W Jabłonkowie można od razu wyczuć odmienność. Tu jakby czas zatrzymał się w miejscu! I… to jest najwspanialsze. Kiedy przyjeżdża się do tej urokliwej miejscowości, do Lasku Miejskiego i widzi się ten piękny drewniany amfiteatr, choć formalnie nie jest to amfiteatr, tylko zadaszona drewniana scena, która z pewnością stoi tam od kilkudziesięciu lat; kiedy widzi się te drewniane ławki rozłożone w parku, to z sentymentem wraca się do dzieciństwa. Tak wyglądały Tygodnie Kultury Beskidzkiej, które pamiętam ze swej najstarszej pamięci, czyli sprzed ponad 40 lat, kiedy jeszcze wydarzenia Tygodnia Kultury Beskidzkiej odbywały się w żywieckim parku. I też rozkładano tam drewniane ławki. Samo miejsce przyciąga klimatem. Nie przerażają mnie, i myślę, że wielu innych opłaty za wejście, które ze wszystkich ośmiu scen (pięciu głównych i trzech towarzyszących) Tygodnia Kultury Beskidzkiej ostały się tylko w Jabłonkowie. Kiedy bowiem pisarz chce mi wręczyć za darmo swoją książkę prawie zawsze (nie pamiętam czy kiedykolwiek zrobiłem inaczej, ale na wszelki wypadek wolę się ubezpieczyć, by żaden z autorów nie zarzucił mi, że kłamię) sprawdzam, ile kosztuje dane wydawnictwo na tylnej stronie, i wyciągam z portfela tę albo trochę wyższą kwotę. Uważam bowiem, że autorowi za jego pracę należy się wynagrodzenie. Co innego, gdy na organizację wydarzenia składamy się wszyscy, jako podatnicy, co innego kiedy całością organizacji zajmują się fundacje lub organizacje, w tym przypadku Polski Związek Kulturalno-Oświatowy, a precyzując jego Miejscowe Koło w Jabłonkowie. Płacąc za wejście mam poczucie, że choć w minimalnym stopniu wspieram Polaków w Czechach, bo to krzewienie polskości to nie jest tylko „Gorolski Święto”, to jest codzienność. A „Gorolski Święto” to przecież prekursor naszego Tygodnia Kultury Beskidzkiej. To Polacy na Zaolziu jako pierwsi zaczęli krzewić góralszczyznę, mieć szacunek dla góralskiej tradycji, śpiewów, muzyki, tańców.

W tym roku w Jabłonkowie pojawiłem się dwa razy. Po raz pierwszy w piątek. Wszystko dopiero nabierało rozpędu. Już grała muzyka, już kręcili się ludzie i kręciła się karuzela bardzo rozsądnie ulokowana poza głównym obiektem, ale jednocześnie w takiej bliskości, która pozwalała najmłodszym cieszyć się z atrakcji, jakie funduje lunapark. A w środku wejście w ten cudowny dawny świat. Świat, gdzie prócz drewnianej sceny i ławek, są też budki (również drewniane) kół Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego z różnych miejscowości, których mieszkając niespełna godzinę drogi stąd nie znałem i z prawdziwą radością poznawałem. Wraz z rodziną byłem również w niedzielę. To co szczególnie cieszyło to fakt, że mimo paskudnej pogody, mimo ulewnego deszczu nie brakowało chętnych do oglądania występów i odwiedzania stoisk handlowych. Świetne jest też to, że organizatorzy wiedzą, że warto zainteresować uczestników nie tylko samym folklorem, ale przygotować różnoraką ofertę – spotkanie autorskie czy warsztaty dla dzieci to naprawdę dobry pomysł! Miło było spotkać w Jabłonkowie… wielu ludzi z Żywca, ludzi na co dzień związanych z folklorem, ale nie tylko. Jabłonków odwiedziła też spora grupa znajomych dziennikarzy. Przesympatyczne spotkanie z redaktorem Tomaszem Wolffem, z którym znamy się okrągłe ćwierć wieku, stało się inspiracją do napisania niniejszego tekstu.

A z czym kojarzy mi się Jabłonków i „Gorolski Święto”? Oczywiście z niepowtarzalnym klimatem, ale też ze znakomitym jedzeniem, które można kupić w rozsądnych cenach. Wspaniałe „placki z blaszi” (ze szpyrkami, ze śmietaną albo i ze wszystkim), różnorakie trunki które kusiły, ale których jako kierowca nie miałem przyjemności spróbować, pajdy chleba ze smalcem i ogórkiem, gulasze, dziczyzna, no i oczywiście słodkości. Dla każdego coś miłego!

I na koniec najważniejsze! Co stanowi największą siłę tego czasu w Jabłonkowie? Uśmiechnięci, serdeczni, roześmiani ludzie. Gdy nagrywałem krótką rolkę, nie mając żadnego medialnego oznakowania, a ludzie których tam uwieczniłem byli uśmiechnięci, wyluzowani, pokazujący kciuk w górę. Do takich miejsc chce się wracać! I je polecać! Ja będę robił to z całą pewnością!
Mariusz Hujdus
Autor jest dziennikarzem, w latach 2007-2024 pełnił funkcję rzecznika prasowego Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Żywcu.