W środę 19 kwietnia przypada 79 rocznica wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim. Była to pierwsza akcja zbrojna o dużej skali podjęta przez polskie organizacje podziemne przeciwko Niemcom, jak również pierwsze miejskie powstanie w Europie okupowanej przez hitlerowskie Niemcy. Bezpośrednią przyczyną powstania była decyzja o likwidacji getta warszawskiego podjęta w ramach realizowanego przez hitlerowców planu zagłady europejskich Żydów.  

– Zryw ten był wyrazem gniewu i desperackim protestem przeciwko zbrodniczej polityce nazistowskich Niemiec. Żyjący od 3 lat w straszliwych warunkach przeludnienia, głodu, chorób i terroru polscy Żydzi wykazali się wielki aktem odwagi wydając walkę stukrotnie silniejszym Niemcom. Nie poddali się. Walczyli z całych sił do samego końca – podkreślił premier RP Mateusz Morawiecki w swoim wpisie zamieszczonym w mediach społecznościowych. 

Nawiązując do odezwy Żydowskiej Organizacji Bojowej z 1943 roku oznajmiającej  wybuch powstania („Toczy się walka o Waszą i naszą Wolność. O Wasz i nasz – ludzki, społeczny, narodowy – honor i godność.(…) Niech żyje Wolność! Śmierć katom i oprawcom! Niech żyje walka na śmierć i życie z okupantem!”) premier Morawiecki wskazał, że 79 lat później, kilkaset kilometrów dalej na wschód podobnie brzmiące apele płyną w świat z Mariupola, Buczy, Charkowa i innych ukraińskich miast.

– Cześć i chwała Bohaterom Powstania w Getcie Warszawskim, którzy pokazali, że walka w słusznej sprawie - o wolność i podstawowe wartości ludzkie - nigdy nie jest beznadziejna i przegrana, a barbarzyństwu, złu i totalitaryzmowi należy postawić zdecydowaną tamę w każdych okolicznościach historycznych – podkreślił Morawiecki.

 

19 kwietnia w rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim  Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN organizuje corocznie akcję społeczno-edukacyjną Żonkile. Jak przypominają przedstawiciele tej instytucji, Marek Edelman, ostatni przywódca Żydowskiej Organizacji Bojowej, który przeżył likwidację getta, przez lata pielęgnował pamięć o wydarzeniach z 1943 roku. Do końca życia w rocznicę powstania przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd poległym towarzyszom. Wraz z nim przychodziło coraz więcej ludzi z żółtymi kwiatami.

– Żółty żonkil jest symbolem zbiorowej pamięci. My wszyscy, którzy chcieliśmy pamiętać, zanosiliśmy na Muranów żonkile – powiedziała Paula Sawicka, psycholożka, była nauczycielka akademicka, związana z opozycją demokratyczną, która wspólnie z Markiem Edelmanem napisała książkę „I była miłość w getcie”. Akcji od początku towarzyszy hasło „Łączy nas pamięć”, które podkreśla siłę wspólnoty, znaczenie solidarności, potrzebę dialogu ponad podziałami.