Spacer rozpoczęliśmy przed Domem PZKO i przeszliśmy Górzanami z pięknie utrzymanym budynkiem byłej Szkoły Ludowej z 1853 roku, zabytkiem kultury – kościołem katolickim pw. św. Marii Magdaleny, z pierwszym na Śląsku, wybudowanym w 1905 roku, Domem Robotniczym. 

Chodnikiem zeszliśmy do rzeki Stonawki, która wytworzyła meandry. Przez kładkę przeszliśmy do dzielnicy Hołkowice, gdzie w szkole, wzniesionej w 1900 roku, uczą się polskie dzieci w klasach 1.-5. Na wzniesieniu nad szkołą wybudowano w 1937 roku kościół ewangelicki. Nieopodal stoi budynek byłej gospody „Recmanik”, w której w latach 50. ub. wieku, z powodu dużej liczby dzieci w szkole, znajdowała się klasa dziewcząt. 

W drodze powrotnej z Hołkowic zatrzymaliśmy się na cmentarzu przed kościołem katolickim – przy wspólnej mogile 21 żołnierzy polskich, ofiar wojny czechosłowacko-polskiej w 1919 roku. 

Kolejnym tragicznym okresem w historii Stonawy była II wojna światowa. Dokładnie 80 lat przed naszym spacerem, 18 września 1939 roku, niemieccy okupanci zastrzelili w lesie w pobliżu kopalni „Barbara” 12 Polaków – jednym z nich był stonawianin. 

Dewastacja środowiska w Stonawie, spowodowana szkodami górniczymi, oraz plany wybudowania we wsi dużej koksowni, były przyczyną likwidacji dzielnic: Meksyk, Krzywy Dół, Ameryka, Katarzyna i częściowo Bonków. Na szczęście proces ten został zatrzymany po 1989 roku. Teraz w Stonawie już się nie burzy, ale buduje. Wybudowano nowe domy jednorodzinne, domy opieki społecznej, mieszkania dla starszych osób, halę sportową i inne obiekty użytku publicznego. Stonawa tętni życiem i na mnie zrobiła bardzo dobre wrażenie.