Przypadek Sulisława był swoistą efemerydą, bo dopiero w XIV wieku mieszkańcy naszego regionu zyskali możliwość studiowania stosunkowo niedaleko rodzinnych stron – w 1348 roku powstał uniwersytet w Pradze, a w 1364 roku w Krakowie. Kraków zdecydowanie dystansował Pragę jako wybór miejsca studiów. W okresie od 1400 do około 1550 roku – jak podawał ksiądz Józef Londzin – w ówczesnej polskiej stolicy kontynuowało edukację 105 osób z Księstwa Cieszyńskiego, z kolei w czeskiej 11.

Mimo bliskości Krakowa i Pragi, koszty studiów pozostawały wysokie. W średniowieczu zwykle zapisywano się na uniwersytet ze świadomością, że nie zdobędzie się tytułu bakałarza czy magistra. Jednak już nawet dwa czy trzy lata edukacji wyższej pozwalało później z powodzeniem wykonywać zawód nauczyciela lub urzędnika. Tutaj akurat warto sięgnąć po liczby, bo ilustrują one skalę zjawiska – w XV i pierwszej połowie XVI wieku spośród cieszyniaków na Uniwersytecie Jagiellońskim stopień naukowy zdobyło 18% immatrykulowanych.

Również i wtedy świat akademii był skażony nepotyzmem. Przykładowo w 1503 roku rektorem Uniwersytetu Wiedeńskiego został młody chłopak imieniem Fryderyk, mający co najwyżej 23 lata. Po tę godność jednak sięgnął głównie dlatego, że był synem wpływowego człowieka – księcia cieszyńskiego Kazimierza II.
Michael Morys-Twarowski