środa, 24 kwietnia 2024
Imieniny: PL: Bony, Horacji, Jerzego| CZ: Jiří
Glos Live
/
Nahoru

Na posiónku pisane: Trzecio noga (czynść trzecio) | 26.04.2021

Nejczynścij sóm pastyrski palice robióne z młodych, rownych lyskowych patyków, kiere sóm lehki, trwałe i sprynżyste. Co wiyncyj, lyska mo aji magicznóm ochrónnom moc. 

Ten tekst przeczytasz za 4 min. 60 s
Fot. Michoł
 
 
Ta sie snodzi biere aż z hań downych biblijnych czasów, kiej to Świynto Rodzina uciekała do Egiptu. Już, już jóm wojocy Heroda doganiali i tóż Św. Jozef sie rozglóndoł, kany by sie tu schować. Kole jejich cesty rosły rozmaite strómy, ale ponikiere z nich sie boły schrónić uciekinierów. Wiyrba zaczyna beczeć, osika sie trzónść, a brzoza ze strachu cało zbladła. Dziepro lyska przigarnyła do siebie Jozefa, Maryje, Jezuska i aji tego osiołka, na kierym jechali. Przikryła ich óna swoimi gałynziami i schowała przed tymi, kierzi im chcieli ubliżyć. Od tych czasów lyska pómogo chrónić ludzi, zwierzynta, aji urode na polu przed rozmaitóm szkodóm. Z lyskowych patykówi też i dobrze skura schodzi, gor, jak jóm przed tym nagrzejymy nad ogniym. Ogiyń nóm pómoże aji palice wysuszyć, a jak trzeba to i narownać. Kiej takóm nowóm palice na przemian nagrzywómy nad płomiyniym, a potym ogibómy w jednóm i drugóm stróne, to sie stanie jeszcze bardziyj sprynżysto. Potym aji mogymy kóńcym noża na ni wyryć rozmaite ornamenty i cyfry, w kiere wetrymy popiół z watry zmiyszany z wodóm, przez co ty rysunki zćmawnóm i sóm dobrze widać. Na kóniec je dobre palice namaścić i wyglancować kónskym skurki ze szpyrki. Jak sie patyk utnie pod jakim rozwidlyniym, to zaroz mómy palice z kluczkóm. Mogymy też zamiast tego na jeji kóniec nabić metalowy hoczek. Ty hoczki sie kiejsi odlywało z mosióndzu, ale dzisio ich idzie kupić taki fajnie lehki – aluminiowe. 

Jo też dłógi roki używoł lyskowóm palice. Teraz móm ale kapke inszóm. Na Słowiokach żech kupe razy oglóndoł ozdobne palice z regularnie rozmieszczónymi zgrubiyniami, kiere wyglóndajóm skoro tak, jakby ich rynka ludzko wystrugała, ale po prowdzie powstały jeszcze za żywota tego strómka, z kierego była zrobióno. To trzeba, nejlepij tak z wiosny przed Św. Jurzim, poznacinać nożym piyniek młodego strómka, a potym ze dwa abo aji trzi roki poczkać, aż na miejscu tych ciynć zrobióm sie hyrczki. Na południowych Slowiokach taki palice robióm nejraczyj z brzynku abo mukinie. Ty gatunki jarzymbiny u nas ale nie rosnóm, tóż jo spróbowoł se jóm zrobić z graba, co wyrosnył w krzokach na Wyrchgórze. Kiejsi ganc za młodu go złómało, ale puścił z boku nowy pynd, kiery zaś sie obrócił i wyrosnył pieknie rowno do wyrchu. Tymu móm teraz kóniec palice kapke zgrubóny i ogiynty jako rynkojeść jakigo rewolwera. To mi pómogo nióm lepij obracać, a dziyki tym hyrczkóm sie mi óna tak hónym z rónk nie wypsnie przi chytaniu owiec za noge. Ukozało sie ale, że grab isto nima nejlepszym drzewym na palice, bo mi ta moja przi zesychaniu cało pozdelnie popraskała, co na wyglónd nima moc piekne, ale niczymu inszymu to nie wadzi. Zwykłech se na nióm i jeszcze mi óna kupe posłóży, a potym se zaś isto zrobiym jakóm inszóm. Już teraz sie po zogrodach dziwóm za delszóm rownóm gałynzióm rokitnika. Rumuńscy ciobani se palic zrobiónych z tego krzoka cynióm nejbardziyj. Sóm lehutki i nie lza ich tak hónym złómać. A możne spróbujym tóm swojóm prziszłóm palice zrobić z młodego jawora, kierych tu mómy pełno kole posiónka? Możne też aji spróbujym jeji kóniec nagrzoć w popiele, a potym za ciepła ognyć jako krziwak miyndzy dwiyma kołkami wbitymi w ziymie tak, jako to nasi sómsiedzi od Żywca robiywajóm? A możne sie zaś wrócym ku sprawdzónej lysce? Teraz sie tu jednaczy opiyróm o tóm swojóm grabowóm palice i dziwóm sie na owce.

Dóma za biblioteczkóm móm schowanóm jeszcze jednóm palice. Je o kupe krótszo, boch jóm uciół dlo naszych chłapców, kierzi w tym czasie byli jeszcze mali, w roku 2013, kiej my szli z Redykym Karpackim z Koszarzisk do Rożnowa. Po wieczorach przi ogniu na nij wtedy każdy z nas cosi wyrył. Pieter i Christi, kierzi szli całóm trase Redyku aż z Rumunii, Lenka i Janek Kożdoniowie, cosi tam wtedy wystrugały aji nasze dziecka. Dzisio je dlo mnie ta palica takóm krónikóm tej ostatnij etapy Redyku Karpackigo 2013. Sóm na ni wyrte równoległe tyniny koszorów, do kierych my owce na noc zawiarali, sóm tam strómy, miyndzy kierymy my wtedy szli, sóm kwiotka i listki, kiere na posiónkach rosły, sóm na ni esy-floresy owczych chodniczków. Ponikiedy se ku tymu pozoglóndóm aji fotki z Redyku. Na jednej z nich, zrobiónej w rożnowskim skansenie, je prowie aji ta palica. Dziyrży jóm w rynce nasz Jano, kierymu było wtedy niespełna szejść roków. Wedle niego stoi Christi Siuciu, cioban z rumuńskigo Rotbavu i jako jo dycki prawiym, mistrz świata w pasiyniu owiec. Obo sóm wyśmioci, bo dokludzili owce tam, kaj trzeba było. Obo sie opiyrajóm o swoje pastyrski palice. Obo stojóm pewnie i stabilnie na ziymi – na tych swoich trzech nogach.





Może Cię zainteresować.