piątek, 19 kwietnia 2024
Imieniny: PL: Alfa, Leonii, Tytusa| CZ: Rostislav
Glos Live
/
Nahoru

Gumocz w piecu | 26.11.2019

Stojym na posiónku i dziwóm sie na dół do dziedziny spowitej w pajynczyne jesiynnych mgieł i dymów. Odzimniło sie i partyja zaś zaczyno hajcować. Nad wiynkszościóm kuminów unosi sie lehutko bioło mgliczka, ale przeca jyny ze dwóch sie wali gynsty brónotny dym. 

Ten tekst przeczytasz za 3 min. 15 s
Fot. Michoł


Żyjymy se tu w przepieknej dziedzinie, tak jako w gniozdku pomiyndzy gróniami. Tu sie nóm dobrze siedzi, tu sie czujymy bezpiecznie. Drugij takij dziedziny nima. Ale jak udróm mrozy i tóm naszóm nydeckóm kotline przikryje pokrywka inwersji, to tu ponikiedy miywómy jako we wyndzoku. Smrody, kiere se tu wypuszczymy z kuminów, muszymy potym dychać. 

Czym bardzij je zima, tym wiyncyj trzaba hajcować, coby nóm dóma było fajnie cieplutko i mógli my przed telewizorami siedzieć wypiyrzóni. Tak my przeca prziwykli. Przikludzyni gazu do dziedziny stoło gmine kupe piniyndzy, a jeszcze wiyncyj starości ze spłocaniym dłógów. Ale cóż? Ponikierym z nas se zdo, że choć je dóma gaz, to sie dzisio wiyncyj opłaco hajcowani łacnym wónglim, kiere je reklamowane na każdym słupie po dziedzinie. A ty natrzite terym i obite dachpapóm deski z rozebranego króliczoka też przeca trzeba spolić. Dyć tak fajnie goróm! Chcymy tu ścióngać turystów, coby im ukozać, jako to u nas je pieknie a na kóniec ich stela wykurzimy. 

Pisołech już o tym kiejsi do gmińskigo informatora. Pisołech, coby my sie fórt nie wymówiali na sómsiadów, czy to spoza płota, spoza kopca czy spoza granice, ale przizdrzili sie tymu swoimu kuminowi. Coby my sie sami prziczynili, aby sie nóm tu lepij dychało. Baji sprawili strzyszke na przidaszku czy szopce, niech nóm drzewo na hajcowani lepij schnie, abo se dóma prziwlykli sweter z owczej wełny zamiast bez ustanku chodzić przikłodać do pieca. Coby my porozmyślali czy pinióndze, kiere ponikiedy utracómy za cypowiny, nie było by rozumniejsze inwestować do porzóndnego zacieplynio chałpy, abo do lepszej hajctechniki. Gor taraz, kiej na to aji dotacje idzie zyskać. 

Za jakisikej czas po tym, mi jedyn nydczan powiado: „ Michoł, tyś je dobry chłop, ale nie podobo sie mi, że mi chcesz zakozować stare gumocze w piecu polić." Jasne, górolowi cosi zakozować nimo cyny, bo i tak po swoimu zrobi. Jo ale wierzym, że w kóncu aji tyn ostatni nydczan sóm przidzie na to, że przeca idzie o zdrowi i o zgode w dziedzinie. Idzie o to, coby nas w nosach nie szczypało i we wiyrszlach nóm nie charczało, coby nóm dziecka nie krzipały, coby sie dało aji w zimie powiesić prodło na pole, abo okno na noc kapeczke uwrzić. 

Żyjymy se tu na przepieknej planecie. Tu sie nóm dobrze siedzi, tu sie czujymy bezpiecznie. Drugij takij planety nima. Ale ta naszo Ziymia je ganc jako tyn Nydek przi inwersji. Smrody, kiere se tu wypuszczymy z kuminów, muszymy potym dychać. Tóż se dowejmy pozór, czym do pieca przikłodómy. Bo gdo wiy? Możne to prowie tyn gupi nydecki gumocz spolóny w piecu kiejsi przesóndzi o tym, że już nie bedzie cesty nazod i że sie w tej naszej dziedzinie i na tej naszej planecie w kóńcu ganc uwyndzymy i upiekymy. 
 
***
 
Słowniczek:
hajcować – palić w piecu, grzać;
wyndzok – wędzarnia;
wypiyrzóny – skąpo ubrany;
ter – dziegieć;
dachpapa – papa dachowa;
przizdrzić – spojrzeć z bliska;
cypowina – głupota, nonsens;
wiyrszle – płuca;
krzipani  kaszel;
uwrzić – częściowo otworzyć;
prodło – wyprane ubrania, bielizna



Może Cię zainteresować.