Dokładnie 125 lat temu 18 lipca 1898 r. Maria Skłodowska-Curie wraz mężem Piotrem Curie ogłosili odkrycie nowego promieniotwórczego pierwiastka - polonu. Małżonkowie nazwali go na cześć Polski (po łacinie - Polonia), kraju pochodzenia Marii. W okryciu pomogło kilka ton odpadów z kopalni uranu w Jachimowie na terenie dzisiejszych Czech. 

Czytaj więcej »»

Urodziła się w Córdobie, drugim największym mieście Argentyny. Od ponad dwudziestu lat mieszka w Czechach, a od kilku lat w Gródku. Życie Carli Luparii przypomina scenariusz filmowy, jest też opowieścią o tym, że „wiara góry przenosi”. 

Czytaj więcej »»

Kurtka niedbale wisi na oparciu krzesła w kuchni. W wazonie świeże kwiaty. Dom pachnie wiosną. Ktoś ekspresowo wrzucił na stół kilka kolorowych podstawek pod kubki, by wprowadzić przyjazny klimat do pomieszczenia, w którym zazwyczaj dochodzi do celebracji wspólnego śniadania. Owoce na srebrnych paterach prężą się i zapraszają do konsumpcji.

Czytaj więcej »»

W tym roku mija 55. rocznica śmierci Zofii Kossak. Zmarła 9 kwietnia 1968 roku w szpitalu w Bielsku-Białej, pochowana została w Wielki Czwartek w Górkach Wielkich. 23 marca TVP Historia wyemitowała film Adama Kraśnickiego: „Mulier fortis. Kobieta mężna”. Zofia jest mi bardzo bliska, jej biografią zajmuję się od połowy lat dziewięćdziesiątych; nowy film – także. Towarzyszyłam bowiem ekipie na Śląsku Cieszyńskim, Lubelszczyźnie i w Kornwalii, opowiadałam w nim o pisarce i byłam konsultantką. Zajrzyjmy więc za kulisy tego przedsięwzięcia.

Czytaj więcej »»

Z jednego końca wsi na drugi, jadąc główną drogą, jest kilometr. Samochodem pokonamy ten dystans w półtorej minuty. Po drodze nie miniemy kościoła, sklepu, przedszkola i szkoły. Witamy w Wielkanocy, jedynej w Polsce miejscowości o tej nazwie, a zdaniem miejscowych – także jedynej na świecie.

Czytaj więcej »»

Członkowie zboru ewangelickiego w Trzyńcu-Nieborach, ich krewni i znajomi w ciągu kilkunastu miesięcy zebrali fundusze, za które polska Fundacja Wszystko Jest Możliwe wykupiła z niewolnictwa czternaście pakistańskich rodzin. Sytuację współczesnych niewolników oraz mechanizm pomocy przybliża Aneta Hracka z nieborowskiego zboru.

Czytaj więcej »»

Mikołaj Kopernik może być postacią inspirującą do opowiadania o kosmosie i o nas samach. Bo pytanie o kosmos i o Kopernika, to pytanie o nasze miejsce w tej wielkiej przestrzeni – mówi Michał Kłosiński, kustosz Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu, który odwiedziliśmy tuż przed obchodami 550 rocznicy urodzin tego wielkiego astronoma, jaka przypada w niedzielę 19 lutego. 

Czytaj więcej »»

Przełom stycznia i lutego rokrocznie wplata w lokalny dyskurs historyczno-społeczny wątek wojny polsko-czechosłowackiej, a makabryczne „flashbacki” towarzyszących jej wydarzeń przebijają się pośród relacji z balów karnawałowych.

Czytaj więcej »»

Tradycyjny pączek ma około 350 kalorii, aby go "spalić" potrzebny jest 40-minutowy spacer. Można zjeść zdrowszą wersję pączka upieczoną w domu. 

Czytaj więcej »»

Polacy nigdy nie godzili się, by o ich losach decydowali inni. W tę postawę wpisuje się XIX-wieczne powstanie styczniowe – heroiczna partyzancka wojna z rosyjskim okupantem.

Czytaj więcej »»

Stojym na posiónku i posłóchóm koncert ciszy, jakóm je zdolny zagrać jyny świyżo napadniynty śniyg. Wschodzónce słónko nie razi dzisio wzroku, nie gore czyrwónym płomiyniym świtu, ale jakoby se przekryło twarz pojczanym od miesiónczka bladym welónym iskrzóncej sie mgły, coby swoim blaskym nie zerwać tej biołej kołdry, kiero tu w nocy przikryła świat.

Czytaj więcej »»

W 2023 roku przypada 160. rocznica wybuchu powstania styczniowego. Mimo upływu lat w debacie publicznej nie milkną echa owego zrywu. Ważne i trudne pytanie – „bić się (o wolność swojego kraju), czy nie bić?” – powraca za jego sprawą w Europie Centralnej także dziś.

Czytaj więcej »»

Senat RP ustanowił 2023 Rokiem Jana Matejki. Inicjatorem upamiętnienia artysty było Muzeum Narodowe w Krakowie. Jeden z jego oddziałów, Muzeum Dom Jana Matejki, jest najstarszym muzeum biograficznym na ziemiach polskich. Uchylamy drzwi do kamienicy, w której urodził się, spędził większość życia i zmarł najbardziej znany polski malarz.

Czytaj więcej »»

Powoli dobijamy do końca 2022 roku. Zastanawiamy się, jaki będzie ten kolejny i jak będzie wyglądał świat za 20, 30, 50 lat. To pytanie zadawaliśmy sobie także pod koniec ubiegłego millenium. 

Czytaj więcej »»

Kiedy do waszej skrzynki pocztowej wpadły ostatnio życzenia w tradycyjnej formie? Ile ich było? Jeżeli już się pojawiły, to na pewno nie w takiej liczbie, jak dawniej. Dlatego proponujemy swoistą wędrówkę w czasie, posiłkując się kartkami pocztowymi z prywatnej kolekcji Władysława Owczarzego z Karwiny-Raju oraz Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w Republice Czeskiej. 

Czytaj więcej »»

W Wigilię gospodarz błogosławił domownikom, miodem kreśląc krzyżyki na ich czołach. Na świętego Szczepana cała rodzina myła się w pieniądzach. Z dawnymi zwyczajami z Kysuc, bliskiego nam regionu Słowacji, zapoznaliśmy się w muzuem w Czadcy. Naszą przewodniczką była jego dyrektorka Helena Kotvasowa.

Czytaj więcej »»

Przez cały weekend w Domu PZKO w Jabłonkowie odbywa się wystawa świąteczna Klubu Kobiet. W sobotę zainaugurował ją występ uczniów kl. 5. jabłonkowskiej polskiej szkoły podstawowej. Wystawie towarzyszy także kiermasz książek z Księgarni u Wirthów. 

Czytaj więcej »»