Polska - Głos - gloslive.cz

Młodzieżowe Słowo Roku 2025: szponcić, OKPA a może skibidi? | 13.11.2025

Od dziś można głosować w dziesiątej edycji plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku PWN na jedno z 15 finałowych słów wyłonionych przez jury z rekordowej liczby propozycji. Głosowanie trwa do 30 listopada, a ogłoszenie wyniku zaplanowano 12 grudnia.

Ten tekst przeczytasz za 5 min. 45 s

Img Młodzi nie potrzebują spójnej narracji – wystarczy im fragment, gest, rytm, który daje poczucie „to jest nasze” - uważa prof. dr hab. Anna Wileczek. Fot. www.gov.pl/cyfryzacja

Młodzi nie potrzebują spójnej narracji – wystarczy im fragment, gest, rytm, który daje poczucie „to jest nasze” - uważa prof. dr hab. Anna Wileczek. Fot. www.gov.pl/cyfryzacja

Jak podkreślają jurorzy, tegoroczne propozycje jasno pokazują, że młodzieżowy język to nieustanna gra znaczeń i emocji. Wśród finalistów są zarówno wiralowe zwroty z mediów społecznościowych, jak „6 7” („six seven”) czy „skibidi”, jak i wyrazy z dłuższą tradycją – „klasa”, „szacun” czy „szponcić”.

– Dla młodych liczy się ekspresja, humor i wspólnota – nawet wtedy, gdy znaczenie słowa schodzi na dalszy plan – podkreślają jurorzy, wśród których znaleźli się prof. dr hab. Anna Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), prof. dr hab. Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski), prof. dr hab. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński) oraz Bartek Chaciński, zastępca redaktora naczelnego „Polityki”. Jurorów wspiera doradczy zespół młodzieżowy z Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży oraz przedstawiciele PWN.

Prof. dr hab. Anna Wileczek oceniła, że młodzieżowe słowa roku są barometrem kultury. – Pokazują, że dziś emocje i ekspresja są walutą komunikacyjną młodych. Zamiast narracji – „vibe”, zamiast argumentów – „memiczny gest”. To język, który opisuje nie tylko rzeczywistość, ale przede wszystkim funkcjonowanie w efemerycznej wspólnocie zorientowanych. I jest to zwykle wspólnota ludyczna. Widzimy, że młodzi nie potrzebują spójnej narracji – wystarczy im fragment, gest, rytm, który daje poczucie „to jest nasze” – podkreśliła językoznawczyni.

Finałowa piętnastka:

6 7 (six seven) – idiom liczbowy o nieustalonym, kontekstowym znaczeniu (zapisywany także jako: 67, 6-7, six seven, sześć siedem) wywodzący się z utworu Skrilla „Doot Doot”. W zależności od kontekstu 6 7 może być żartem, sygnałem radości, wyrazem ekscytacji lub tylko podtrzymywać komunikacyjny kontakt.
Brainrot – określenie specyficznych treści tworzonych przez użytkowników TikToka, którzy są nieustannie „podłączeni” do mediów społecznościowych. Słowo wywodzi się z języka angielskiego, gdzie oznacza „gnicie mózgu” i nazywa praktykę generowania i pochłaniania treści (obrazowych lub językowych) o charakterze wyłącznie rozrywkowym
Bro – kolega, ziomek, bliski znajomy, prawie jak brat. Skrót angielskiego słowa „brother”.
Fr – „naprawdę” (skrót od ang. for real), używane twierdząco lub ironicznie (no naprawdę?), również w znaczeniu „zgadzam się”
Freaky – dziwaczny, osobliwy, trochę przerażający; określenie używane przez młodych ludzi do opisu czegoś dziwnego, ekscentrycznego, groteskowego lub przekraczającego normy estetyczne i społeczne. Może odnosić się do osoby, stylu, zachowania, sytuacji lub treści internetowej
GOAT – najlepszy/ najlepsza w jakiejś dziedzinie, ktoś niepokonany, nie do pobicia. Słowo jest skrótem ang. Greatest Of All Time, czyli mistrz wszech czasów. Początkowo występowało w kontekstach sportowych, dziś często jest po prostu określeniem kogoś wyjątkowego, bardzo dobrego w jakiejś dziedzinie.
Klasa – wyraz aprobaty i pozytywnej oceny, występuje przede wszystkim w tytule filmików „Klasa czy obciach” zamieszczanych w mediach społecznościowych. Wartościowanie pozytywne wyrazu klasa nie jest nowe, wywodzi się prawdopodobnie od wyrażenia „pierwsza klasa”
Lowkey – trochę, subtelnie, po cichu, do pewnego stopnia, stonowany. Zapożyczenie z angielskiego, gdzie oprócz low-key istnieje także potoczne high-key „intensywny”. Używany do wyrażania powściągliwych, stonowanych opinii.
OKPA – trwałe połączenie międzynarodowego wyrazu aprobaty „OK” oraz polskiego pożegnania „pa”, wymawiane jako okpa/ okejpa/ okipa lub z dodatkiem łącznika to [okejtopa/ okitopa]. Wyrażenie to jest zapisywane często bez spacji.
Skibidi – słowo pozbawione znaczenia, wyrażające jedynie emocje mówiącego. Używane, by zasygnalizować – w zależności od kontekstu – że coś jest atrakcyjne, ciekawe, śmieszne, dziwne, pokręcone, ogólnie super.
Slay – (z ang. slay – niszczyć, gromić) świetnie, znakomicie, doskonale; określenie czegoś, co robi wrażenie albo wyrażenie podziwu dla kogoś, kto wyróżnia się atrakcyjnym wyglądem lub jakąś umiejętnością. Czasem bywa też pochwałą sposobu wykonania czegoś.
Szacun – skrót od słowa szacunek, używany wyłącznie w mianowniku jako samodzielna wypowiedź wyrażająca podziw i uznanie.
Szponcić – słowo używane albo z dezaprobatą: robić coś niewłaściwego, złego, szkodliwego, igrać z czymś, wygłupiać się, cwaniaczyć, albo z podziwem: robić coś ciekawego, szalonego, organizować coś, flirtować. Występowało niegdyś także w gwarach miejskich i języku przestępczym ze znaczeniem „kombinować, intrygować, powodować nieporozumienia”. Rzeczownik „szpont” odnosi się w zależności od kontekstu do m.in. zamieszania, wydarzenia, błędu lub triku.
Tuff – trudny, ciężki (ang. tough), dziś częściej „atrakcyjny, imponujący, fajny”, szczególnie na TikToku. Występuje w kontekstach modowych (np. „tuff spodnie”, „megatufiaste spodnie”), ale nie tylko (np. „giga tuff” o nowej płycie Dawida Podsiadły). Słowo jest używane czasem także ironicznie.
Twin – osoba, z którą czujemy silną więź i podzielamy upodobania; idealnie dopasowany partner, najlepszy przyjaciel / przyjaciółka. Wyraz zapożyczony z języka angielskiego, gdzie oznacza „bliźniaka”. Może być żartobliwym synonimem slangowych określeń, takich jak „bestie”, „BBF”, „bro” czy „braciak”.