170 lat temu zmarł Józef Chłopicki | 30.09.2024
30 września 1854 roku zmarł w Krakowie generał dywizji Józef Chłopicki, żołnierz napoleoński, dyktator powstania listopadowego. Jego nazwisko widnieje na Łuku Tryumfalnym w Paryżu, pojawia się w „Kordianie” Słowackiego oraz „Warszawiance” i „Nocy listopadowej” Wyspiańskiego.
Ten tekst przeczytasz za 1 min. 15 s
Józef Chłopicki. Fot. Wikipedia
„Tylu już padło od kul, tam w tym boju; / moc dziwna mnie ochrania w walk zamęcie. / Mnie oto zginąć! Mnie zejść w grób spokoju, / com przeżył moich idei tragedie / i patrzę błędno na spełnione dzieła, / Jak na spaczone wielkości obrazy, / którymi pycha moja mnie przeklęła” – mówił Chłopicki z wielu polskich scen teatralnych głosem m.in. Gustawa Holoubka, Piotra Fronczewskiego, Adama Ferencego i Lecha Raczaka.
„Los niech dopełni się…; / Fatum mnie mami. / Dobrze i dobrze, z wami idę, z wami! / Konia! Mój biały sam w pierwsze szeregi / pogoni. — Konia! Żołnierstwo za nami? / Dowodzę!” – decydował generał słowami napisanymi przez Wyspiańskiego w „Warszawiance”.
W
chwili wybuchu powstania listopadowego Chłopicki był generałem w stanie
spoczynku. Przyjąwszy dyktaturę, starał się bez powodzenia pertraktować z carem
Mikołajem I warunki, innej niż bezwarunkowa, kapitulacji. Dowodził w bitwie na
Olszynce Grochowskiej, w której został ciężko ranny.Po upadku powstania przedostał się do
Krakowa znajdującego się pod zaborem austriackim.Zmarł 30 września 1854 roku w Krakowie w
wieku 83 lat. Pogrzeb odbył się 2 października w Krzeszowicach.