Polski nowocześnie | 03.11.2018
W dniach 20-22 października odbyła się w Toruniu wizyta studyjna nauczycieli polonistów z RC i Litwy. Jednym z głównych tematów konferencji była modyfikacja Podstawy Programowej do Języka Polskiego. O tym, na czym ma ona polegać, rozmawiamy z Barbarą Kubiczek, metodyk języka polskiego w Centrum Pedagogicznym dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 45 s
Barbara Kubiczek na spotkaniu w Toruniu. Fot. BEATA SCHÖNWALD
Dlaczego akurat RC i Litwa? Co łączy polonistów z tych dwu krajów?
– W 2016 roku dzięki wsparciu Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” zrealizowaliśmy dla dyrektorów wszystkich naszych szkół wizytę studyjną pn. „Czechy – Litwa. Łączy nas Polska”. Podczas wyjazdu dyrektorzy odwiedzili wiele polskich szkół działających w litewskim systemie oświatowym, przyjrzeli się ich metodom nauczania, mieli możliwość porównania systemów edukacyjnych obu krajów. Do tych działań postanowiliśmy nawiązać – tym razem w gronie nauczycieli języka polskiego.
Istotą spotkania była modyfikacja Podstawy Programowej do nauczania języka polskiego w RC i na Litwie z uwzględnieniem współczesnych realiów językowych i literackich. Jakie są te realia i jak się zmieniły w ostatnich 10, 20 latach?
– Podstawa Programowa do Języka Polskiego co jakiś czas musi ulegać modyfikacji, bo zmieniają się również realia. Współczesne realia językowe to dynamiczne procesy zachodzące przede wszystkim w obrębie leksyki. W języku pojawiają się liczne zapożyczenia, neosemantyzmy, neologizmy, język ulega internacjonalizacji. To wszystko dzieje się na skutek zmian kulturowych, społecznych i ekonomicznych i idzie w parze z rozwojem nowych technologii. Często są to zmiany niekorzystne, które prowadzą do pomijania znaków diakrytycznych i interpunkcyjnych, stosowania znaków graficznych w miejsce słów czy wreszcie do równouprawnienia języka potocznego z językiem oficjalnym w sytuacjach oficjalnych. Z tymi zjawiskami młody człowiek spotyka się na co dzień, a zadaniem nauczyciela jest objaśnianie mechanizmów tych zjawisk, pokazanie konsekwencji ich stosowania oraz – co jest szczególnie ważne – promowanie wzorcowej polszczyzny.
Jak na te zmiany mogą i powinni reagować szkoła i nauczyciele języka polskiego, czyli innymi słowy, co w Podstawie Programowej koniecznie należy zmienić?
– Na pewno należy zrewidować listę lektur oraz sfunkcjonalizować wiedzę o języku tak, by nie była to wiedza encyklopedyczna, ale wiedza praktyczna. Uczeń ma się stać przede wszystkim świadomym użytkownikiem współczesnego języka, takim, który potrafi czytać ze zrozumieniem, płynnie posługiwać się językiem polskim w mowie i piśmie. Nauczyciel powinien tak prowadzić zajęcia, by zainteresować młodego człowieka polską kulturą, tradycją, literaturą, krótko mówiąc – Polską.
Całą rozmowę Beaty Schönwald publikujemy w papierowym "Głosie" z 2 listopada 2018.