Pod naciskiem opinii publicznej i dysydentów Gorbaczow zgodził się na częściowe ujawnienie i upamiętnienie zbrodni systemu komunistycznego, szczególnie z okresu stalinowskiego. Gest ten został uznany za jeden z największych przełomów w historii reżimu komunistycznego w ZSRS. 

Z punktu widzenia Zachodu Gorbaczow osiągał wiele sukcesów na arenie międzynarodowej. Doprowadził do wycofania wojsk sowieckich z Afganistanu. W 1990 r. zgodził się na zjednoczenie Niemiec. W 1990 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla za działania na rzecz rozbrojenia nuklearnego i umocnienia bezpieczeństwa światowego, które podjął po spotkaniu z prezydentem USA Ronaldem Reaganem w Reykjaviku w 1986 r. Formalnie zrezygnował z doktryny ograniczonej suwerenności państw satelickich nazywanej „doktryną Breżniewa”. Jesienią 1989 r. rzecznik sowieckiego MSZ Giennadij Gierasimow powiedział, że zastąpiła ją „doktryna Sinatry”, który w piosence „I Did It My Way” śpiewał o pójściu własną drogą. W rzeczywistości już od kilku miesięcy większość państw Układu Warszawskiego prowadziło coraz bardziej suwerenną politykę wewnętrzną.

 

W ostatnich dwóch dekadach twórca pieriestrojki często krytykował Zachód, zwłaszcza USA, zarzucając im tryumfalizm i dążenie do dominacji na świecie. Negatywnie oceniał rozszerzenie NATO i plany budowy tarczy antyrakietowej w Europie Środkowej. Krytykował sankcje zachodnie wobec Moskwy i opowiedział się za aneksją Krymu do Rosji. Jednocześnie wielokrotnie krytykował brak demokracji w swej ojczyźnie, ale w ostatnich latach coraz bardziej jednoznacznie popierał reżim Władimira Putina. 

Zmarł 30 sierpnia 2022 po chorobie, w wieku 91 lat.