Dożynki nad Olzą ponad sto lat temu | 26.08.2023
W nadchodzący weekend dożynki odbędą się m.in. w Nawsiu, Oldrzychowicach, Goleszowie i Wiśle. A jak prezentował się program cieszyńskich dożynek sprzed ponad stu lat?
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 30 s
Dożynki w 1913 roku.
W
zbiorach Książnicy Cieszyńskiej do dziś zachowała się jednodniówka „1919
Dożynki” wydana nakładem Towarzystwa Parkowego w Cieszynie (dochód z niej
planowano przeznaczyć na budowę pomnika Adama Sikory). Znaleźć w niej można na
przykład pieśni żniwiarskie zebrane przez komitet parkowy w latach 1910-1913,
które śpiewane były w pochodzie dożynkowym w Parku Sikory), a także dożynkowe
przemówienie:
„Najmilejsi gazdoszkowie! Kiedy Bóg wszechmocny pożegnał wam
plony, Szczęśliwieśmy sprzątli ostatnie zagony, Przychodzimy do. was, mili
gazdoszkowie, Tak, jak chodzywali i nasi przodkowie. Przychodzimy z wieńcem, a
i ze śpiewami, Cobyście też dzisiaj nie gardzili nami. Niech wam Bóg
wszechmocny udziela pogody, Mnoży statek wt chlewie, na polu urody. To wam,
gazdoszkowie, ze serca życzemy I na znak szczerości wieniec oddajemy; Żebyście
go sobie nad drzwiami przybili. A jeżelibyście nam też tu co dali, Byście na
majątku tego nie poznali”.
W jednodniówce
spora część jest poświęcona Parkowi Sikory. Znajdujemy obszerny opis
przechadzki po parku, historię i okoliczności jego powstania, działalność
zarządu parku w latach 1909-1919, a także wspomnienia legionisty z obozu, jaki
był przeprowadzony w Parku Sikory od 24 sierpnia do 21 września 1914 roku.
„Początkowo
Park służył tylko za miejsce ćwiczeń, które odbywały się na boisku, oraz
stanowisko prowiantury i kuchni. Koszarami byty stodoły sibickie za cegielnią i
filia bursy Macierzy w Cieszynie. Później, gdy intendantura dostarczyła koców i
namiotów; w górnej części boiska rozbito obóz połowy z ustawionych namiotów pod
kierunkiem Tad. Farnego. Resztki lata ówczesnego były dość ciepłe i
zahartowanie, nabyte w namiotach nad Olzą, łagodziło znacznie późniejsze trudy
i nie wygody zimowe w Karpatach” – wspomina legionista.
Rarytasem są
zdjęcia dożynek z 1912 i 1913 roku oraz program dożynkowy z 1919 roku.
Dowiadujemy się z niego, że w ramach dożynek zaplanowano koncert muzyki
cywilnej, występ chóru mieszanego z ,,Pieśnią dożynkową”, przejście pochodu
dożynkowego, przemówienia okolicznościowe, występ chóru męskiego i koncert
muzyki wojskowej.
Cyfrową kopię tej unikalnej publikacji każdy może obejrzeć na stronach
internetowych Śląskiej Biblioteki Cyfrowej. Wystarczy kliknąć:
www.sbc.org.pl/publication/337094