Projekt „Dwujęzyczne Zaolzie” sprawdza przestrzeganie praw polskiej mniejszości narodowej na terenie Zaolzia, do którego zobowiązało się państwo czeskie, podpisując Europejską Kartę Języków Regionalnych lub Mniejszościowych. W RC weszła ona w życie 1 marca 2007 roku. W prawodawstwie czeskim wdrażanie podwójnego nazewnictwa reguluje Ustawa o gminach z 2000 roku. Prawo do podwójnych napisów mają Polacy w tych gminach, gdzie według ostatniego spisu ludności stanowią powyżej 10 proc. ogółu mieszkańców.

– Nasz projekt dokumentuje całość realizacji zobowiązań we wszystkich gminach w 2023 roku, których Karta dotyczy. Wskaże możliwości Polaków, które są nadal niewykorzystane i to, jak możemy tę sytuację poprawić – tłumaczy Marek Konieczny, prezes „Olza Pro”, który wraz z wiceprezesem Kongresu Polaków w RC Józefem Szymeczkiem badał sytuację w terenie. Projekt „Dwujęzyczne Zaolzie” został sfinansowany z funduszy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP w ramach regrantingu stowarzyszenia Odra – Niemen.


W szerszym kontekście naukowym wdrażanie dwujęzyczności przybliża analiza naukowa Józefa Szymeczka, wykładowcy Uniwersytetu Ostrawskiego, pt. „Wprowadzanie dwujęzyczności i podwójnego nazewnictwa w Republice Czeskiej na przykładzie mniejszości polskiej”.– Jeżeli chodzi o miasta, to prawo do podwójnego nazewnictwa dotyczy trzech: Czeskiego Cieszyna, Trzyńca i Jabłonkowa. W Czeskim Cieszynie również tablice z nazwami ulic są tak wykonane, jak powinno być zgodnie z europejskimi standardami – nazwa czeska i polska na jednej tablicy. W Jabłonkowie tablice są dwie, w Trzyńcu nie ma polskich nazw ulic. Dwujęzyczne nazwy ulic, a nawet przystanków autobusowych, znajdziemy również w Olbrachcicach, które nie są miastem, lecz dwujęzyczność wdrożyły bardzo konsekwentnie – zwrócił uwagę Szymeczek.

Cały tekst ukaże się w piątkowym drukowanym „Głosie”. Zamieścimy tam także tabelkę przygotowana przez Marka Koniecznego, która w sposób przejrzysty pokazuje, w których gminach z odsetkiem ludności narodowości polskiej powyżej 10 proc. stosowane jest podwójne nazewnictwo na tablicach wjazdowych, budynkach urzędu gminy czy miasta, nazwach stacji kolejowych, ewentualnie tablicach turystycznych.