poniedziałek, 14 kwietnia 2025
Imieniny: PL: Bernarda, Martyny, Waleriana| CZ: Vincenc
_-_transp.png){kind=spacer}
/ 
Stany Zjednoczone chcą zakończyć finansowanie Radia Wolna Europa. Minister Lipavský chce z partnerami z UE omówić temat | 16.03.2025
Czeski
minister spraw zagranicznych Jan Lipavský chce
z partnerami z Unii Europejskiej omówić dalsze istnienie Radia Wolna
Europa/Radia Swoboda, którego finansowanie ma zakończyć rząd Stanów
Zjednoczonych. Lipavský powiedział w niedzielę, że w interesie Europy leży
kontynuowanie nadawania RWE/RS.
Ten tekst przeczytasz za 3 min.
Od 1994 roku siedziba Radia Wolna Europa znajduje się w Pradze. Fot. Wikimedia Commons
Lipavský
powiedział w czeskiej telewizji publicznej, że o przyszłości Radia Wolna
Europa, którego siedziba znajduje się od 1994 r. w Pradze, chce rozmawiać na
spotkaniu szefów dyplomacji państw UE, które rozpoczyna się w poniedziałek. – Musimy
na poziomie europejskim zastanowić się, co oznacza dalsze nadawanie – wyjaśnił.
Podkreślił, że to sygnał RWE był w komunistycznej Czechosłowacji głosem
wolności i demokracji.
Były dziennikarz czechosłowackiej, a później czeskiej sekcji RWE Radko Kubičko przyznał, że Radio Wolna Europa i Radio Swoboda po upadku komunizmu nadal pozostaje takim głosem. – Wolność słowa jest ważna dla każdego, dla każdego kraju. Właściwie wszędzie tam, gdzie rządzą autorytarne reżimy, pokazuje istniejącą alternatywę – powiedział.
– To dla nas bardzo ważne, bo RWE tak bardzo związana jest z naszą historią – dodał Kubičko, komentator czeskiego radia publicznego, współtworzący od lat audycję będącą bezpośrednią kontynuacją formatu z programu czeskiej redakcji RWE. Przypomniał, że emigracyjni działacze polityczni i piszący na Zachodzie dziennikarze z Czechosłowacji stali u narodzin stacji, która po raz pierwszy nadała program w języku czeskim, a jej nazwę miał wymyślić czeski polityk emigracyjny Julius Firt, późniejszy zastępca redaktora naczelnego Radia, najpierw w Nowym Jorku, a następnie w Monachium.
– Druga audycja była po polsku – przypomniał Kubičko. Zwrócił uwagę, że po 1989 roku i upadku komunizmu w Europie Środkowej RWE trafiła do kraju, do którego wcześniej nadawała. Przypomniał, że „gdy skończyło się wspólne państwo Czechów i Słowaków” w 1993 r., dawny budynek wspólnego parlamentu, Zgromadzenia Federalnego, w Pradze stał pusty. W wielkiej budowli w samym centrum miasta, na temat której z uwagi na lokalizację żartowano niegdyś, że siedziba komunistycznej demokracji znajduje się między Muzeum a Operą, hulał wiatr. – Szef czeskiej i słowackiej redakcji RWE Pavel Pecháček wpadł na pomysł, żeby przenieść się z Monachium do Pragi. Powiedział to prezydentowi Vaclavowi Havlowi, ten amerykańskiemu prezydentowi Billowi Clintonowi. I stało się. Przeprowadziliśmy się – opowiadał Kubičko.
Minister Lipavsky już w sobotę wieczorem, po informacji o możliwej decyzji amerykańskiej administracji, nazwał zapowiedź końca finansowania RWE stratą dla wszystkich, którzy wierzą w demokrację. „Gdy rozgłośnia zaczęła nadawać, pokazywała drogę tym, którym totalitarna władza odebrała prawdę. Dziś sytuacja jest taka sama” – napisał w mediach społecznościowych. „Od Białorusi po Iran, od Rosji po Afganistan, Radio Wolna Europa i Głos Ameryki są dla ludzi żyjących w zniewoleniu jednymi z niewielu wolnych źródeł” – dodał w sieci Lipavský.
Były dziennikarz czechosłowackiej, a później czeskiej sekcji RWE Radko Kubičko przyznał, że Radio Wolna Europa i Radio Swoboda po upadku komunizmu nadal pozostaje takim głosem. – Wolność słowa jest ważna dla każdego, dla każdego kraju. Właściwie wszędzie tam, gdzie rządzą autorytarne reżimy, pokazuje istniejącą alternatywę – powiedział.
– To dla nas bardzo ważne, bo RWE tak bardzo związana jest z naszą historią – dodał Kubičko, komentator czeskiego radia publicznego, współtworzący od lat audycję będącą bezpośrednią kontynuacją formatu z programu czeskiej redakcji RWE. Przypomniał, że emigracyjni działacze polityczni i piszący na Zachodzie dziennikarze z Czechosłowacji stali u narodzin stacji, która po raz pierwszy nadała program w języku czeskim, a jej nazwę miał wymyślić czeski polityk emigracyjny Julius Firt, późniejszy zastępca redaktora naczelnego Radia, najpierw w Nowym Jorku, a następnie w Monachium.
– Druga audycja była po polsku – przypomniał Kubičko. Zwrócił uwagę, że po 1989 roku i upadku komunizmu w Europie Środkowej RWE trafiła do kraju, do którego wcześniej nadawała. Przypomniał, że „gdy skończyło się wspólne państwo Czechów i Słowaków” w 1993 r., dawny budynek wspólnego parlamentu, Zgromadzenia Federalnego, w Pradze stał pusty. W wielkiej budowli w samym centrum miasta, na temat której z uwagi na lokalizację żartowano niegdyś, że siedziba komunistycznej demokracji znajduje się między Muzeum a Operą, hulał wiatr. – Szef czeskiej i słowackiej redakcji RWE Pavel Pecháček wpadł na pomysł, żeby przenieść się z Monachium do Pragi. Powiedział to prezydentowi Vaclavowi Havlowi, ten amerykańskiemu prezydentowi Billowi Clintonowi. I stało się. Przeprowadziliśmy się – opowiadał Kubičko.
Minister Lipavsky już w sobotę wieczorem, po informacji o możliwej decyzji amerykańskiej administracji, nazwał zapowiedź końca finansowania RWE stratą dla wszystkich, którzy wierzą w demokrację. „Gdy rozgłośnia zaczęła nadawać, pokazywała drogę tym, którym totalitarna władza odebrała prawdę. Dziś sytuacja jest taka sama” – napisał w mediach społecznościowych. „Od Białorusi po Iran, od Rosji po Afganistan, Radio Wolna Europa i Głos Ameryki są dla ludzi żyjących w zniewoleniu jednymi z niewielu wolnych źródeł” – dodał w sieci Lipavský.
