niedziela, 12 października 2025
Imieniny: PL: Krystyny, Maksa, Serafiny| CZ: Marcel
Glos Live
/
Nahoru

Polskie korzenie pierwszej pokojowej noblistki | 25.07.2025

Na nieoczywisty, ale niezwykle ciekawy temat natrafił Marian Steffek z Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w RC. Zajmując się genealogią Piastów, odkrył, że pierwsza w historii Pokojowej Nagrody Nobla kobieta – Bertha von Suttner ma polskie korzenie. Dlatego przygotował wystawę poświęconą tej postaci. Można ją oglądać w siedzibie Kongresu Polaków w Republice Czeskiej przy ul. Grabińskiej w Czeskim Cieszynie.

Ten tekst przeczytasz za 2 min. 45 s
Bertha von Suttner uważana była za największą pacyfistkę, ale dziś jest raczej mało znana.

– Badając dokładnie rodowód Berthy von Suttner okazało się, że jej przodkami byli m.in. Mieszko I oraz jego żona Dobrawa, pierwsi królowie Polski Bolesław Choroby i jego syn Mieszko II Lambert, a także królowie Władysław Łokietek i Kazimierz III Wielki. Jej przodkami byli również Jagiellonowie – Władysław II Jagiełło i jego syn Kazimierz IV Jagiellończyk – mówi Marian Steffek.

Bertha von Suttner była dopiero drugą kobietą, po Marii Curie-Skłodowskiej, która otrzymała Nagrodę Nobla, a pierwszą laureatką nagrody pokojowej. W swoich czasach uważana była za największą pacyfistkę, ale dziś jest raczej mało znana. Ekspozycja przypomina tę nietuzinkową osobę, urodzoną w Pradze w 1843 roku, która z powodu problemów finansowych rodziców musiała podąć pracę w roli guwernantki w domu barona Karla Von Suttnera.

Wystawę można oglądać do 20 sierpnia od wtorku do piątku w godzinach od 8.00 do 15.00 na parterze siedziby Kongresu Polaków w RC przy ul. Grabińskiej w Czeskim Cieszynie.

Tam rozpoczął się jej związek z młodszym o siedem lat najmłodszym synem barona – Arturem. Przeciwna temu rodzina chcąc pozbyć się Berthy wysłała ją do Paryża, gdzie została sekretarką szwedzkiego chemika Artura Nobla. Po krótkim pobycie wróciła jednak i potajemnie wzięła ślub z Arturem von Suttnerem, który z tego powodu został wydziedziczony przez rodzinę.

Małżonkowie udali się do Gruzji, gdzie żyli skromnie – on był pisarzem, ona uczyła dzieci z zamożnych rodzin. Jako wolontariusze pracowali też w szpitalach wojskowych w czasie wojny rosyjsko-tureckiej. Cierpienie i okropieństwa wojny wywarły piętno na Berthcie, która zaczęła pisać pacyfistyczne teksty. Po serii artykułów powstała jej najsłynniejsza powieść „Precz z orężem!”, pod wpływem której zaczęto szerzej rozmawiać o tym, że pochowanie męża lub syna na wojnie nie jest okazją do świętowania ich bohaterskiej śmierci.

Wystawę można oglądać do 20 sierpnia. Fot. Łukasz Klimaniec

– Bertha von Suttner stałą się sławną pisarką i popularyzatorką idei pokojowych na całym świecie – wskazuje Steffek. Zaznacza, że już 113 lat temu w swojej publikacji „Barbaryzacja nieba” zwracała uwagę na wykorzystywanie przestrzeni powietrznej do zabijania ludzi, temat dziś niezwykle aktualny.

Na wystawie znajdziemy się sporo zdjęć Berthy von Suttner, w tym ukazujące ogłoszenie laureatów Nagrody Nobla z grudnia 1905 roku. Są także wizerunki noblistki o polskich korzeniach na banknocie i znaczkach pocztowych.


Może Cię zainteresować.