piątek, 19 kwietnia 2024
Imieniny: PL: Alfa, Leonii, Tytusa| CZ: Rostislav
Glos Live
/
Nahoru

Bukowiecki Starzik w Strażnicy | 08.07.2019

Wczora żech na posiónku wymiynił baterke w elektrycznym pastyrzu, podziwoł sie, czy woda ciecze do żłobu i naporynczyłech Jasiowi, coby kapke doglóndnył na owce, jak uż teraz beje mioł ty feryje. I pojechali my na Morawy do Strażnice, na jedyn z nejstarszych i nejwiynkszych festiwali folklorystycznych na świecie. I tóż se teraz siedzymy w amfiteatrze „Zahrada” w szumnym parku przi strażnickim zómku i oglóndómy program „Ze żywota strómów”, w kierym wystympujóm muzykanci, śpiywocy i tancerze tam od nas. 

Ten tekst przeczytasz za 5 min. 30 s
Michał Milerski. Fot. Norbert Dąbkowski

My z Dankóm uż se swoigo łowiynzioczka odtańcowalii i mógli my przisiónść z kraja widowni, coby sie podziwać i posłóchać, jako to partyji dali idzie. Na scynie wisi oświetlóno gałynź wiónzu, kiero symbolizuje głównego bohatera programu, stary rozłożysty brzóst, co rośnie w Bukowcu na dole w dziedzinie, niedaleko od Olzy zaroz za gospodóm „U Turka” i je nazywany Bukowieckim Starzikym. Na przodku scyny siedzi z boku kamrat Bukowieckigo Starzika i wszeckich inszych strómów Janek Michalik z Piosku, kiery posłócho co mu stary stróm opowiado i poli trónt. Dzisio z nimi kamraci aji wiater, kiery jak trzeba stworzyć na scynie tajemniczóm atmosfere, tóż niesie dym z tróntu prawie tam, a jak zaś trzeba, coby dym szeł kaj indzi, tóż zaś ducho w drugóm stróne. Stary brzóst opowiado o inszych strómach, o jejich charakterach, magicznej mocy i roli, kieróm pełniły i pełnióm w żywocie ludzkim. Opowiado o wzajymnym szacunku miyndzy człowiekym i strómym. Opowiado pómałym, dostojnym głosym Karola Suszki, po naszymu, kapeczke jako na stróm z Bukowca bardzi tak z polska i po pańsku, ale to naisto tymu, że jako sóm prawił, jego nasiónko prziniós przed bezmali piynćset rokami wiater kajsi z północnej stróny. Beskidzko ziymia go przijyna i pozwoliła mu wyrosnyć i dotrwać aż do dnia dzisiejszygo. Chwała Panu Bogu za to.

 Ludzie na widowni posłóchajóm w skupiyniu. Kiery nie rozumi po naszymu, może poczytać tekst po czesku wyświetlany na scynie. Dzisio tu prziszło cosi malutko miyni widzów jako wczora przi pióntku, kiej nasz program mioł premiere. Nima sie ale czymu dziwić, pram teraz od pół jedynostej wieczór leci głowny blok programowy strażnickigo festiwalu i w amfiteatrze „Zámek” wystympujóm we wspólnym programie profesjonalne zespoły „Ondráš” z Brna i „SĽUK” z Bratysławy, zaś w „Bludníku” śpiywajóm i tańcujóm zagraniczne zespoły. Wiynkszej konkurencji isto ani nimoże być. Ale aji tu mómy z wiynkszości zapełniónóm widownie i miejsca, z kierych je naprowde dobrze widać na scynie, sóm zasiednióne. Przijechali aji ludzie od nas. „Suszanie”, kierzi tu wystympowali chwile przed nami w programie mniejszości narodowach osadzónych w naszym państwie „Domovina”, byli sie podziwać uż wczora. Dzisio prziszli olzianie, rodzice ponikierych tancerzi, kierzi tu wystympujóm i jeszcze dalsi. Partyjo dziynki coście prziszli!

Na scynie sie pojawio lipowo kolybka, coby przijyła i ochróniła nowy żywot, zrodzóny z miłości, kiero rozkwitnyła w sadzie jabłóni. Gro i śpiywo kapela Lipka z prymaszym Chrystianym Heczkym, kiery cały tyn program wymyślił, zorganizowoł i wroz ze swojóm Asióm wyreżyserowoł i doł do kupy. Chłapcy z zespołu Bystrzyca ścinajóm jawora, coby było z czego zrobić hóśliczki. Dzywczynta im przinoszóm cosi do zjedzynio i uż sie tańcuje przi dźwiynkach kapeli „Bezmiana”. Lecóm piłki, łowiynzioki, polki. Potym sie chłapcy bijóm lyskowami patykami. Wczora tu przi tym rozwalili aji jedyn mikrofón. Dzisio widać, że uż Miro z Kreplikym bardzi dowajóm pozór. Głos piszczołki z czornego bzu pozywo na scyne Kasie z cymbałkym. Teraz mioł wystómpić żywiecki „Skład Niearchaiczny”, ale im nie wyszło przijechać. Tóż ich musioł zastómpić skład nieobadany połónczónych kapel „Lipka”, „Bezmiana” i „Nowina”, kiery jak hóknył pieśniczke „Za Jabłókowym siedym mil" tóż aji każdy na widowni, kiery znoł słowa, musioł se jóm zaśpiywać. Potym sie dziywczynta śpiywym użalajóm starej wiyrbie, kiero ciyrpliwie posłócho i przijmuje na siebie wszecki jejich starości i smutki. I już zielóne przizdobióne chwojki jedliny niesóm na scyne radosnóm Nowine zwiastujóncóm o narodzyniu Pańskim. Ziymbniynci muzykanci w guniokach z dźwigniónymi kraglami brodzóm sie zomiyntami śniegu, pukajóm do dwiyrzi i przepieknie kolyndujóm. Ze srebrzyście oświetlónej gałynzi brzóstu na scynie sypióm sie biołe płatki muszek polatujóncych w świetle reflektoru. Wedle na „Zámku” gibki rynce hóślistów i cymbalisów żynóm tancerzi do zawrotnego tympa myjawskich czy podpoľańskich tańców, na „Bludníku” dudnióm bymbny zaspołów z Algierii czy Indii. A tu u nas Świynta. Jakoby Bukowiecki Starzik pojczoł nóm kapke tego swoigo czasu, kiery płynie ganc inaczyj niż tyn nasz ludzki. Zagrzmiało i ludzie na scynie lecóm sie schować pod gałynzie strómu, kiery ich przigarnie i ochróni. Światła gasnóm i cały amfiteatr pociymnioł jakoby stary brzóst rozcióngnył nad nim swoje kónory.

Dziwóm sie na ludzi, kierzi oklaskujóm nasz górolski program na strażnickim festiwalu i tak se myślym, że ponikierzi naisto usłyszeli tyn głos, zrozumieli… i kiejsi przijadóm. Przijadóm do Bukowca, coby sie podziwać na starucny wiónz, coby dźwignyć głowe i pozdrzić do jego koróny, popatrzić palcami rapatóm skure Bukowieckigo Starzika, kiery kiejsi tam w Strażnicy pozwoł ich ku sobie. I siednóm se w jego ciyniu, opróm sie plecami o hrubucny piyń i bedóm posłóchać jako szumióm kónory. A ón im zaś beje opowiadoł o tej magicznej ziymi pomiyndzy gróniami, kaj żyjóm ludzie i rosnóm strómy. 

Słowniczek:
naporynczyć – dać za zadanie; brzóst=wiónz – wiąz; rapaty – szorstki; pozdrzić-spojrzeć; podziwać sie – popatrzeć; popatrzić – zbadać dotykiem; sie-się; se-sobie; Kreplik – Marek Byrtus;




Może Cię zainteresować.