pomiędzy Ministerstwem Pracy i Spraw Socjalnych, któremu podlega Czeski Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Ministerstwem Spraw Wewnętrznych, zwierzchnikiem Poczty Czeskiej. Poczta argumentuje, że kwota 35 koron nie pokrywała rzeczywistych kosztów związanych z transakcją gotówkową – były one dwukrotnie większe.
– Zalecamy wszystkim klientom, aby zdecydowali się na przekazywanie emerytur na konto w banku. To jest nie tylko tańsza opcja, ale także bardziej komfortowa. Chodzi o bezpieczny sposób wypłaty, wykorzystywany przez coraz większą liczbę klientów. W gotówce wypłacamy już tylko niespełna 20 procent emerytur – powiedział František Boháček, dyrektor centralny Czeskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jedna piąta emerytur dostarczanych przez pocztę w gotówce to w rzeczywistości przeszło pół miliona świadczeń (dane Poczty Czeskiej z listopada br.). Opłaty za najstarszych emerytów (tych, którym przyznano świadczenia przed 1 stycznia 2010 roku) uiszcza CZUS, pozostałym są one potrącane. Od Nowego Roku resort pracy i spraw socjalnych poszerzył możliwości elektronicznej komunikacji petentów z urzędami. Na ułatwienia mogą liczyć osoby bezrobotne. W elektronicznej strefie klienta „Jenda” będą mogły zarejestrować się w Urzędzie Pracy i złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych. Osobiście nie będą musiały fatygować się do urzędu.
– Po zasiłku wychowawczym, dodatku na dziecko oraz zasiłku mieszkaniowym będzie można w naszej strefie klienta „Jenda” od 1 stycznia całkowicie on-line przeprowadzić cały proces zmiany zatrudnienia – poinformował minister Jurečka.