czwartek, 24 kwietnia 2025
Imieniny: PL: Bony, Horacji, Jerzego| CZ: Jiří
Glos Live
/
Nahoru

Instytut gen. Kuklińskiego rozpoczął działalność | 09.10.2023

W Nowym Jorku rozpoczął działalność Instytut gen. Kuklińskiego (General Kuklinski Institute of America), pierwszego polskiego oficera w NATO.

Ten tekst przeczytasz za 1 min. 60 s
Odznaczenie Distinguished Intelligence Medal, którym gen. Ryszard Kukliński został uhonorowany w USA przez CIA. Fot. ARC
„Działalność nowopowstałego Instytutu skupiać się będzie na relacjach polsko-amerykańskich, badaniach nad okresem Zimnej Wojny oraz zagadnieniach związanych z amerykańską obecnością wojskową w Polsce” – napisał „Dziennik Polonijny”.

Ryszard Kukliński był wysokim oficerem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Na początku lat 70. XX w. nawiązał współpracę z amerykańskim wywiadem. Pod pseudonimem Jack Strong, nie biorąc od Amerykanów wynagrodzenia, w latach 1971–1981 przekazał CIA dziesiątki tysięcy tajnych planów wojskowych w nadziei, że w ten sposób uchroni Polskę przed III wojną światową. W nocy z 7 na 8 listopada 1981 r. płk Kukliński wraz z żoną i dwoma synami został potajemnie wywieziony z Polski. Przyczyną ewakuacji była obawa Kuklińskiego przed dekonspiracją.

– Dokumenty, jakie przekazał CIA płk Ryszard Kukliński, miały wielką wartość i były jednym z najcenniejszych źródeł informacji dla USA. Wydarzenia z 1981 pokazały, że był on bohaterem i patriotą, zaś generał Jaruzelski był zdrajcą, który był lojalny przede wszystkim wobec ZSRR – mówił w 2021 roku w rozmowie z PAP prof. Mark Kramer, historyk z Uniwersytetu Harvarda.

Ryszard Kukliński. Fot. ARC

W 1984 r. Kukliński został skazany przez niedemokratyczny sąd wojskowy w Warszawie na karę śmierci za dezercję i zdradę oraz pozbawiony majątku i zdegradowany. Już po upadku zależnego od Moskwy PRL, w 1995 r. Izba Wojskowa Sądu Najwyższego uchyliła nielegalny wyrok ciążący na Kuklińskim. I w 1997 r. Kukliński został uniewinniony. Zmarł 11 lutego 2004 r. w Tampie na Florydzie.

Wcześniej w tajemniczych okolicznościach zginęli w USA jego synowie, jeden zaginął bez śladu podczas morskiego rejsu w 1993 roku, drugi został przejechany przez terenowy samochód na terenie kampusu uniwersyteckiego w 1994 roku.