Wiele osób czeka na to wydarzenie cały rok. Choć przecież w góry chodzi się często i przy wielu okazjach, to jednak wędrowanie w ramach Rajdu o Kyrpce Macieja jest czymś wyjątkowym. 

– Tu nie chodzi o to, żeby zrobić jak najwięcej kilometrów, czy zdobyć czyjeś uznanie. To towarzyska impreza. A pierwszy jej punkt to spotkanie w pociągu. Tam dzielimy się, kto i skąd idzie – mówi Wiesława Branna z Czeskiego Cieszyna. – Kiedy na mecie ludzie przychodzili i opowiadali swoje przeżycia, czuło się, że ten rajd to takie święto – wspomina Jerzy Czap z Olbrachcic. – Ludzie tym żyją, rajd jest popularny, chodzą starsi, dzieci, młodzież. To mi się podoba – zaznacza Władysław Kroczek ze Stonawy. 

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Sportowe „Beskid Śląski” w RC w 2025 roku świętuje jubileusz organizowania Rajdu o Kyrpce Macieja. Historia rajdu zaczyna się w sierpniu 1995 roku, kiedy w przededniu Gorolskiego Święta rajd zorganizowało turystyczne stowarzyszenie Jabłonków wraz MK PZKO w Jabłonkowie. Członkowie „Beskidu Śląskiego” wzięli w nim liczny udział. W efekcie od 1998 roku organizacją rajdu samodzielnie zajęło się PTTS „Beskid Śląski”, a rok później dzięki nowej formule i promocji wydarzenie spotkało się z wielkim powodzeniem (135 uczestników).

– Dla mnie ten rajd jest jedną z większych imprez, jaką organizuje Beskid Śląski. Więc zawsze do tego podchodzę organizacyjnie: co trzeba załatwić, czego dopilnować, gdzie pomóc, bo zawsze proponuję swoją osobę do pomocy – przyznaje Halina Twardzik, prezes PTTS „Beskid Śląski” w RC. – Przez kilka lat byłam organizatorem rajdu, odkąd trafiłam do zarządu. Później potem organizację przejęła komisja turystyczna. Ale zawsze staram się każdego roku przejść którąś z tras, żeby być uczestnikiem i mieć satysfakcję ze spotkania w parku, gdzie mamy wspólne zakończenie – dodaje.

Przez 30 lat trasy rajdu zmieniały się (w ostatnich edycjach można było startować z Nawsia, Mostów k. Jabłonkowa i Boconowic), a udział turystów często zależał od warunków atmosferycznych – liczba uczestników wahała się od 50 przy deszczowej pogodzie do ponad 200 (!) w ciepły słoneczny dzień. 

– Każdy uczestnik rajdu otrzymuje na mecie dyplom. Zdarzało się tak, że przy ładnej pogodzie zabrakło nawet 200 wydruków a w następnym roku przy niesprzyjającej pogodzie dyplomy poszły do kosza – przyznaje Halina Twardzik. 

Meta rajdu znajduje się w Lasku Miejskim w Jabkonkowie przy stoisku MK PZKO Gródek i dzięki przychylności gródczan uczestnicy mogą korzystać z ich zaplecza do czasu oficjalnego rozpoczęcia programu Gorola.

Początkowo zwycięzcami rajdu byli najmłodszy i najstarszy uczestnik, którzy otrzymywali tytułowe kyrpce. Ponieważ jednak najstarsi uczestnicy często powtarzali się, organizatorzy w 2015 r. zdecydowali, że nagroda dla dorosłego uczestnika jest przydzielana na podstawie losowania. Warto dodać, że od 2017 roku przekazywane są jeszcze jedne kyrpce – dla zasłużonego działacza PTTS „Beskid Śląski”. 

Od 2019 roku na trasy rajdu wyruszyli po raz pierwszy niepełnosprawni uczestnicy pod opieką Renaty Czader i stowarzyszenia „Nigdy Nie Jesteś Sam”. Nie mieli wtedy specjalnie przygotowanej trasy, ale mimo to zdołali wejść na Filipkę. W kolejnych edycjach czekały na nich już bardziej przystępne trasy. 

W 30-letniej historii rajd nie doszedł do skutku w 2020 roku z powodu covidowej pandemii. Zamiast tego zaproponowano turystom i kolarzom trasy do Lesznej Górnej. Efekt? Zjawiło się ponad 50 rowerzystów! W 2021 roku z powodu na niepewnej sytuacji z zapleczem Gorolskiego Święta, meta rajdu wyjątkowo znalazła się poza Laskiem Miejskim. Zakończenie rajdu było w klubie „Rokáč” przy boisku na Białej w Jabłonkowie. Choć pogoda nie dopisała, na mecie zjawiło się 81 uczestników.

Pogoda nie była łaskawa także dla ubiegłorocznej edycji rajdu – deszczowy ranek zniechęcał do górskich wędrówek przez co w wydarzeniu wzięło udział 87 uczestników.O jubileuszowej edycji i jej szczegółach napiszemy w przyszły piątek.

Od chwili, gdy powstał nasz Klub 99, pod koniec roku 1999 r., deklarowaliśmy, że będziemy sekcją „Beskidu Śląskiego”. Dlatego od początku staraliśmy się uczestniczyć w imprezach organizowanych przez PTTS i pomagać przy ich organizacji. Zostaliśmy poproszeni, żeby w czasie Gorolskigo Święta pomóc przy Rajdzie o Kyrpce Macieja. I zawsze, jak nadchodził Gorol, to pomagaliśmy. Rajd startował z trzech miejsc – Mostów k. Jabłonkowa, Nawsia i Gródku. Trzeba było ludzi, żeby zająć się na starcie rejestracją uczestników, którzy przyjeżdżali samochodami i pociągami. Siedzieliśmy więc przy przenośnym stoliku i zapisywaliśmy uczestników. A nieraz było ich naprawdę dużo. Niekiedy dwieście, a czasem ponad dwieście. Byliśmy też w punktach kontrolnych. Nasi ludzie czekali na Filipce, gdzie podejmowali turystów. A kiedy uczestnicy finiszowali, to na mecie trzeba było ich przyjąć i odnotować, kto ukończył rajd. Wtedy uczestnicy dostawali bon na posiłek i dyplomy, które wypisywał m.in. śp. Genio Kurpa. Na mecie było ciekawie, bo ludzie przychodzili, najpierw pojedynczo, potem w coraz większej liczbie i opowiadali swoje przeżycia na trasie. Dało się odczuć, że ten rajd to takie święto. Do 2015 roku uczestniczyliśmy w nim regularnie. Ale jesteśmy coraz starsi i zrezygnowaliśmy. Kierownictwo Beskidu musiało poszukać kogoś innego w nasze miejsce.

Biorę udział w Rajdzie o Kyrpce Macieja od samego początku. Zaczynałam w 1995 roku, jeszcze wtedy wraz z 2-letnią córką szliśmy na ten rajd. Przez lata wędrowaliśmy rodzinnie. Ten rajd to wspaniała zabawa. Człowiek spotykał na mecie wielu znajomych. To naprawdę udana impreza. Zawsze chodziłam na piechotę, ale rok temu po raz pierwszy wybrałam się na rowerze. Wyruszaliśmy z Czeskiego Cieszyna do Jabłonkowa. 

 

O Rajdzie o Kyrpce Macieja powiem tyle, że to wspaniała akcja! Każdy to przyzna. Podoba mi się, że borą w niej udział nie tylko starsi, ale młodzież i dzieci. Sam chodziłem jako uczestnik i brałem udział w jego organizacji. Moje wspomnienia dotyczą siły woli, jaka tkwi w ludziach, żeby iść za wszelką cenę i pokonać trasę. Pamiętam dwóch braci z Wędryni – Jana Heczko i Józefa Heczko. Kilka lat temu będąc na starcie w Mostach k. Jabłonkowa zapisywał się na starcie Józef Heczko, inwalida z amputowaną jedną nogą. Nie miał protezy. Szedł o kulach. Całą trasę z Mostów przez Girową i Baginiec przeszedł do Jabłonkowa o tych kulach. Inni uczestnicy pytali, czy mogą mu jakoś pomóc w tym wędrowaniu, ale on chciał iść sam. Ta siła woli człowieka z amputowaną nogą zrobiła na mnie wrażenie. 

Odkąd jestem w „Beskidzie Śląskim”, od 2002 r., to pamiętam chodziło się na „Kyrpce”. Ale nie każdego roku. Raz poszłam na ten rajd z córką. Szłyśmy przez Filipkę. To było jedno z pierwszych wyjść. Kiedy z powrotem chciałyśmy wrócić do domu, okazało się, że nie ma żadnego połączenia. I w tym upale, na piechotę, szłyśmy z Jabłonkowie aż do Nieborów. Dopiero potem złapałyśmy „stopa”. Utkwiło mi w pamięci, jak szłam z kuzynostwem pana Karola Śliża. Jego grupka przyjechała spod Wrocławia, byli na rajdzie pierwszy raz. Jedna z pań w pewnym momencie wpadła w tak wielkie błoto, że nie potrafiła nogi wyjąć. A była w takim miejscu, że nie było jak jej pomóc. Nie mieliśmy żadnej deski, żeby do niej dotrzeć. Szczęśliwie jakoś udało się ją wyciągnąć, razem z butem, ale ona cała była kompletnie ubłocona. Miała jedną zapasową koszulkę, ale reszta ubrania tonęła w błocie. Więc i takie przygody się zdarzały. Pamiętam też mnóstwo grzybów, które zbierało się po drodze. Ten rajd to towarzyska impreza. Nie chodzi o to, żeby zrobić jak najwięcej kilometrów, albo zdobyć czyjeś uznanie. Ale spotkać się. Pierwszy punkt towarzyski jest już w pociągu, gdzie spotykają się uczestnicy z wszystkich stron. Tam dzielimy się, kto i skąd idzie. Bywały lata, gdzie parę osób szło z Nawsia przez Baginiec, a kilkadziesiąt z Mostów k. Jabłonkowa. Fajne jest to, że nie trzeba wyruszyć o konkretnej godzinie, ale o dogodnej dla siebie porze. Trzeba tylko do Lasku Miejskiego dotrzeć przed określoną godziną.

217 uczestników

Najmłodszy: Marcin Sochacki

Najstarsi: Maria i Józef Szołtysowie

123 uczestników

Najmłodszy: Lenka Chromikowa

Najstarsi: Gustaw Heczko oraz Danuta Białożyt

186 uczestników

Najmłodszy: Sandra Stuchlik

Najstarsi: Karol Fiedor, Danuta Białożyt

73 uczestników 

Najmłodszy: Gabriela Smílek

Najstarszy: nie ustalono

188 uczestników z tego 16 kolarzy

Najmłodszy: dzieci rodziny Jiravskich (trójka)

Najstarsi: Józef Janczyk, Danuta Białożyt

206 uczestników 

Najmłodszy: Artur Stuchlik

Najstarszy Karol Fiedor

„Kierpce" za zasługi otrzymał Bronisław Schulhauser

142 uczestników 

Najmłodszy: nie przyznano

Uczestnik z handicapem: Józef Heczko

190 uczestników

Najmłodszy: Magdalena Heczko

Najstarszy: Otto Dobesch

204 uczestników 

Najmłodszy: Ania Oborna

Nagroda główna: Helena Bulanda (Kędzierzyn Koźle)

146 uczestników z tego 14 dzieci

Najmłodszy: nie ustalono

Nagroda główna: Janusz Cieślar

207 uczestników, 

Najmłodszy: Filip Słowiaczek 

Najstarszy: Eugeniusz Monczka, Bronisław Schulhauser 

Nagroda główna: Marek Wojnar

176 uczestników

Najmłodszy: Tymoteusz Przywara, Jadzia Heczko

Nagroda główna: Władysław Raszyk

Nagroda dla zasłużonego beskidzioka: Władysław Kroczek

208 uczestników,

Najmłodszy: Pepík Javorský 

Nagroda główna: Pavlína Byrtusowa

Nagroda dla zasłużonego beskidzioka: Tadek Farny

Nie odbył się z powodu covidu

W zamian rajd turystyczno-rowerowy, w którym wzięły udział 52 osoby

81 uczestników

Najmłodszy: Robert Wałaski i Jaś Wałaski

Nagroda główna: Józef Szajter

Nagroda dla zasłużonego beskidzioka: Karol Śliż 

132 uczestników 

Najmłodszy: Nina Czudek 

Nagroda główna: Andrzej Kowol

Nagroda dla zasłużonego beskidzioka: Jerzy Czap

56 uczestników 

Najmłodszy: Jan Szotkowski 

Nagroda główna: Anna Richterowa 

Nagroda dla zasłużonego beskidzioka: Halina Filipek

87 uczestników

Najmłodszy: Karin Mráčna

Nagroda główna: Elżbieta Macura

Nagroda dla zasłużonego beskidzioka: Józef Štirba