Sentymentalna podróż do polskiej szkoły | 01.10.2025
Historię
polskiej szkoły w Końskiej-Kanadzie, a później w Trzyńcu-Kanadzie, okraszoną
wieloma unikatowymi zdjęciami ze szkolnych kronik oraz prywatnego albumu
pierwszego dyrektora Karola Cienciały, opowiada wystawa przygotowana przez
Mariana Steffka z Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w RC przy
współpracy ze Zbigniewem Żmiją i Jarosławem Miczkiem. Można ją oglądać w
siedzibie Kongresu przy ul. Grabińskiej w Czeskim Cieszynie.
Ten tekst przeczytasz za 2 min. 30 s
Wystawa przypomina, że historia polskiej szkoły w Trzyńcu-Kanadzie sięga 1936 r. i lekcji w domu Jana Małysza. Fot. Łukasz Klimaniec
Jak
przypomina na wystawie Marian Steffek, w Kanadzie, która powstała w latach 20.
XX wieku, jako dzielnica Końskiej, Polska Szkoła Ludowa została uruchomiona 1
listopada 1936 r. w domu Jana Małysza (budynek nr 410) jako filia szkoły w
Końskiej. Nauka odbywała się tylko w jednym pomieszczeniu, a pierwszym
nauczycielem został Wiktor Podleśny.
W
październiku 1938 r., po przyłączeniu Zaolzia do Polski, powstała pięcioklasowa
Publiczna Szkoła Ludowa w Końskiej-Kanadzie, która mieściła się w budynku
dotychczasowej czeskiej szkoły. W czasie II wojny światowej miejscowa szkoła,
tak jak inne polskie placówki na Śląsku Cieszyńskim, została zamknięta.
16
października
– do tego dnia można oglądać w siedzibie Kongresu Polaków w Republice Czeskiej
przy ul. Grabińskiej tę ciekawą wystawę.
Po wojnie
możliwe było ponowne otwarcie Szkoły Ludowej z Polskim Językiem Nauczania w
Końskiej-Kanadzie. Szkoła miała mieścić się w domu nr 463, należącym wcześniej
do niemieckiej rodziny. Budynek wymagał jednak odpowiedniego remontu i na czas
prac adaptacyjnych 43 uczniów, którzy rozpoczęli naukę 6 września 1945 r.,
pobierało ją w budynku czeskiej szkoły. A już w styczniu 1946 r. przenieśli się
do wyremontowanego obiektu, który służył polskiej szkole przez kolejne 20 lat.
Zwiedzający
zobaczą tu zdjęcia klasowe, na których mogą odnaleźć siebie lub swoich
rodziców. Fot. Łukasz Klimaniec
Wystawa
stanowi sentymentalną podróż do polskiej szkoły w Trzyńcu-Kanadzie głównie za
sprawą dobrej jakości zdjęć, jakie zachowały się w kronikach szkolnych, a także
w albumie Karola Cienciały, pierwszego kierownika, a później dyrektora szkoły.
Zwiedzający zobaczą tu zdjęcia klasowe, na których mogą odnaleźć siebie lub
swoich rodziców, są fotografie grona pedagogicznego, zdjęcia z
okolicznościowych wydarzeń, jak wspólnego polsko-czeskiego dnia wychowania
fizycznego, wycieczki na Kozubową, kółka prac technicznych czy piłkarskiej
drużyny szkolnej. Całość uzupełniają wpisy do pamiętników, rysunki autorstwa
uczniów, świadectwa szkolne i fragmenty kronik, m.in. tej przedwojennej koła
Macierzy Szkolnej w Końskiej-Kanadzie, która przetrwała do dziś.
GALERIE Wystawa o szkole w Trzyńcu-Kanadzie