Ni z tego, ni z owego papieże stali się jakiś czas temu modnym tematem dla filmowców („Dwóch papieży” – Anthony Hopkins i Jonathan Price; seriale „Rodzina Borgiów” czy „Młody papież”). Oglądnąłem je, ale bez zachwytu. Niemniej, warto zauważyć, literatura piękna ma, gdy idzie o temat papieży, jeszcze mniej szczęścia.

Czytaj więcej »»

Przekonanie, że nie ma głupich pytań jest głupie samo w sobie. W rzeczywistości jest wiele głupich, a nawet bardzo głupich pytań. Problem z tym, że często myli się pytania głupie z pytaniami niewygodnymi. Niekiedy myli się te dwa rodzaje pytań celowo. I chce się wtedy przekonywać, że jakieś, właśnie zadane, niewygodne pytanie, jest po prostu głupie, a więc z definicji niewarte odpowiedzi. Inna sprawa, to odpowiedzi na pytania. 

Czytaj więcej »»

Pod koniec marca miałem okazję zobaczyć wystawy dwóch uznanych twórców – z których jeden, Vassilij Kandinsky, jest już zresztą klasykiem (w Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen). Tym drugim był Tony Cragg (w Kunstmuseum Düesseldorf). Pozostaję pod wrażeniem niezwykłej wyobraźni jednego i drugiego.

Czytaj więcej »»

„Najokrutniejszy miesiąc to kwiecień” czytamy w słynnym poemacie „Ziemia Jałowa” autorstwa Thomas S. Eliota, w tej jego części, którą poeta nazwał „Grzebanie umarłych”. Dlaczego tak właśnie? – doczyta każdy, kto ciekaw. Ech, te niepokojące miesiące...

Czytaj więcej »»

Dobrych kilka lat temu. Kościół pod wezwaniem św. Benedykta w jednej z dzielnic Düsseldorfu był w Wielką Sobotę o godzinie 22.30 wypełniony na tyle, że miejsc siedzących nie było. Budowla prawie do złudzenia przypominała wiele świątyń na Górnym Śląsku stawianych na początku XX wieku. To oczywiście kwestia drugorzędna, ale nic na to nie poradzę, że nastrój stwarzany przez ten rodzaj architektury sakralnej jest mi znacznie bliższy niż w przypadku kościołów budowanych współcześnie, na sposób zbyt dla mnie nowoczesny.

Czytaj więcej »»

Pod koniec lutego Jakub Krzywicki pokusił się o analizę najlepszych przemówień polityków w historii (https://wydarzenia.interia.pl/raport-historia-w-interii/news-najlepsze-przemowienia-politykow-w-historii-maja-wspolne-cec,nId,7351849#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox)Oprócz Ronalda Reagana, Johna F. Kennedy’ego wymienił też w tym kontekście ostatniego ministra spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej Józefa Becka. No cóż...

Czytaj więcej »»

Idy marcowe to w kalendarzu rzymskim środek miesiąca, piętnasty dzień marca. W 44 roku p.n.e. zasztyletowano w senacie Juliusza Cezara. Miał on zrozpaczony zapytać „Et tu Brute contra me?” (I ty Brutusie, przeciwko mnie?). No cóż, w polityce, także nam współczesnej, Brutusów (przyjaciół, ba synów), którzy wbiją nóż w plecy, nie brakuje. Wreszcie, jak przekonuje Peter Travers w piśmie „Rolling Stone” –„Juliusz Cezar mógłby się sporo nauczyć o wbijaniu noży w plecy z »Id marcowych«, świetnego, boleśnie zabawnego moralitetu zanurzonego w pozbywaniu się złudzeń związanych z epoką Obamy”.

Czytaj więcej »»

I znów mamy spór o to, jakież to dzieła literackie dziatwa ma poznawać w czasie szkolnej edukacji. Zastrzegam, iż nie zamierzam w tym felietonie prezentować własnych w tym względzie propozycji. 

Czytaj więcej »»

 „Imię Dżema dawno już poszło w zapomnienie, chociaż przed wiekami było na ustach wszystkich. Wtedy – setki lat temu – opowieści i wiersze o nim składano, pisano by zapewne felietony, gdyby znane były w tamtych czasach gazety, a w tych gazetach – felietony” (Wera Mutafczijewa, „Sprawa sułtana Dżema”, przeł. Halina Kalita, Czytelnik, Warszawa 1979, s. 5). To pierwsza powieść napisana po bułgarsku, którą czytam. 

Czytaj więcej »»

Gdzieś pomiędzy Sienkiewiczem (Henrykiem), a Fredrą (Aleksandrem hrabią) – tak, gdzieś tam szukać trzeba polskości. To taki symetryzm – inaczej. W patosie, w humorze, w tragedii i komedii, w Wołodyjowskim i Papkinie. Jeśli kto widzi polskość tylko w postaci dzielnego „małego Rycerza” i jego kompanów, to po prostu – by trzymać się okulistyki – najwyraźniej (sic!) niedowidzi.

Czytaj więcej »»

Naruszenie dóbr osobistych, zniesławienie, hejt, mowa nienawiści – we wszystkich tych określeniach, niezależnie od wykładni prawnych, zawsze idzie o słowa. O (przynajmniej) podejrzenie, że granice wolności słowa zostały w jakiś sposób przekroczone. Niekiedy idzie o bardziej (czy mniej, a nawet – znacznie mniej) wyczuwalne granice obyczajowe, innym razem – o paragrafy kodeksów, raz cywilnego, innym razem – karnego. 

Czytaj więcej »»

Prawie 1000 stronicowy tom Tony’ego Judta „Powojnie” (tłum. Robert Bartołd, Rebis Poznań 2008) opisuje kilkadziesiąt lat Europy po zakończeniu II wojny światowej. No cóż, dzisiaj bardziej poczytne są tytuły artykułów i całych książek wieszczących nadejście III wojny światowej – albo też przekonywujące, że wojna taka już się toczy. No cóż – że tak się powtórzę... Czyżby więc – przedwojnie?

Czytaj więcej »»